Pervîn Çakarê di 19ê Çiriya Paşiyê de li Opera Sureyyayê ya li Kadikoya Stenbolê, tevî piyanîst Paolo Vîllayî konserek bi navê "Şeveke Operayê" li dar xist. Piştî ku di dawiya şevê de Serokê Giştî yê Partiya Gel a Komarî (CHP) Ozgur Ozelî, Çakar pîroz kir, hem Ozel hem jî Çakar bûn hedefa hin bikarhênerên medyaya civakî. Çapemeniya nêzî hikûmetê nûçeyên bi sernavê "Ozgur Ozel destê dijminê Tirkiyeyê Pervîn Çakar maç kir" derbarê Çakar de amade kirin.
İstanbul Kadıköy'de Süreyya Opera Sahnesi'nde ünlü soprano Pervin Chakar ve piyanist Paolo Villa'nın "Bir Opera Gecesi" dinletisine katıldık.
— Özgür Özel (@eczozgurozel) November 19, 2023
Sn. Chakar'ın performansı kadar verdiği barış kardeşlik mesajları ve deprem acımızı paylaşması da etkileyiciydi. pic.twitter.com/uDkPefVRiA
Pervîn Çakarê bertek nîşanî van êrîşan da û got, "Mafê min ê herî mezin e ku bi zimanê xwe stranan bêjim."
Pervîn Çakar di 19ê Hezîrana 1981ê de li Mêrdînê ji dayik bûye. Zarokatiya xwe li gundên Karadenîz Ereğlisi û Fatsayê derbas kiriye. Di sala 1999an de li Beşa Muzîkê ya Konservatuara Dewletê ya Zanîngeha Stenbolê de dest bi perwerdeyê kir. Piştî ku beşa operayê ya konservatuarê qedand, çû Îtalyayê û li Romayê li Accademia Nazionale di Santa Cecilia de opera xwend.
Pervîn Çakarê di sala 2008an de li Îtalyayê di 28. Pêşbirka Opera ya Navnetewî ya Maria Caniglia de xelata yekem wergirt. Vê xelatê kir ku li qada navneteweyî bi nav û deng bibe. Çakar li gelek deverên dinyayê derket li ser dikan. Li Tirkiyeyê li operayê wek Opera û Baleta Dewletê ya Stenbolê, Opera û Baleta Dewletê ya Enqereyê û Opera û Baleta Dewletê ya Îzmîrê hin ji van dikan in.
Pervîn Çakar yek ji navên herî girîng ên operaya Kurdî ye. Ew bi berhemên xwe yên bi kurdî, hewl dide ziman û çanda kurdî li ser dika operayê temsîl bike. Di sala 2017an de Çakar di operaya kurdî ya bi navê “Leyla û Mecnûn” de rola sereke lîst. Ev opera di dîroka operaya kurdî de yek ji berhemên herî girîng tê nirxandin.
Pervîn Çakarê di sala 2023an de albûma xwe ya bi navê "Dengê Kurdistanê" derxist. Çakarê di vê albûmê de stranên gelêrî yên kurdî (Dengbejî) got, muzîka kurdî û opera anî cem hev. Yek ji wan hunermendan e ku opera û dengbejiyê digihîne hev.
Dengbêjî hunereke ku xwe dispêre kevneşopiya devkî û beşeke girîng a çanda Kurdî ye. Ev hunermend gelek berhemên devkî yên wek destan, lawij, stranên evînî distirên. Dengbêj di ragihandina dîrok, çand û nirxên gelê kurd de xwedî roleke girîng e.
Opera xebateke sehneyê ya bi forma şanoyê ye ku bi giştî mijara xwe ji dîrok, mîtolojî, efsane yan jî bûyerên rojane digire. hemû yan piraniya gotinên wê, bi muzîkê tên honandin û dikare hemû hunerên xweş tê de cih bigire.
Opera û dengbêjî her du jî xwe dispêrin muzîk, şano û helbestê. Di her duyan de jî çîrokek tê vegotin û ev çîrok bi stran, dîlan û hêmanên din ên dramatîk tên piştgirîkirin.
Têkiliyên di navbera opera û Dengbêjî de ev in:
Her du jî muzîk, drama û helbestê ji bo vegotina çîrokan bikar tînin. Di operayan de, çîrok bi gelemperî bi lîbrettoya operayê tê vegotin. Di vê lîbrettoyê de helbest û diyalog hene. Di dengbêjîyê de çîrok li ser devê dengbêjan ve tên vegotin. Hin dengbêj car caran li saz an jî enstrumanên din ên kevnare dixin.
Di operayan de, koro bi gelemperî ji bo piştgirîkirina çîrokê yan afirandina bandorek hestyar tê bikar anîn. Di dengbêjîyê de civatên dengbêjiyê wek koroyan gelek caran ji bo piştgirîkirina stranên dengbêjan tên bikaranîn.
Her du jî pirê caran cil û bergên gelêrî bikar tînin. Di operayan de, cil û berg bi gelemperî ji bo nîşankirina dem û cihê çîrokê têne bikar anîn. Di dengbêjîyê de di van salên dawiyê de cil û berg û xemlên sehnê ji bo ronîkirina mijara çîrokên dengbêjan tên bikaranîn.
Berhemên Çakar di pêşketina operaya kurdî de kedeke girîng dide. Xebata wê dibe alîkar ku ziman û çanda kurdî li ser sehneya operayê temsîl bibe.
(AÖ/FD)
