Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) , İnternet Dairesi 2009 Yılı Faaliyet Raporu'nu sessiz sedasız yayınladı.
15 sayfalık raporda TIB 2009 yılı içindeki faaliyetlerini özetlemiş. Raporda özellikle Internetin Türkiye'de "bilinçli kullanımına" sağlanan desteklerden bahsedilmiş fakat TIB'in 2008 raporu ile 2009 raporu karşılaştırıldığında 2008 raporunun daha uzun (41 sayfa) ve daha geniş kapsamlı olduğu gözlenmiştir.
2009 yılında karşımıza çıkan sayısız ve şiddetle artan ve bir çok tartışmaya yol açan erişim engelleme kararları ile ilgili TIB'in 2009 raporunda hiçbir bilgi verilmemiştir. Genel bir değerlendirme ve kriterlerden bahsederek konu geçiştirilmiştir.
TİB bilinçli olarak istatistik yayımlamıyor
2008 yılında TIB detaylı bir şekilde erişim engelleme istatistiklerini yayınlarken 2009 raporunda bilinçli olarak bu istatistikleri yayınlamaktan kaçınmıştır.
Bilindiği gibi TIB sistematik olarak Mayıs 2008 ve Mayıs 2009 arası detaylı erişim engelleme istatistiklerini kamuoyu ile paylaştıktan sonra Mayıs 2009'da aniden bu istatistikleri yayınlamayı kesmişti.
Şimdi 2009 yıllık raporunda bu istatistikleri yayınlaması beklenirken ve gerekirken TIB bir kez daha bu istatistikleri yayınlamaktan kaçındı.
2009'da kapatılan sitelerdeki artış nedir?
Mayıs 2008 içinde TIB verilerine göre toplam 433 siteye Türkiye'den erişim engellenirken bu sayı Mayıs 2009 içinde TIB tarafından yayınlanan istatistiklere göre 2601'i bulmuştu. Aralık 2009 itibarı ile bu sayının 4 bine yakın olduğu düşünülürken, TIB tarafından 2009 raporunda bu sistematik artışla ilgili hiç bir bilgi verilmemesi ve analiz yapılmaması üzücüdür.
TIB'in erişim engellemeleri ve Internet sansürleri ile ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirmesi beklenirken açıklık ve şeffaflık adına geri adım atılmıştır.
Günlük Gazetesi, Özgür Gündem ve Keditör kapatıldı
İlaveten, TİB'in Mayıs 2009'da yayınladığı son istatistiklerde, Türk mahkemelerinin 197 web sitesinin erişimine 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un 8. maddesinde yer alan katalog suçlar kapsamı dışında yer alan gerekçelerden yasak getirildiğine dair bilgi verilmişti.
Mahkemelerimiz Günlük Gazetesi, Özgür Gündem, ve Keditör gibi bir çok siteye politik sansür uygulamakta fakat erişim engelleme gerekçelerinin 8. Madde kapsamı dışında verilmiş olduğu gözlenmektedir.
Res'en uygulanan erişim engellemeleri hangileri?
Kapsam dışı uygulamalarla ilgili olarak kamuoyu TIB'in 2009 raporunda bilgilendirilmemiştir.
Aynı şekilde, fiyaskoyla sonuçlanan Farmville, gabile.com, ve hadigayri.com sitelerine TIB tarafından res'en uygulanan erişim engelleme kararları ile ilgili hiç bir bilgi raporda yer almamıştır.
Sonuç itibarı ile 5651 Sayılı Kanun'un uygulamasına geçeli tam 2 yıl olmuş fakat kanunun uygulaması ile ilgili sorunlar devam etmektedir. Bu kanunun uygulamasından sorumlu TIB yapısal olarak açıklık ve şeffaflıktan uzak bir şekilde bilinçli olarak kamuoyunu bilgilendirmekten kaçınmaktadır.
TİB neden bilgi vermiyor?
Hatta kamuoyundan Üç Akıllı Maymun gibi olmamız ve o ünlü; hiç birşeyi görmeme, duymama, söylememe ilkesine uyarak, sesimizi çıkarmamız beklenmektedir.
"Bize güvenin" mantalitesi demokratik toplumlarda ve AB yolundaki Türkiye'de kabul edilemez.
Internetin içerik olarak kontrolünden ve sansürlenmesinden sorumlu bir kamu kuruluşu olan TIB'in halkın düşünce özgürlüğü ve bilgi edinme hakkı gibi çok önemli temel hak ve özgürlüklerini ilgilendiren konularda sorgulanması artık bir zorunluluktur.
(*) Doç. Dr. Yaman Akdeniz: Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi ve Cyber-Rights.Org.TR kurucusu
