Son dönemlerde gençlik alanı ile ilgili çok ciddi gelişmelerin yaşandığına tanık oluyoruz. Sivil alanda meydana gelen gelişmeler, özellikle gençlik çalışmaları ve gençlik politikaları bağlamında çok olumlu sonuçlar yaratıyor.
Bu yazıda son dönemlerde Türkiye’deki gençlik politikalarının geliştirilmesi ile ilgili meydana gelen üç önemli gelişmeyi sizlerle paylaşmak istiyorum:
İnsani Gelişme Raporu: Türkiye’de Gençlik
Son süreçte yaşanan en önemli gelişmelerden birisi, Birleşmiş Milletler'in (BM) 2008 yılı ulusal insani gelişme raporunu “Türkiye’de Gençlik” başlıklı bir tema ile hazırlaması oldu.
BM Kalkınma Programı 1990'dan bu yana küresel ve ulusal düzeyde olmak üzere iki farklı rapor hazırlıyor. Bunlardan küresel düzeydeki rapor yılda bir, ulusal düzeydeki rapor ise 2-3 yılda bir yayınlanıyor. Bu raporlardan küresel düzeyde hazırlananı her yıl tüm BM üye ülkelerinin insani gelişme endeksini ortaya çıkarıyor. Ulusal olanı ise her dönemde bir BM üyesi ülke hakkında tematik bir alanda hazırlanıyor.
Rapor içeriğinin neredeyse tamamı gençler tarafından yazıldı. Raporda yaklaşık üç bin gence anket uygulandı. Araştırmada gençlere eğitim, sağlık ve işsizlik üzerine çeşitli sorular soruldu.Gençlerin siyasal hayata katılımı araştırıldı. Odak Grup çalışmaları ile gençlerin fikirleri alındı. Gençlik üzerine büyük bir literatür taraması yapıldı. Raporun temel amacı, gençlik alanına yönelik sorunları gündeme getirerek karar vericiler üzerinde etkili olmak ve ülkede ihtiyaç temelli bir gençlik politikasını faaliyete geçirmek.
Geniş kapsamlı bir literatür taramasının yapıldığı süreçte Türkiye'de cumhuriyetin kuruluşundan bu yana gençleri merkeze alan etkin bir gençlik politikasının hiçbir zaman oluşturulamadığı vurgulanıyor. Türkiye'de 15-24 yaş aralığında 12 milyon genç bulunuyor. Bu ülke nüfusunun yüzde 20'sini oluşturuyor. Dünya genelinde bu yaş aralığındaki genç nüfus oranı yüzde15'in üstüne çıktığında "demografik fırsat penceresi" dediğimiz bir olgudan bahsediliyor.
Demografik fırsat penceresi genelde her ülkenin ancak bir defa yaşayabileceği çok önemli bir aşamaya tekabül ediyor. Örneğin demografik fırsat penceresini yakın dönemde yaşayıp çok ciddi bir kalkınma hamlesi yaşayan ülkelerden birisi Güney Kore.
Genç nüfus avantajını büyük bir kalkınma ve istihdam enerjisine dönüştüren ülke çok kısa sürede ciddi bir kalkınma hamlesi gerçekleştirdi. Raporda bu demografik fırsat penceresinin yaratabileceği olumlu potansiyeli vurgulamak için Cumhuriyetin 100. yılının kutlanacağı 2023 yılı referans seçilmiş.
5. Dünya Gençlik Kongresi Türkiye’de yapılacak
Dünya Gençlik Kongresi, gençlik örgütleri ve hükümetlerin eş güdümlü çalışmalarıyla organize edilen; dünyanın en saygın, en geniş katılımlı ve en önemli gençlik toplantısıdır. Kongrelere 120-150 Birleşmiş Milletler üyesi ülkeden yaklaşık bin genç ve çok sayıda kalkınma ve gençlik uzmanı, gazeteci, akademisyen, eğitmen, sanatçı ve diplomat katılmaktadır.
Kongrenin amacı, dünyamızın bugün karşılaştığı sorunların çözümünde gençlerin en etkin rolü nasıl alabileceklerini tartışmak ve bu yönde sürdürülebilir gençlik politikaları oluşturmaktır. Bunun yanında gençler arasında tecrübe paylaşımı sağlayarak, Birleşmiş Milletlerin Binyıl Kalkınma Hedefleri'ne ulaşmak için gençlerin katkısını ortaya koymak ve sürdürülebilir kalkınmanın önemini vurgulamaktır.
Dünya Gençlik Kongresi 31 Temmuz – 13 Ağustos 2010 tarihleri arasında, 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul’da Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde gerçekleştirilecektir.
5. Dünya Gençlik Kongresi’nin 2010 yılında Türkiye’de düzenlenmesi Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından desteklenmiş ve Milli Eğitim Bakanlığı konu ile ilgilenmek üzere görevlendirilmiştir. Dünya Gençlik Kongresi, 2010 yılında Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’nın koordinasyonundaki ilgili devlet birimleriyle ve E-gençlik Derneği liderliğindeki sivil toplum örgütlerinin eş güdümlü çalışmalarıyla organize edilecek.
Kongre bugüne kadar, 1999 yılında ABD'nin Havai eyaletinde, 2003'te Fas'ta, 2005 yılında İskoçya’da gerçekleştirilmiş ve 2008 yılı yazında da Kanada'da gerçekleştirilecektir.
2010 yılında Türkiye’de yapılacak olan Dünya Gençlik Kongresi, ülkemizde son dönemlerde konuşulmaya başlanan gençlik politikaları alanında da ciddi etkiler yaratacaktır.Kongre katılımcıları olan gençler, Türkiye’nin dört bir yanında “Gençliğin Öncülüğünde Kalkınma Programı” kapsamında, küçük çaplı yerel kalkınma projeleri gerçekleştireceklerdir. Kongre öncesinde ve sonrasında Türkiye gençleri tarafından, kongre sırasında da uluslararası katılımcılarla beraber gerçekleştirilecek birçok eylem projesi sadece Türkiye’de değil, dünyada da ses getirecektir.
Dünya Gençlik Kongresi sadece bir toplantıdan ibaret değildir. Dünyanın dört bir yanından gelen 1000 genç, adeta kültürler mozaiği olan ülkemizde geçirecekleri 14 gün içerisinde hem bizlere yaşamlarını ve kültürlerini anlatacak, hem de zengin kültürümüzü tanıyacaklardır. Kongre programı boyunca gerçekleştirilecek, dans gösterileri, konserler, yetenek şovları, skeçler gibi birçok kültürel aktiviteyle, “5. Dünya Gençlik Kongresi Türkiye 2010” bir toplantıdan çok adeta bir festival haline gelecektir.
Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Politikaları kitabı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından basılan ve Bilgi Üniversitesi Gençlik Çalışmaları Birimi’nden Nurhan Yentürk, Gülesin Nemutlu ve Yörük Kurtaran tarafından derlenen “Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Gençlik Politikaları” isimli kitap da son süreçte gençlik alanında yaşanan en önemli gelişmelerden birisi.
Gençlik çalışması ve politikaları ile ilgili 21 makaleden oluşan kitapta, Türkiye’deki gençlik alanı ile ilgili teorik ve pratik uygulamalar ile ilgili çok kapsamlı çalışmalar bulunuyor. Türkiye’de sistemli ve bütünlüklü bir gençlik politikası olmadığını ve hatta aslında bu durumun devletin en temel gençlik politikası olarak da okunabileceğini vurgulayan yazarlar; çok radikal ve kapsamlı bir gençlik politikaları önerisi sunuyorlar.
Kitabın gençlik alanında bu güne kadar yazılmış en kapsamlı metin olduğunu söylemek mümkün. Ayrıca özellikle BM İnsani Gelişme Raporu olarak yayınlanan Türkiye’de Gençlik raporu ile aynı dönemde yayınlanan kitabın; raporla birlikte gençlik alanına dair çok geniş bir tartışma alanı doğurduğunu da söyleyebiliriz.
Sonuç olarak yukarıda ayrıntılı olarak bahsettiğimiz üç önemli gelişmenin (BM Ulusal Gençlik Raporu’nun Türkiye’de Gençlik adıyla hazırlanması, 5. Dünya Gençlik Kongresi’nin 2010 yılında Türkiye’de yapılacak olması ve Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Politikaları kitabının yayınlanması) ülkemizdeki gençlik alanında çok ciddi ivme yarattığını ve bu sürecin gençlik lehine önemli sonuçlar doğuracağını söyleyebiliriz.(AG/EÜ)
* Adnan Çelik, Merkez İlköğretim Okulu, Diyarbakır
Kaynaklar:
* Türkiye’de Gençlik, (2008), BM İnsani Gelişme Raporu, Ankara
* Kurtaran, Y., Nemutlu, G., Yentürk, N. (2008), Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Politikaları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul