Centaur, Kentaur, Kentauros, Centaurus… Antik Yunan mitolojisinden yarı insan yarı at bir karakter. Günümüzde daha çok adının verildiği takımyıldızıyla biliniyor.
Son haftalarda gündeme gelme nedeni ise, COVID-19’un meşhur varyantlarından Omicron’un alt varyantlarına isminin verilmesi oldu.
Varyantlara isimlerini normalde ve resmi olarak, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ/WHO) veriyor.
Ancak bu kez Twitter kullanıcıları inisiyatif aldı ve Hindistan’da tespit edilip kısa sürede dünyanın birçok köşesine yayılan BA.2.75 alt varyantına bu ismi uygun gördüler.
DSÖ: Biz böyle bir isim vermedik
İsim o kadar kabul gördü ki, DSÖ resmi açıklama yayınlamak durumunda kaldı. Bilimsel adlandırması BA.2.75 olarak belirlenen alt varyantla ilgili, “resmi olarak böyle bir adlandırma yapmadıklarını” açıkladılar.
Ancak çok geç kaldılar, “Centaurus” adı sosyal medyada ve basında çoktan yaygın olarak kullanılmaya başladı.
Twitter kullanıcıları, isim tüm dünyada yaygınlaştığında, resmi olarak da tanınacağını düşünüyor.
“Sıradan” bir Twitter kullancısı…
Peki, nereden çıktı bu isim?
Snopes’tan Dan Evon imzalı makaleye göre, konuyu ilk duyuran The Atlantic’in bilim muhabiri Ed Yong oldu.
Yong, 12 Temmuz 2022’deki tweet’inde, bir kullanıcının yeni varyant BA.2.75’e “Centaurus” ismini verdiğini yazdı.
Yayınladığı ekran görüntülerine, “Sıradan bir Twitter kullanıcısının BA.2.75 varyantına ‘Centaurus’ ismini vermesinin kabul görmesi çılgınca” yorumunu yaptı.
It is wild to me that some random guy on Twitter decided that the BA.2.75 variant was going to be known as "Centaurus" and it completely worked. pic.twitter.com/ZLfwAVxp6g
— Ed Yong (@edyong209) July 12, 2022
Ekran görüntülerinden biri bahsettiği “sıradan kullanıcıya” aitti.
“xabitron1” adlı kullanıcı 1 Temmuz tarihli Tweet’inde “BA.2.75 varyantına galaksiden Centaurus adını verdim, alışın. Artık pandemiyle ilgili her şeyi ben kontrol ediyorum” yazmıştı.
Ed Yong bu tweet’in birkaç hafta sonrasında yapılan haberlerin de ekran görüntülerini paylaştı. Evet, bu haberlerde BA.2.75 varyantından Centaurus diye bahsediliyordu…
Ok yaydan çıkmıştı.
İsim gerekiyordu, bulundu
Peki, bu mutabakat nasıl gerçekleşti?
Dan Evon, çok kolay bir açıklaması olduğunu düşünüyor: “İnsanlar, giderek yayılan BA.2.75 için kolay hatırlanacak bir isim gerektiğine inanıyordu. Ve bir tane yarattılar.”
“xabitron1” de bu ilgi karşısında kamuoyuna seslenme ihtiyacı duydu: “İnsanlar harfler ve rakamlardan ziyade bu tür lakapları daha çabuk anlıyor, alt varyantlara verilen bilimsel isimler karmakarışık.”
Biraz da ciddiyet:
Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 7 Temmuz 2022 tarihli kararıyla, Hindistan’da tespit edildikten sonra Britanya, Kanada, ABD’nin de aralarında olduğu 10’dan fazla ülkeye yayılan alt varyantı, “izleme altındaki varyant” kategorisine aldı. Bu, söz konusu alt varyantın “daha bulaşıcı olduğu ya da ağır hastalık durumları ile bağlantılı olabileceği” anlamına geliyor. Varyanta özel belirtiler ve hastalık derecesi de bu izleme sonucu belirlenecek.
TIKLAYIN - Omicron’un yeni alt varyantı, 10 ülkede tespit edildi
(AS)
