Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) gelir grubu ayırt etmeden, 415 maddeyi içeren tüketici fiyatları artışını 6 ayda yüzde 6 olarak ilan etti. Bu resmi enflasyonun ardından, devlet memurları, memur emeklileri ve sözleşmelilere yılın ilk yarısı için yüzde 0.8'lik enflasyon farkı zammının gündeme gelmesi, gerçek enflasyonun ne olduğu sorusunu daha önemli kılıyor.
TÜİK'in yüzde 6 olarak ilan ettiği genel tüketici enflasyonu, alt ve orta gelirli grupların tüketim sepetindeki birçok malın fiyatlarındaki artışın yarısına bile yetişmiyor.
Alt ve orta gelir gruplarının bütçelerinin en çok harcandığı gıda, konut, ulaştırma-haberleşmede, en çok kullanılan maddeler üstünden yaptığımız hesaplama, vatandaşın yaşadığı gerçek enflasyonun, TÜİK'ce açıklanandan çok farklı olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Gıdada fiyatlar
TÜİK'in fiyatlarını izlediği 140 gıda maddesi, halkın en çok kullandığı 40 maddeye indirilip analiz edildiğinde 6 aylık enflasyonun bu 40 malda ortalama yüzde 11 olduğu görülüyor. Altı aylık fiyat artışı mercimekte yüzde 80'i geçerken pirinç ve bulgurda da yüzde 50'ye yaklaştı. Ayçiçek yağı yüzde 48 artarken tavuk eti de yüzde 30'a yakın zamlandı. En çok tüketilen ekmekte 6 ayın fiyat artışı yüzde 26'yı, makarnada yüzde 20'yi geçerken su fiyatları yüzde 15, koyun eti yüzde 12, şeker yüzde 11 artış gösterdi. Kırk gıda ürünü arasında yüzde 6'lık genel enflasyonun altında kalanlar zeytin, rakı, beyaz peynir, sigara yoğurt olurken, altı ayda fiyatı düşenler süt, yumurta ve sebze-meyve fiyatları oldu.
Konut ve ulaştırma
Alt ve orta gelir grupların toplam bütçesinde yüzde 30 dolayında yer tutan konut harcamalarında ise fiyat artışları genelin üstüne çıktı. Altı ayda kiralar yüzde 7'ye yakın artarken elektrik, doğalgaz fiyatları yüzde 19'a yakın gerçekleşti.
Ulaştırma harcamalarını oluşturan kalemlerde ise mazot yüzde 26 ile en çok fiyat patlaması yapan madde oldu. Benzin fiyatlarının yüzde 15 arttığı son 6 ayda, vapur ücretleri yüzde 48'in, belediye otobüs fiyatları yüzde 9'un, dolmuş fiyatları yüzde 12, metro fiyatları yüzde 8'in üstünde arttı. Şehirlerarası tren ücreti de son ayda yüzde 24 artış gösterdi.
Haberleşmede ise şehir içi telefon görüşme fiyatları 6 ayda yüzde 12, cep telefonu görüşme ücreti ise yüzde 7 ile genel fiyatların üstüne çıktı. (MS/TK)
GIDA MADDELERİ ve 6 Aylık Artış
Mercimek 80,24
Limon 68,20
Pirinç 58,64
Bulgur 48,25
Ayçiçek Yağı 48,14
Kuru Fasulye 38,30
Tavuk Eti 29,16
Patates 26,78
Ekmek 26,19
Makarna 20,33
Balık 20,23
Nohut 19,34
Elma 19,10
Su 15,12
Buğday Unu 13,97
Koyun Eti 11,72
Toz Şeker 10,76
Salça 9,59
Tuz 9,10
Kesme Şeker 9,08
Dana Eti 8,03
Konserve 8,03
Sosis 7,03
Sucuk 6,51
Margarin 6,28
Çay 6,22
Zeytin 5,55
Rakı 3,17
Beyaz Peynir 1,58
Yoğurt 1,53
Samsun Sigarası 0,05
Kola -2,96
Maydanoz -3,77
Marul -5,36
Kuru Soğan -6,86
Süt -10,21
Yumurta -21,31
Biber sivri -45,05
Salatalık -45,97
Domates -47,38
Ortalama 11,00
Genel Enf 6,00
TÜİK 6 AYLIK TÜKETİCİ FİYATI ARTIŞI YÜZDE 6.00
HABERLEŞME ARTIŞLAR, %
Telefon (Şehiriçi) 12,25
Cep Telefonu Görüşme Ücreti 6,70
İnternet ücreti 1,90
Telefon Şehirlerarası) 9,78
Telefon (Sabit Hattan GSM) 3,89
KONUT ARTIŞLAR, %
Kira 6,19
Su Faturası 5,21
Elektrik Ücreti 19,14
Doğalgaz 18,01
Tüp 5,05
Kömür Ücreti 2,93
ULAŞTIRMA ARTIŞLAR, %
Mazot 25,67
Tren Ücreti Banliyö 10,54
Metro Ücreti 8,21
Tren Ücreti Şehirlerarası 23,88
Belediye Otobüs Ücreti 9,48
Dolmuş Ücreti 12,47
Servis Ücreti -0,79
Taksi Ücreti 6,93
Otobüs Ücreti Şehirlerarası 11,81
Uçak Ücreti -36,80
Vapur Ücreti Şehir Hatları 48,24
Benzin 14,95