Heyelan, sel gibi tabii afetlerde, çalışan bir kurumdur. Karda, tipide köy
yollarını açan Köy Hizmetleri, köy yollarının yapımı, bakımı, onarımını
kendileri yapmaktadır. İçme suyu tesislerini inşa etmektedir. İhale
etmemektedir.
Köy Hizmetleri Genel müdürlüğü görevleri: "...Köylerin yol,köprü,içme ve
kullanma suları ve askeri garnizonların içme ve kullanma sularının etüt ve
proje işlerini, yol köprü ve içme suyu tesislerine ait sanat yapılarının
tip projelerini... yürütür... "
"...Yağışların ve sel sularının zararlarını önleyici ve depolayıcı,tarım
arazileri için sulama suyu sağlanmasına yönelik gölet ve tesisleri yapar
ve yaptırır;toprak erozyonunu önleyici,giderici ve azaltıcı, toprak ve su
dengesinin kurulması ve korunmasını sağlayıcı önlemler alır..."
Hizmetlerin yaklaşık yüzde 85-90'nı genel müdürlük olanakları ile kendisi
yapmaktadır. Dolayısıyla ne personel sayısı,ne makine sayısı ne de
bütçeden ayrılan miktar fazla değildir. Hükümetlerin görevi: kendilerinin
işe aldığı personelin fazlalığını bahane ederek hizmetleri özelleştirmek
değil, aksaklıkları gidermek olmalıdır.
Köy Hizmetleri genel Müdürlüğü görevleri: "...Devlet ve il yolları dışında
kalan yerleşme birimlerindeki yolların,önceden saptanan yol ağlarının
yapımını,onarımını,bakımını,gerektiğinde asfalt yapımını,sanat yapılarını
ve köprülerini,her türlü bina ve tesislerini,her türlü protokollü
işleri,Trafik Kanunu ile verilen görevleri,konuları ile ilgili eğitim
hizmetlerinin ihtiyaç programlarını hazırlar,keşiflerini yapar ve bu
işlerin gerçekleştirilmesi için gerekli teknik ve idari işlerin
yürütülmesi,izlenmesi,sonuçlandırılmasını ve denetimini yapar ve
yaptırır..."
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün İl Özel İdarelerine bağlanması
sonucunda; köylere yeni yolların yapılması, mevcut köy yollarının
onarılması,bakımı yapılamayacağından köylünün pazar ile bağlantısı
azalacaktır. Pazar için üretim,daha çok hizmetlerin ulaştırıldığı verimli
sulu topraklar ve büyük kent yakınlarında yapılacaktır. Diğer kesimdeki
köylüler mağdur olacaktır.
Osmanlı döneminde, İzmir Aydın demir yolu boyunca ve büyük yerleşim
yerlerin yakınında pazara yönelik tarım yapılırken diğer bölgelerdeki
köylülerin ise yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılayacak üretim yaptıkları
bilinmektedir.
Köy Hizmetlerinin kapatılması sonrasında eskiden olduğu gibi hizmet bazı
bölgelere gidecek bazı bölgelere gitmeyecektir. Bu uygulama zaten var olan
bölgeler arasındaki uçurumu daha da derinleştirecektir.
Köy Hizmetleri genel Müdürlüğü görevleri: "... Devlet arazilerinin
ıslahı,imarı ve tarıma uygun hale getirilmesi ile devlet sulama
şebekelerinde ve öteki sulama planlarında sulama işleri ile ilgili
hizmetleri yapar ve yaptırır; sulu ve kuru tarım arazilerinde
toplulaştırmaya uygun arazi sahiplerinin çoğunluğunun isteğine bağlı arazi
toplulaştırması için etüt,planlama,program ve projelerini hazırlar ve
hazırlatır...
...Köy ve bağlı yerleşme birimleriyle askeri garnizonlara sağlıklı ve
yeterli içme suyu sağlar; bu maksatla sondaj kuyuları açar,gerektiğinde
baraj, gölet gibi tesislerden su almak amacıyla arıtma ve su alma
tesislerini yapar ve yaptırır;ikmal edilmiş köy içme suyu tesislerinin
bakım ve işletmesini mevcut tesislerin onarım ve ıslah çalışmalarını
yapar,gerektiğinde tesisleri geliştirmek için her türlü önlemi
alır,yerleşme birimlerinde çevre sağlığı hizmet ve düzenlemelerini
gerçekleştirir..."
1984 yılında Toprak su Genel Müdürlüğü kapatılarak ,toprak ve su sahipsiz
bırakıldı. Bu dönemden sonra gelen hükümetler birinci sınıf tarım
arazilerini sanayi ve konuta açtılar. Ağırlıkla köylünün desteği ile
seçilen dönemin iktidarı Demirel patates tarlaları mı ? Otomobil
fabrikaları mı? Diyerek tarıma ,köylüye bakışını ortaya koyuyordu. Ondan
sonra her tarafta plansız programsız ,gelişi güzel 'fabrikalar!'
kurulmasına daha çok izin verildi. Ovalardaki en verimli topraklar ,yer
altı ve nehirlerdeki sular da kullanılmaz oldu.
Şimdi de Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nü birleştirme adı altında
kapatılarak, insanlar,hayvanlar ve tarım için olmazsa olmaz girdi olan
suyun özelleştirilmesinin ön çalışmaları yapılmaktadır. Bu teklif
hükümetin ANAPLI ortağından gelmesi,ANAP Genel Başkanı,Başbakan yardımcısı
Mesut Yılmaz' ın da AB ilişkilerinden sorumlu olması teklifin pek masumane
olmadığı işaretlerini vermektedir. Bu birleştirme çabalarının kökü
dışarıda politikalar sonucu olduğu Dünya Küreselleşme Karşıtları
Koalisyonunun 16-19 mart 2001 tarihinde İsviçre'nin CENEVRE kentinde
yaptıkları strateji toplantısına Türkiye adına katılan Türkiye MAİ ve
Küreselleşme Karşıtı çalışma Grup sözcüsü Gaye Yılmaz, GATS ( The General
Agreement on Trade in Services-Hizmet Ticaret Genel Anlaşması) konusunda
hazırladığı ön raporun "Su Dağıtım Hizmetleri Anlaşma Kapsamında "
başlıklı maddesinde yazdıkları:
"GATS'ın bu maddesiyle hedeflenen sadece suyun yerlerde boru hatlarıyla
iletimi değil kuşkusuz,su kaynaklarının da kamudan özel sektöre el
değiştirmesi amaçlanıyor. Bu konu özellikle düşük gelir grubundaki ülkeler
için çok ciddi ve yaşamsal sorunlar üretme potansiyeline sahipo.Aylık
gelirinizin üçte birini su faturası olarak ödediğinizi bir hayal
edin.Böyle bir gelişmenin iki türlü sonucu olacaktır: 1-Daha düşük bir
bedel ödemek için eskiye oranla çok daha az su kullanılması ya da 2-
kullanılan su miktarında bir değişiklik yapmadan diğer yaşamsal
harcamalarda kısıntıya gidilmesi.
Birinci tercihin kullanılması halinde başta salgın enfeksiyon hastalıkları
olmak üzere toplum sağlığı ciddi bir tehdit altında olacak, ikini tercihte
ise kısıtlanan diğer harcamaların özelliğine göre psikolojik ve sosyolojik
yeni sorunlar ortaya çıkacaktır. Su'yun piyasa ekonomisine açılmasının
diğer çok önemli boyutu ise tarımsal üretimdir.Özellikle ulusal gelirinin
önemli bir bölümünü tarım üretiminden sağlayan ülkelerde tarım giderek
küçülecek,bu durumda da dünyanın gelecekteki gıda yeterliliğini daha da
sürdürülemez boyutlara taşıyacaktır.
GATS'daki suyun özelleştirilmesi planının mimarı ise Avrupa Birliği
Komisyonu'dur. Özellikle Aralık ayında yapılan AB Nice zirvesi sonrasında
yetkileri genişleyen AB Komisyonu,müzakerelerdeki pazarlıkları sanki ulus
ötesi Avrupa şirketi adına yürütmektedir. Suez Lyonnaise des Eaux ve
Generale des Eaux isimli şirketler. Söz konusu bu iki şirket faaliyetini
dünya çapında sürdüren ve esas olarak uluslar arası su dağıtım ve iletimi
ile ilgilenen gruplardır."
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü birleştirme adı altında kapatılması halinde;
- Köye gidecek hizmetler başta su ( içme ve tarımsal amaçlı kullanma
dahil) olmak üzere bir çok hizmet bundan böyle özelleştirilecektir. Paralı
olacaktır. Su kaynaklarının verimli kullanılması için koruma ve geliştirme
çalışmaları yapılmayacaktır.
- Köy Hizmetlerinin kapatılmasıyla köye hizmet gitmeyecek, hizmetler kamu
hizmeti olmaktan çıkacak, daha çok gelişmiş ülkeler ve ulus aşırı
şirketlerin yatırımı için cazip olan alana götürülecektir.
- Köy Hizmetlerinin kapatılmasıyla çalışanlar işinden olacak,bir istihdam
alanı daha kapanacaktır.
- Köylünün üretimini olumsuz etkileyecek,Türkiye ekonomisi zarar
görecektir.
- Köye giden hizmetler özel sektöre (parti yandaşlarına) ihale yoluyla
yaptırılacaktır.
- İhale yoluyla yaptırılmayacak olan hizmetler aksayacak, kırsal kesimde
(karda yolların açılması, heyelan,sel gibi.) yaşayanlar mağdur olacaklardır.
- Devlet küçülmeyecek, gideri azalmayacak, küçük düşürülecektir.
Bütün bu sayılan ve sayılmayan olası olumsuzlukları, ilerde yaşamamak
için, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünü kapatmak yerine,aksaklıkları
gidererek,kırsal kesimin kalkınmasında ,sosyalleşmesinde daha iyi çalışır
hale getirilmelidir.
Merkez Kuruluşu: Genel müdür ve dört Genel Müdür Yardımcısından
oluşmaktadır.
Ana Hizmet birimleri:
1-Etüt ve Proje Daire Başkanlığı
2-Köy Yolları Daire Başkanlığı
3-Havza Islahı ve Göletler Dairesi Başkanlığı
4-Sulama Dairesi Başkanlığı
5-Köy İçme Suları Dairesi Başkanlığı
6-Köy İçi İnşaat Dairesi Başkanlığı
7-İşletme Dairesi Başkanlığı'dır.
RAKAMLARLA KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Genel Müdür 1
Genel Müdür yardımcısı 4
Daire Başkanlığı 7
Bölge Müdürlüğü 22
İl Müdürlüğü Her ilde
Araştırma enstitüsü Müdürlüğü 11
Makine İkmal Müdürlüğü 5
Proje Müdürlüğü 3
Döner Sermaye Müdürlüğü 35
Memur 7205
İşçi 33046
Kaynak:Devlet Teşkilat Rehberi
