Dünyamızın içinde bulunduğu savaş ve yıkımlar her ebeveyni derin derin düşündürür. Acaba kavgasız, gürültüsüz çocuk büyütebilir miyiz? Bu iyi bir niyet olsa da maalesef kavga büyükler arasında sürdükçe, yeni nesil de bu kötü örnekten beslenecektir.
Evet, çocuklar evde kardeşleriyle, parkta ve okulda arkadaşlarıyla mutlaka kavga eder. Bu kavgalara ebeveynler, yetişkinler ve öğretmenler de bir şekilde dahil olur. En azında olaya müdahale ederler. Peki, ama bu müdahale nasıl olmalı, kavga ile savaş aynı şey mi, sözlü bir tartışma veya küçük çaplı bir sürtüşme zararlı mıdır, çocuklar hiç mi kavga etmemeli, kavganın çocuklar üzerindeki yansıması nasıl oluyor, ne tür etkiler, izler bırakıyor? Tüm bu ve benzeri soruların cevabı çocuk edebiyatına kafa yoran ve aynı zamanda çocuklar için tiyatro yapan Elisabetta Maùti, “Kuralına uygun kava etmek için bir oyun kitabı” kaleme aldı.
Maùti, kavganın kaçınılmaz olduğuna ve bunu öğrenemeyen çocukların ileride kendilerini korumada zorlandıklarına dikkati çekiyor. Okurun kendisini renkli etkinlikler içerisinde bulacağı, “Önce O Başlattı!” kitabında tartışmanın çocukların fikir dünyasını nasıl zenginleştirdiğini macera dolu akıcı bir dille anlatıyor yazar. Kitapta tıpkı hayatta olduğu gibi çok sayıda strateji işleniyor.
Akıl yürütme odaklı
Söz konusu stratejilerden bazıları kahramanı bağımsız hareket etmeye, bazıları anlaşmaya veya uzlaşmaya, bazıları da “düşmanlara karşı savaşmaya” ve hatta oradan kaçmaya yönlendiriyor. Kitap, çocukların çeşitlilik ve olasılıklarla dolu dünyasında akıl yürütmelerine yardımcı oluyor.
Sadece çocuklar için yazılmamış, aynı zamanda ebeveyn ve eğitimciler için de önemli bir kaynak olan kitapta, çocuğunuzla birlikte oyun oynamak ve eğlenmek için de zengin fikirler sunuluyor. Aynı zamanda karşı fikirle mücadele pratiği yaratan “Önce O Başlattı”da, bağımsız düşünce ve ekip ruhu somut bir şekilde vurgulanıyor.
Üç kardeşin kavgası
Sinir bozucu Rocco, Kavgacı Tito ve Kurnaz Maria’nın evde başlayıp sokağa taşan kavgaları macera, eğlence ve ilgi çekici olduğu kadar öğretici derslerle dolu. Rocco, en büyük kardeş, cesur ve biraz da sinir bozucu. Aynı zamanda kardeşlerini çok seven, koruyan Rocco, izin istemeyi bilmiyor. Kavgacı Tito ise kibar, inatçı ve kızınca gözü dünyayı görmüyor. Damarına basılmadıkça çok nazik olan Tito, hatasını kabul etmekte zorlanır ve özür dilemekten hiç hoşlanmaz. En küçük kardeş Kurnaz Maria da tatlı huylu ve sulu gözlü. Sağduyu ve mantık yürütmekte ağabeylerine fark atan Maria’nın, şikayetçi huyu en zayıf yönü.
İşte bu üç kardeşin oyuncakları üzerine başlayan kavgası ve sonrası sokakta süren macera, okuru kendisiyle birlikte sürüklüyor.
Yedi yaşındaki iflah olmaz kavgacı Tito, bir gün okuldan döner ve en sevdiği oyuncağının kırıldığını görür. İşte o zaman olanlar olur! Sizce Tito bu aşamada ne yapar? Yazar üç seçenek sunuyor; “Tek başıma tamir etmeye çalıştım”, “Suçu hemen kardeşim Rocco’ya attım”, ve “Ağlayarak anneme koştum.” Tito bu üç seçenekten hangisini seçerse seçsin yeni bir macera başlıyor.
Kitap bir anlatıyla oyun oynatırken bir yanıyla da zeka testine tabi tutuyor. Bir ileri iki geri yapacağınız kitap sorudan soru doğurarak, beyin egzersizi sağlıyor. Tercih edilen her yolun sonunda yeni bir yol ve fikirlere sürükleyen kitap, iç içe geçmiş çoklu sorunlara çözüm önerileri sunuyor.
Liderlik mi kolektif fikir mi?
Liderlik tutkusu olanın yürüttüğü akıl ile kolektif fikir üretiminin sunduğu çözüm önerilerine odaklanan eser, barışın ne kadar gerekli bir kavram olduğunu hatırlatıyor. Kitabın sonuna doğru çocuklar, kavganın yorucu olduğunu, barışın güzel olduğunu yardım ve dayanışmanın gerekliliğini oyun oynayarak, tartışarak öğrenmiş oluyor. Yazar kitabın sonunda da bir hediye sunuyor.
Kitap için bir küçük uyarı yapayım, ebeveyn mi yoksa çocuk mu okuyacak onun sorusu ilk sayfada sunuluyor ve öyle yol alınıyor. Ben okurken çok keyif aldım, eminim siz de bir solukta okuyacaksınız.
Kitap: Önce O Başlattı
Yazar: Elisabetta Mauti
İllüstratör: Chiara Baglioni
Çeviren: Aydagül Ferullo
Yayınevi: Dinozor Çocuk
Okuma Yaş Grubu: 7- 10
(SY/AÖ)
