"Memleket duygusu nasıl bir şeydir, neydi, neye dönüştü, nerede başlayıp nerede biter? Ayfer Tunç, Memleket Hikâyeleri'nde bu topraklara, geçmişe, şimdiye dair yüzlerce fotoğraf çekiyor; geniş açılı fotoğraflar, her şey net. Üstelik nostalji değil fazlasıyla gerçek..."
Hasan Cömert, Sabit Fikir sitesinde bu cümlelerle tanımlıyor Ayfer Tunç'un Memleket Hikayeleri kitabını.
Ayfer Tunç'un kalemi çok kuvvetli; tasvirleri çok etkileyici, durum tespitleri okuduğunuzda içinizden geçenlerle örtüşüyor, insan hikâyeleri oldukça zengin ve sıradışı. Bir de geçmişe dair yaşanmışlıklar sanki kırk yıllık tanığıymışsınız gibi bir his yaratıyor.
Tunç, yine aynı sitedeki söyleşisinde şunları söylüyor: " Bugün memleket hikâyeleri anlatmak, benim için büsbütün başka bir anlama geliyor. Söylenecek çok yeni şey var. Hatta öyle çok ki ve hepsi de öyle önemli ki pek çoğuna sıra gelmediği, gelenlerin üstünde yeterince durup düşünmemize fırsat kalmadan yeni şeyler yaşandığı için derinleşemiyoruz, dişe dokunur düşünceler üretemiyoruz. Her olayın, her düşüncenin, her olgunun ancak yüzeyini sıyırabiliyoruz."
"Biz en sıradan gündelik hayatımızda bile gündeme kilitlenip kalmış bir ülkeyiz. Memleket konuşmak her gün yenilenen gündemi gözden geçirmekten ibaret hale geldi. Gerçi hak yemek istemem; gündemin yoğunluğuna kapılmayıp memleket hakkında soğukkanlılıkla, belli bir mesafeden çalışanlar, düşünenler de var ve iyi ki varlar."
İnsan hikâyelerinin sınırı
Oysa Tunç kitabında belirttiğinin aksine yüzeyi sıyırıp geçmiyor, bilakis titizlikle detaya iniyor; öyle ki bir insanın yüz ifadesi, konuşma biçimi, bir olay karşısındaki reaksiyonu sinemasal bir tatta okura yansıtılıyor hikâyelerde.
Memleket Yazıları adı altındaki ilk 35 sayfa; İstanbul'a ağıt niteliğindeki yazılarıyla birden sizi içine çekiyor. Metinler arasında kayboluyorsunuz adeta. Sonra yazarın tanıklığından süzülmüş ince memleket hikâyeleri.
İsimsiz kahramanlar, öylesine yaşanmışlıklar, sırlar, sürprizler, çocukluk hatıraları, boş olmayan geçmiş özlemleri, hasretler, kavuşmalar, anlık insan halleri, acılar... İnsana dair ne kadar hissiyat ve durum varsa, farklı coğrafyalarda şekillenen halleriyle resmedilmiş kitapta.
Tunç'un Memleket Hikâyeleri'ni mutlaka okuyun; hem kendinizden birçok şey bulacaksınız hem de hikayelerin insana ne kadar dokunabildiğinin sınırlarını... (UB/AS)
* Ayfer Tunç, Memleket Hikayeleri, İletişim Yayınları, 2012, 278 sayfa.