Yeni seçilen muhafazakar cumhurbaşkanı, Krakov doğumlu Andrzej Duda ile gündemde olan Polonya'nın en eski sinema festivali bu sene 31 Mayıs ile 7 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek. Avrupa'nın belgesel, anime ve kısa filmlere yönelik en köklü festivallerinden olan Krakov Film Festivali 600 civarında konuk ağırlayacak, 250'ye yakın yapımın seyirciyle buluşmasını sağlayacak.
Uluslararası belgesel yarışmasında dikkat çeken eserlerden biri tutucu Tayland'da lezbiyen kadınların maruz kaldığı ayrımcılığa eğiliyor. Ruth Gumnit'in yönettiği ABD/Tayland ortak yapımı Visible Silence (Görünür Sessizlik) adlı belgeselde, uygunsuz, anormal ve ailenin yüzkarası gibi ifadelerle aşağılanan lezbiyenlerin saygı görme ve kabul edilme talepleri ön plana çıkıyor.
Ejderhaların Ejderhası
Aralarında Werner Herzog, Jonas Mekas veya Raymond Depardon gibi sinemanın önemli simalarına Ejderhaların Ejderhası ödülünü layık gören Krakov Film Festivalinin mazisi 1961 yılına kadar uzanıyor. Krakov'daki etkinlik, İKSV'nin misafiri olarak İstanbul Film Festivalinde de bulunmuş olan, Polonya'nın yetiştirdiği en önemli sinemacılardan müteveffa Krzysztof Kieślowski'nin kariyerindeki önemli basamaklardan birini de oluşturmuştu.
Krakov'un çeşitli klasmanlarından belgesel yarışmasında 20 eser, uzun metrajlı müzik konulu belgeseller yarışmasında 10 belgesel, kısa film yarışmasında 46 film, ulusal yarışmada ise 41 film muhtelif ödüller için yarışacak. Festivalde çeşitli başlıklar altında gösterilecek diğer yapımların yanında sergiler, konserler, açık hava gösterileri ve sinemacı buluşmaları da II. Dünya Savaşı sırasında bombalanmadığı için tarihi dokusunu nispeten koruyan Polonya'nın incisi Krakov'u layıkıyla şenlendirecek.
Tayland'da lezbiyen olmak
Katolik dünyasının lideri Papa Francisco muhafazakarları fazlasıyla şaşırtan açıklamalarda bulunmaya devam ederken, Avrupa'nın dinine en bağlı milletlerinden biri olarak kabul edilen Polonyalılar seçimlerini kiliseyle bağlarını artırmaya meyilli Duda'dan yana yaptı. Söylemlerinde dinin toplum ve siyasal alandaki etkisinin artması gerektiğini savunan yeni cumhurbaşkanının ülkedeki LGBTİ bireylere yönelik tavrı merakla beklenirken Krakov festivalinde yarışacak, lezbiyen haklarına yönelik belgeselin bağnazları rahatsız etme ihtimali yüksek.
43 dakikalık yapımda Tayland toplumunun kadınlar üzerindeki baskısının bilhassa giyim kodları, davranış şekilleri ve faaliyetleri mevzubahis olduğunda fazlasıyla hissedildiği anlatılıyor. Çoğunluğun öngördüğü kurallara uymayanlar anında dışlanıp ayrımcılığa tabi tutuluyor. Lezbiyenlere geniş yer ayıran yapımda eşcinselliğin su yüzüne çıkmadan yaşanması yönündeki toplumsal metazori de teşhir ediliyor. İkiyüzlü toplum lezbiyenleri yok sayıp dürtülerinin baskı altında tutulmasını talep ediyor, dikkat çekmeden yaşamalarını istiyor. Eşcinsel olmanın insanın değerini düşürdüğünü iddia edenlerin Tayland'ında bazı lezbiyenler kimliklerini gizlemek zorunda kalıyor. Budist öğretiler öngörmüyor olsa da toplum özellikle evli olmayan kadınları ve lezbiyenleri ezmeye devam ediyor. Ülkede ilk olarak basılan bir dergide geleneksel cinsel kodların dışında davranışlar sergileyen çocukların ebeveynlerine de çeşitli tavsiyeler veriliyor ve onları zorlamanın gereksiz olduğu hatırlatılıyor.
UNESCO'nun dünya mirası listesinde yer alan Krakov'u heyecanlı sinema günleri bekliyor, festivalin programına göz atmakta fayda var… (MT/AS)
