Varşova- Polonyalı seçmenler önümüzdeki dört yıl boyunca görev yapacak parlamentoyu belirlemek için yarın sandığa gidiyor. 460 milletvekili ve 100 senatörün belirleneceği seçimler için Pazar günü saat 07:00 ile 21:00 saatleri arasında oy kullanılacak.
Sekiz partinin yarışacağı genel seçimlerde Jarosław Kaczyński’nin lideri olduğu Hak ve Adalet Partisi’nin (Prawo i Sprawiedliwość-PiS) ipi göğüslemesine kesin gözüyle bakılıyor. “Başaracağız, herkese iş, vaat değil” seçim sloganıyla yola çıkan PiS’in oy oranı anketlerde yüzde 35’in üzerinde gözüküyor.
PiS’in en yakın rakibi, sekiz yıldır iktidarda bulunan Vatandaş Platformu’nun (Platforma Obywatelska-PO) oyları ise anketlerde yüzde 25 seviyelerinde görünüyor. Donald Tusk’un geçtiğimiz yıl Avrupa Konseyi Başkanlığı görevine seçilmesiyle liderlik koltuğunu devralan Meclis Başkanı, aynı zamanda tıp doktoru olan Ewa Kopacz’ın partisi PO’nun sloganı ise “Söz konusu sizin geleceğiniz. Güçlü ekonomi, yüksek maaş”.
Sekiz parti, 8 bin aday yarışıyor
Seki bin adayın yarışacağı seçimlerde Birleşik Sol (Zjednoczona Lewica), Birlik Partisi (Partia Razem), Polonya Halk Cephesi (Polskie Stronnictwo Ludowe), Çağdaş Parti (Nowoczesna), KORWiN ve Kukiz’15 ise seçime katılan diğer partiler.
Sonun başlangıcı: Cumhurbaşkanlığı seçimleri
Anketlerde bir sene öncesine kadar birinci parti çıkan iktidardaki PO’nun oyları geçtiğimiz yıl cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasıyla birlikte düşüşe geçti.
PO’nun desteklediği mevcut cumhurbaşkanı Bronisław Komorowski ile PiS’in adayı Andrzej Duda arasında geçen kıran kırana mücadelenin Duda’nın zaferiyle sonuçlanması PO iktidarı için sonun başlangıcı oldu.
Tüp bebekle gebelik yöntemine karşı olan, Katolik kilisenin toplum ve siyasal yaşamdaki rolünün arttırılmasını savunan ‘euroseptik’ Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve partisi PiS’in her seferinde ‘Cumhurbaşkanı ile uyumlu çalışacak bir hükümet” söylemi de seçmenleri PiS’e iten bir diğer sebep oldu. Ancak anketlere göre PiS’in oylarındaki bu artış, başbakanlığa Beata Szydlo’yu aday gösteren Jarosław Kaczyński’nin partisinin tek başına hükümet kurmasına yetmiyor.
Yüzde 5 seçim barajı, yüzde 8 koalisyon barajı
Seçim barajının yüzde 5 olduğu Polonya’da yine anketlere göre Zjednoczona Lewica, Kukiz’15, Nowoczesna partilerinin barajı geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Ancak bir partinin kooalisyon hükümetinde yer alabilmesi için en az yüzde 8 oy alması zorunluluğu PiS’i koalisyon pazarlığında zor günlerin beklediğinin göstergesi. Zira en yakın rakibi, her fırsatta yerden yere vurduğu PO ile ittifaka kapıları kapalı olan PiS’in yine anketlere göre yüzde 8 barajını geçecek bir başka parti bulması zor gibi. Kimi anketlerde yüzde 8 oranını aşıyor görünen, kilisenin siyasal hayattan tasfiyesi, din derslerinin kaldırılması, eşcinsel hakları, kürtajın yasallaşması, kilisenin karşı çıktığı tüp bebek yöntemine desteği savunan Zjednoczona Lewica ile bir koalisyon ise PiS’in savunduğu değer ve vaatleriyle taban tabana zıt.
Seçime katılım oranının en düşük olduğu Avrupa ülkelerinden biri olan Polonya’da yine anketlere göre halkın yüzde 48’i sandığa gitmeyi planlıyor*. Yüzde 26’nın kendilerini temsil eden parti olmadığı gerekçesiyle sandığa gitmeyeceklerini belirtirken, Polonya’yı bekleyen hararetli siyasi atmosferin ne yöne evrileceğine sandığa gidip gitmemekte kararsız olan diğer yüzde 26 belirleyecek gibi. (EO/HK)
* 2011 seçimlerinde kayıtlı seçmen sayısı 30 milyon 762 bin 931, oy kullanan seçmen sayısı ise 15 milyon 050 bin 027 idi, katılım oranı yüzde 48,92 olmuştu.