Pek çok gazetecinin tekrarladığı "tam bir Türkiye portresi," sözü Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin (TGC) 2004 Türkiye Gazetecilik Başarı Ödüllerini alan haberlerin hep birlikte oluşturduğu tablonun özetiydi.
45 yıldır dağıtılan ödüller için Pazartesi akşamı Atatürk Kültür Merkezi'ndeki törene her zaman yönelttiğim eleştirileri bir yana bırakarak heyecanla gittim doğrusu.
Bunda, daha önce gazeteci olarak hiç de katılmayı düşünmediğim yarışmada bianet'in de ödül almasının payı var mıydı? Belki ama heyecanımda, bu yıl gazetecilerin katılmaya değer gördükleri, jürinin de seçilmeye değer bulduğu haberlerin payının çok daha fazla olduğunu hemen belirtmeliyim.
Genelde medyanın kendi muhabirlerinin aldığı ödüllerle haberleştirdiği, yan komşusunun yani kendi grubunun gazetelerinin aldığı ödülleri bile görmezden geldiği bu ödül alan haberleri ve onları yaratanları tek tek sıralayarak "Türkiye portresi"nin nasıl çizildiğini aktarmaya çalışacağım.
Çünkü; sanki hiçbir şey atlanmamış duygusu yaratan bu tablonun altının çizilmesi ve asıl olarak "2004'te neler yaşanmış"a bir de böyle kayıt düşmek önemli.
Duygu Asena'nın aldığı 2004 Nezih Demirkent Özel Ödülü ile birlikte "Yazılı basın", "radyo" - ki bu yıl bu dalda ödül yok--, "Televizyon" ve "İnternet" dallarında çeşitli alt başlıklarla 40 ödül dağıtıldı.
Haber ödülleri "Ordudan"
Haber'de "siyasal-sosyal-ekonomik" ödülü alan Türkan Hiçyılmaz'ın (Vatan) "Amiral Battı" sıyla başlıyor Türkiye: "İlhami Erdil Paşa'ya 18 yıl, karısı ve kızına üçer yıl hapis isteniyor. Paşa'nın telefonunu emir subayı kullandı - Emir subayı kızının ihale işlerini takip etti- Mutfak masrafları askeri bütçeden".
Necdet Açan'ın (Hürriyet) övgüye değer bulunan "Sosyetik Fişleme" haberi de Kara Kuvvetleriyle ilgili: "Askerden istihbarat talimatı - Kara Kuvvetleri Komutanlığı, kaymakamlıklara bir yazı yollayıp, 'AB ve ABD yanlısı kişiler ve sosyete' hakkında istihbarat toplanmasını istedi."
Ressam Safa, Ulla ve domates
Haber'de çevre-eğitim-kültür-sanat ödülünü İhsan Yılmaz (Hürrriyet) "Elbe'de marjinal bir Türk" le aldı: Peyami Safa'nın tek varisi Behçet Safa 30 yıldır Napolyon'un sürgün edildiği bu adada yaşıyor.
Akın Bodur için ne demeli? İskenderun'da yereli genele taşıyan, aldığı ödüllerin sayısını muhtemelen artık kendisi de sayamayan Bodur, bianet'e de haber geçiyor. Bu kez, ödül "Ulla bilmecesi: Bir gemiye iki farklı gözlem"le geldi.
Hülya Ünlü'nün (Akşam) "İşte Rapor: 'Frankeştayn gıda' kabusu bilimsel çalışmayla belgelendi. 28 domates örneğinden 22'sinde genetik değişiklik var" haberi de geçen yıldan bu yıla aktarılan tartışmalar arasında yer alıyor.
Spor: Taciz skandalı
Tayfun Bayındır'ın (Vatan) haberi özellikle son iki yıldır neredeyse her gün medyada yer alan "taciz"in spordaki tezahürüydü: Taciz skandalı: Onun yüzünden üç kez intihara kalkıştım, hayatım mahvoldu."
"Kürtlerden" gelen ödüller
Umur Talu'nun (Sabah) "Mardinli Ölü Çocuklar" başlıklı köşe yazısı nedeniyle kazandığı ödülü İstanbul Valisi Muammer Güler'in elinden alması, törenin en ilgiye değer anlarından biriydi.
Öyle ya, Güler'in hem "Mardinli" hem de "devlet" olması sorulara ve esprilere yol açtı. Acaba, Güler bu yazıyı okumuş muydu?
"Silahlara veda: Hasan Cemal Güneydoğu'da" dizisiyle Hasan Cemal (Milliyet) araştırma, Sebati Karakurt (Hürriyet) "Kandil Dağında kadın bilinci Kürtçülüğü aştı" çalışması, Abdullah Muradoğlu (Yeni Şafak) "Faili Meçhul Cinayetler kenti Batman" dizisiyle röportaj ödüllerini aldılar.
Alaattin Çakıcı, MİT, Hiram Abbas da Belma Akçura'nın "eski MİT'çi" Yavuz Ataç ile yaptığı "Gladio denen yapıyı yönettim" başlıklı röportaj ödülüyle 2004 bağlamında yerini aldı.
Hamit Turhan (Fanatik gazetesi) "Arka bahçe" ile Spor Köşe yazısı ödülünü aldı.
Sayfa düzeninde 9 ödül
Mustafa Sağlam (Zaman), Yusuf Duyar (Dünya), Hakan Akarsu (Cumhuriyet), Doğa Özkan (Akşam), İlkay Kılınç (Cumhuriyet), Cüneyt Çomoğlu (Radikal), Özgür Özkü (Cumhuriyet), Yılmaz Atakanı (Milliyet), Ayhan Polat (Yeniçağ) sayfa düzeni ödüllerini paylaştılar.
Hızlı tren ve Zeki Müren
Biraz da gülelim! Latif Demirci'nin Karikatür Ödülü aldığı çizgiler "hızlandırılmış tren kazası"na bir not düşüyor.
Sel de unutulmadı
Recep Şeyhoğlu (İHA) "selden kurtuluş" ve Erol Şennur (İHA) "Cinnete sigara molası" ile fotoğraf ödüllerini paylaştılar.
Burada hemen akla "hak ve sorumluluklar bildirgesi" geliyor. Buna göre, adıyla kendini çok iyi anlatan "Cinnete sigara molası" fotoğrafının ödüllendirilmesi bir yana basılması da galiba tartışmalı!
TV'de hem çevre hem Amiral
Gökmen Şahin (İHA) "Önce 10X2 sonra 4X4" ile Ufuk Aktuğ (DHA) " Öztarhan "Zehir Gemisi Battı" ve Nazlı Çelik (NTV) "İlhami Erdil" çalışmalarıyla televizyon dalında haber ödüllerini aldılar.
Yazı-Tura ve mayınlar
Savaş bitse de izleri travmalarıyla, mayınlarıyla sürüyor; elbette ki ödüllerdeki yansımaları da.
Banu Acun (CNN TÜRK) 32.Gün'de yayınlanan "Ruhlarda bitmeyen savaş", Oğuz Haksever'in başında bulunduğu NTV ekibi "Ve İnsan" programıyla, Önder İnce (CNN TÜRK) 32. Gün'de "Mayın dosyası" ile televizyonda haber programı ödüllerini aldılar.
Payzın'dan Güldünya
Şirin Payzın (CNN TÜRK) "töre cinayetleri"nin, doğrusu kadın katlinin sembolü haline gelen Güldünya'yı anlattığı "Hepsi birer Güldünya" ile belgesel ödülünü alırken 8 Mart'ta Diyarbakır'da olacağını duyurdu, Diyarbakır Kadın Merkezi KA.MER'in çalışmalarını hatırlattı.
Çocuklar da var
Filiz Ozankaya'nın (TRT) "Onlar hep çocuk" ve Mihriban Tanık'ın (TRT) "Maçahela şarkıları" da TV'de kültür-sanat-magazin programı dalındaki ödülleri paylaştılar.
Mücahit Akagündüz'ün (CHA) Kamera çalışması dalında ödül aldığı "Felluce Yolu" görüntüleriyle Irak da 2004'te kendine bir yer açtı.
İnternet'te üç site
2004 çalışmasıyla NTV televizyonunun NTVMSNBC sitesi ödüllendirilirken Hürriyet gazetesinin sitesi www.hurriyet.com.tr ile Bağımsız İletişim Ağı (BİA) haber sitesi bianet de övgüye değer bulundular.
Ve Duygu Asena
TGC Yönetim Kurulu 2004 Nezih Demirkent Özel Ödülü'nü "basına yaptığı uzun soluklu katkılar" nedeniyle gazeteci-yazar Duygu Asena'ya verdi. Asena, halen tedavi gördüğü için ödülünü gazeteci Oral Çalışlar aldı.
Jüridekiler
Ön seçici kurul Recep Yaşar, Orhan Koloğlu, Ergun Arpaçay, Tümer Argın, Nurhan Aydın, Hakan Gülbağ ve Uğur Günyüz'den oluştu.
11 kişilik Büyük Seçici Kurul'da üç kadın üye vardı: Ayşenur Arslan (Vatan), Prof. Dr. Melda Cinman Şimşek (Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı) ve Prof. Dr. Nilüfer Narlı (Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı).
Mehmet Ocakden'in raportörlüğünü yaptığı grubun kalan üyeleri de Zafer Atay, Enis Berberoğlu, Oral Çalışlar, Yalçın Çınar, Fuat Ercan, Şakir Süter ve Turan Yavuz'dan oluştu.
40 ödülden 11'i kadınlara
Ödül alan 40 gazeteciden 29'unun erkek, 11'inin kadın olması, yani yüzdenin 27.5'e ulaşması kadın gazeteciler açısından hiç de fena bir gelişme gibi görünmüyor.
1977'den bu yana dağıtılmakta olan Sedat Simavi ödüllerinde ödül alan kadınların oranı 28 yıllık ortalamada yüzde 18.8'de kalıyor.
Aynı yarışmanın 28 yıl boyunca Gazetecilik jürisinde yer alan 41 kişiden, 40'ı erkek, sadece biri kadınken (% 2.4), Radyo ve Televizyon'da 36 jüri üyesinden, 33'ü erkek, sadece üçü (% 8.3) kadınlardan oluşuyor.
Plaketi kadın taşır
Bu en son Gazetecilik Başarı Ödülleri jürisindeki yüzde 27.2 de anlayışta bir değişikliğe işaret ediyor. Ödül alanlara plaketlerini verenlerin arasındaki kadın oranına bakarsak yeniden umutsuz bir durum ortaya çıkıyor: Yüzde 9.7.
Bir dakika! Neyse ki; plaketleri durdukları masadan ödül alana verecek kişiye götürenler her zaman kadın; yani burada oran yüzde 100 oluyor. Daha ne istiyoruz ki!
Bu haberleri yapan meslektaşlarımıza teşekkürler. Yani, iyi ki, "gazeteciler hala var" ve var olmaya da devam edecekler. Ne güzel!.(NM)