Scott McNealy'i hatırlayan var mı? Kurucuları arasında yer aldığı Sun Microsystems'ı Oracle'ın geçen yıl 7,5 milyar dolara satın aldığı Scott McNealy'den söz ediyorum. Şu sıralar McNealy'i daha çok hatırlar oldum.
Bilişimin bu sivri dilli dehası, kimilerinin üçüncü kuşak web olarak da gördüğü cloud computing kavramını ısrarla dile getirenlerdendi. 90'lı yıllarda, "Ağ, bilgisayarın ta kendisidir" ("The Network is the Computer") diye tutturduğunda uzaylı görmüş gibi bakarlardı kendisine... Velhasıl zaman kendisini haklı çıkardı.
Peki nedir bu cloud değimiz olay: Türkçe karşılığı bulut. Burada buluttan kasıt, internetin bizatihi kendisidir. Bulut bilişim uygulamalarında kullanıcının işlem gücü yüksek, veri depolama kapasitesi muazzam bilgisayarlara ihtiyacı yoktur. Klavye ve mouse gibi basit ekipmanlar, hatta internet bağlantısı olduğu sürece bir TV ekranı bile yeterlidir. Bulut bilişim bir takım kurallara dikkat edildiği sürece, güvenli, maliyeti düşük, çevrimiçi dosya paylaşımı, depolama ve diğer uygulamalara olanak tanır.
Kavramı, mucidi bir yana, bu hafta cloud computing biz kullanıcılara ne gibi nimetler sunuyor, hangi ücretsiz hizmet ve siteler öne çıkıyor, ona bakalım.
Dropbox (http://www.dropbox.com/ ) : "Bir kitap okudum, hayatım değişti" derler ya, Dropbox sizde o etkiyi yaratabilir. Verdiği ücretsiz 2 Gb'lık alan pek öyle ahım şahım olmayabilir, ama Windows'undan Linux'una, akıllı telefonundan diz üstüne farklı cihazlarda otomatik ve müthiş bir hızda senkronizasyon sağlanıyor. Hiçbir cihazınız yanınızda yok, o da sorun değil, internet bağlantısı olan herhangi bir cihazdan siteye kullanıcı adınız ve şifrenizle giriş yapmanız yeterli.
Gmail ( http://mail.google.com/ ) : Uzun yıllardır Google'ın e-posta hizmetini aynı zamanda arşiv olarak kullanıyorum. 7,5 Gb'ı kapsayan alanınıza en fazla 25 Mb'lık dosya yollayabiliyorsunuz. Bir süredir mp3 dosyalarına da ses etmiyor. Google, "bana ücretsiz 7,5 Gb yetmez" diyenler için de yılda 5 dolar karşılığında 20 Gb'lık alan tahsis ediyor.
Microsoft'un ücretsiz cloud uygulamaları: Nedendir bilinmez, Microsoft cloud hizmetlerinde oldukça bonkör... İrili ufaklı bir dizi hizmetten buraya öne çıkan üçünü alıyoruz: Windows Live SkyDrive'ın (http://skydrive.live.com/ ) eski ismi Windows Live Folders'di. Microsoft herhalde daha "çağdaş", daha şık dursun diye ismini değiştirdi... Kullanıcı kendisine tahsis edilen 25 Gb'lık alana en fazla 50 Mb boyutunda bir dosya yükleyebiliyor. Ayrıca dosyanızı kullanıcı olsun olmasın linkini verdiğiniz herkesle paylaşabiliyorsunuz. Microsoft'un bir başka cloud hizmeti ise Mesh ( http://www.mesh.com ). Ücretsiz 5 Gb alan ve hoş bir ara yüze sahip hizmette, yüklenen dosyalara da herhangi bir sınırlama getirilmiyor. Microsoft'un en yeni cloud uygulaması Docs (http://docs.com/ ) Facebook avantajını kullanıyor. Bu özelliğiyle de Docs önümüzdeki dönemde en çok adından söz ettirecek Microsoft cloud hizmeti gibi görünüyor.
Humyo ( http://www.humyo.de/ ): Ücretsiz 10 Gb alan sağlıyor. Bunun 5 Gb'ını müzik, video gibi medya dosya türlerine, 5 Gb'ını da diğer dosya türlerine ayırabiliyorsunuz. Windows Live SkyDrive'da olduğu gibi yüklenen dosyaya sınırlama getirilmiyor.
ZumoDrive ( www.zumodrive.com/ ): Dropbox'a benzer bir hizmet. Yine 2 Gb'lık ücretsiz alanınız var, yine işletim sistemleri ve cihazlardan bağımsız hareket edebiliyorsunuz. Tek fark, verilerin senkronizasyonunun otomatik gerçekleşmemesi...
SugarSync (https://www.sugarsync.com/ ) : Bu uygulamanın da Dropbox ve ZumoDrive gibi ücretsiz 2 Gb'lık versiyonu var. Ama sitede bulmak biraz uğraştırıyor. Üstelik senkronizasyon iki cihazla sınırlandırılmış.
Syncplicity ( www.syncplicity.com/ ): Farklı cihaz ve işletim sistemleri arasında senkronizasyona izin veren bir başka ücretsiz hizmet. SugarSync'de olduğu gibi burada da ücretsiz versiyonda iki cihaz sınırlandırması can sıkıyor.
Google Dökümanlar / Google Docs ( http://docs.google.com/ ) : Sunduğu alan 1024 Mb. Bu kadar alan aslında Word ve Excel dosyalarını arşivlemek için birçok kullanıcıya yeter de artar bile. Komik olan, Google Gmail'de dosya eklerine 25 Mb'lık sınırlama getirirken burada böyle bir sınırlama yok. İsterseniz 100 Mb'lık Excel dosyası yollayın.
Bu haftaki tanıtım turumuz burada sona eriyor. Beni kesmedi diyenlere Wuala ( www.wuala.com ), Box.net ( www.box.net/ ), Drop.io ( drop.io/ ), Evernote ( www.evernote.com/ ), Cloudapp (www.getcloudapp.com/ ), Filespots ( http://www.filespots.com ), Ubuntu One ( https://one.ubuntu.com/) ve Mozy (http://mozy.com/ ) adreslerine de bir uğramalarını tavsiye ediyorum.
Yazımızı her hafta olduğu gibi "unuttuğumuz, haberimizin olmadığı bir kaynak var mı? Varsa yazın, paylaşalım" çağrısıyla bitiriyoruz.
***
"Ücretsiz e-kitap için 10 adres" başlıklı yazıya gelen iki notu paylaşmak istiyorum. İlki şair Enver Topaloğlu'ndan:
"Önümüzdeki sayısıyla 5 yılını dolduracak bir şiir dergisi cumartesi. Her ayın son cumartesi günü internetten elektronik posta yoluyla okuruna ulaşan dergi bir süredir www.cumartesisiir.com sitesinden edinilebiliyor. Eski sayılarına sitenin arşivinden ulaşmak olası."
Diğer not ise Bianet IT-Destek Sorumlusu Korcan Uğur'dan: Bia'nın online kitaplarını http://bianet.org/bianet/sayfa/bia-kitapligi adresinden edinmek mümkün. "Radyo ve Radyoculuk"tan "Çocuk Odaklı Haberciliğe" bu seride yayımlanan tam bir düzine kitaptan beşinini pdf formatında indirebiliyorsunuz...(NH/EÖ)