Brezilya’da yeşeren Topraksızlar Hareketi (MST - Movimento dos Trabalhadores Rurais Sem Terra) dünyanın en büyük muhalif hareketlerinden biri. Hareket devlete veya şirketlere ait toprakları kendilerine iş-geçim yaratmak amacıyla işgal ediyor. Brezilya’da gıda üretimi, barınma, sağlık, eğitim gibi konularda kendi oluşturdukları alternatifleri hayata geçiren hareketin milyonlarca üyesi bulunuyor. Her konuda kolektif bir irade oluşturmak ve dayanışma içinde davranmak topluluğun yaptığı bütün eylemlerin özünü oluşturuyor.
Topraksızlar Hareketi tarafından geçtiğimiz günlerde Brezilya’nın Sao Paulo kentinde düzenlenen “III. Uluslararası İnsanlığın İkilemleri Kongresi”ne katılan farklı uluslardan delegeler Türkiye hükümetine barış çağrısı yaptı.
Hazırlanan barış çağrısı metnine imza atan katılımcılar 50’den fazla ülkeyi temsil ediyor. Bu ülkelerde faaliyet gösteren en az 90 farklı kuruluşu-sivil toplum örgütünü temsilen toplantıya katılan delegeler şiddetin sonlandırılması ve barış sürecinin yeniden başlatılması için Türkiye hükümetine çağrı yaptı.
Metin Brezilya MST hareketi üzerine çalışma yapan Özlem Yeniay, Çiftçi-Sen adına ülkemizi temsil eden Abdullah Aysu ve David Harvey’in çabaları ile oluşturuldu.
Özlem Yeniay, David Harvey ve Abdullah Aysu çağrı metnini hazırlarken
Çağrı metnine imza atan katılımcıların listesi bu adreste yayında. Metnin Türkçe ve Kürtçe çevirileri ise şöyle:
Çağrı Metninin Türkçe Çevirisi
“Bizler MST (Topraksızlar Hareketi) tarafından Brezilya Sao Paulo’da düzenlenen III. Uluslararası İnsanlığın İkilemleri Kongresi’ne katılan farklı uluslardan delegeleriz.
Türk Devleti’nin Kuzey Suriye’deki, Kuzey Irak’taki ve hatta Türkiye dâhilindeki Kürt nüfusa karşı başlattığı saldırganlığa dair yakın tarihli haberlerle ilgili olarak büyük endişe içerisindeyiz.
Kuzey Suriye’nin Rojava olarak bilinen bölgesinin ve Kobane şehrinin IŞİD kontrolünden, Kürt halkının ve ABD hava desteği alan Kürt YPG milis güçlerinin yürekli direnişi ile kurtarılışı IŞİD’in tüm bölgeye yayılmasını engellemek için verilen mücadelede bir dönüm noktasıydı. Bu gerçek karşısında, Türk Hükümeti’nin Suriye Devleti Başkanı Esad’ın devrilmesini sağlamak ve Rojava’da demokratik konfederalizm ilkelerine dayanan yeni bir toplumsal düzen kurmaya yönelik Kürt girişimlerini engellemek amacıyla IŞİD ile işbirliği yaptığına dair güçlü kanıtlar mevcut. Bireysel eşitlik ve cinsiyet eşitliği ilkelerine dayanan yeni bir demokratik yönetim biçimine dair bu heyecan verici deney, Türkiye’nin askeri harekâtlarıyla tehdit edilmekte.
Buna ilaveten, Kuzey Irak’taki ve hatta Türkiye dâhilindeki Kürt nüfusuna karşı gerçekleştirilen hava saldırıları, Türk Devleti’nin Kürt halkına karşı yaşadığı her yerde topyekûn saldırıya geçme niyetinde olduğunu göstermekte.
Aynı zamanda, Türkiye içerisinde Kürt hareketi sempatizanı olduğu varsayılan kişilerin yaygın ve keyfi biçimde tutuklanmalarını ve Kürt halkının meclisteki temsilcilerinin yasal dokunulmazlıklarının kaldırılması tehdidini de protesto ediyoruz.
Bütün bu yaşanan gelişmeler ışığında, Türk Hükümeti’ne tüm bölgelerde yaşayan Kürt halkı karşısında kalkıştığı askeri harekâtlara derhal son vermesi ve tüm taraflara 2011’de üzerinde anlaşmaya varılan ateşkes çerçevesinde öngörülen barış görüşmelerinin yeniden başlatılması çağrısında bulunuyoruz.
Uluslararası toplumdan ve dünyada barışın ve adaletin tesis edilmesini kendine mesele edinen herkesten, hâlihazırda giriştiği tehlikeli ve şedit hareket hattından vazgeçmesi için Türk hükümetine azami baskı uygulamaları talebinde bulunuyoruz.”
(Türkçesi: Yasemin Reis)
Çağrı Metninin Kürtçe Çevirisi
“Em delegeyên ji welatên cuda yên tevlî III. Kongreya Dîlemaya Mirovahî Ya Navnetewî ku ji aliyê MST(Tevgera Bêerdan)ê ve li bajarê Sao Paulo yê Brezîlyayê pêkhatî bûne ne.
Em erîşên dewleta Tirk ên Bakûrê Sûrî, Bakûrê Iraqê û yên di nava Tirkiyeyê de li hemberî gelê Kurd dayî destpêkirin bi nûçeyên dîroka nêz dibihîzin û em bi van nûçeyan bifikar in.
Rizgarkirina herêmên di kontrola ÎŞÎDê de yên wek Bakûrê Sûrî ku wek Rojava tê zanîn û bajarê Kobanê, bi berxwedaneke bêhempa ji aliyê gelê Kurd û hêzên milîsên Kurd YPG ên ku ji ABDyê piştgriya erîşa hewayî distîne, bû xala werçerxa tekoşîna pêşîgirtina belavbûna heremê ya ÎŞÎDê. Li hemberî vê rastiyê ên ku hikûmeta Tirk ji bo serokê dewleta Sûrî Esad hilweşîne û ji bo pêkhatina peyanên Kurdan ên ku bi hêmanên konfederalîzma demokratîk li Rojavayê avakirina pergaleke civakî bisekînîne, bi ÎŞÎDê re hevkariyê dike û delîlên xurt li ser vê hevkariyê hene. Ev şêweyê nû yê rêveberiya demokratîk ku xwe spartiye hêmanên wekhêviya takekesî û wekhêviya zayendî tecrûbeyek e û kelecanê dide mirovan bi êrîşên dewleta Tirk ên leşkerî ve tê tehdîtkirin.
Li cem vê, pêkanîna erîşên hewayî yên li ser hejmara Kurdên li Bakurê Iraqê û di nava Tirkiyeyê de dijin de şanî me dide ku dewleta Tirk di niyeta erîşeke mezin bi tevahî li her cihî li ser Kurdan bike.
Bi vê re em, belaveyî û li gorî kêfê di nava Tirkiyeyê de girtina sempatîzanên hereketa Kurd û tehdîda rakirina destnedayîna zagonî ya li ser nûnerên gelê Kurd ên di parlementoyê de protesto dikin.
Li ber roniya van hemû pêkhatinên çêbûyî de, em bangewazî hikûmeta Tirk dikin ku bi lezgînî hereketên leşkerî ên li hemberî gelê Kurd li hemû hereman bi dawî bike û bila ji nû ve hemû hêl, dest bi hevdîtinên aşitiyê yên ku bi pêşbîniya çarçoveya peymana agirbestiya di sala 2011an de bikin.
Em ji civaka navnetewî û ji hemû kesên ku di cîhanê de ji bo aşitî û edalet werê sazkirin ji xwe re kirine pirsgrêk daxwaz dikin, bila aniha ji dewleta Tirk bê xwestin ku dev ji vê tevgera xwe ya xeternak û şîdetê bedre.”
(Kurmanci werger: Mehmet Emin Aslan)
NOT: Bu yazının hazırlanmasında verdiği destek için Neşe Özgen hocama teşekkür ederim. Topraksızlar hareketi hakkında Metin Yeğin ve Abdullah Aysu tarafından yazılan güzel kitaplar konuyla ilgilenenlere önerilebilir.