Kazablanka, yakında ilk çağdaş müzik mekanına kavuşacak. Mekanın adı Boultek olacak.
Sonunda, L’Eac-Boulvart derneğinin kurucuları ve şehir müziğini teşvik etmek için1998’den beri Boulvard festivalini düzenleyen Momo diye bilinen Mohammed Merhari ve Hicham Bahou açısından olumlu bir sonuç…
“Yıllardır bir yer satın alacak maddi gücümüz yoktu. Aslında, kendi evimizden çalışıyorduk,” diye anlatıyor Momo.
On bir yıl boyunca, Boulvard, eğitim atölyeleri, Tremplin des jeunes artistes, ve müzik belgeseli festivali, iki kurucunun evlerinde yaptıkları çalışmalar sayesinde organize edildi.
Ancak bu kendi başına yapılan işin bazı kısıtlamaları var.
Yolculuk başlıyor
Hicham Bahou çalışmalarını anlatıyor:
“L’Eac-L’Boulvart’ın amacı, müzik gruplarını müzik kariyerleri boyunca izlemek, onlara yardımcı olmak, diğer müzisyenler ile yapacakları prova ve buluşmalar sayesinde kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmak, yeni tecrübeler edinmelerini sağlamak, yeni albümlerini çıkarmalarına yardımcı olmak ve profesyonel olarak gelişmeleri için onlara gerekli araçları sağlamak.
“Her yıl, dernek birçok yardım talebi alıyor. Ancak belirli, fiziksel ve donanımlı bir yerimiz olmadan yardım sunmamız veya talep kabul etmemiz mümkün değil. ”
Kazablanka’da yüksek standartlara sahip profesyonel bir kayıt stüdyosu yok.
Birkaç yıl önce Momo ve Hicham, Bilişim Teknolojileri için kurulan büyük bir sanayi kompleksi olan Kazablanka Teknoparkı’nın direktörü Omar Balafrej ile tanıştı.
Momo, “Bize 850 m2 büyüklüğünde bir mekan teklif etti,” diye anlatıyor.
“İlk amaç, bu binaya kültürü dahil etmek ve kültüre de bilişim teknolojilerini uygulamaktı.”
Teknopark’ın bodrum katı, çok yakında, bir dernek için ayrılan basit bir yerden, gerçek bir müzik mekanı haline gelecek.
Şehir müziğine destek
Bu proje çok iddialı. Momo “Bilgi, yönelim, dokümantasyon, denetim ve şehir sahnesindeki sanatçılar arasındaki alışveriş için bir platform oluşturmak istedik. Amaç, alternatif kültür için bir ekonomi yaratmak ve tüm zinciri kontrol etmek: yaratımdan üretime ve dağıtıma…” diyor.
Bu, sanatçıların kendi kendilerini yetiştirdikleri ve pratikte bir müzik piyasasının olmadığı bir ülke için Tanrı vergisi.
L’Eac-L’Boulvart’ın aktif üyelerinden Chedwane Bansalmia “Yeni yetenekleri keşfetmek, sanatçıların profesyonel olmalarına yardımcı olmak ve ufuklarını genişletmeleri için teşvik etmek için çalışıyoruz,” diye anlatıyor.
Momo’ya göre, “on genç sanatçıya bile yardımcı olmayı başarırsak, bu da bir şeydir”.
Boultek esas olarak şehir müziğini destekleyecek. Ama sadece şehir müziğini değil. Boultek yeni sanatçıları, Fas müzik mirasları ile bağlantı kurmaları için cesaretlendiriyor: şüphesiz Gnaoua ritimleri… ama mutlaka Aïta ve büyük miras Amazigh de...
Sanatçılar “çağdaş ve geleneksel müzisyenler arasındaki alışveriş, provalar ve buluşmaların” yanı sıra, rebab, outar ve hejhouj gibi telli çalgılar çalan Faslı perküsyoncular ve müzisyenler ile atölye çalışmalarında da kendilerini geliştirecek.
Bugün, Boultek, resepsiyonu, ofisleri ve toplantı odası olan bir mekana sahip. Mekanda, üç prova stüdyosu, küçük konserler ve şehir sergileri için bir çok amaçlı oda, ve iki eğitim holü var. Tabii ki, en önemli odadan da bahsedilmeli: gerekli ekipmana henüz sahip olmayan bir kayıt stüdyosu. Ancak çalışmalar devam ediyor ve EAC’ye göre gelecek aylarda herşey tamamlanmış olacak. “Başvurunun yapılması ve projelerin finansmanının sağlanması arasında gecikme var. Bazen Fas’ta aradığımızı bulabiliyoruz. Ancak diğer zamanlarda gerekli materyali ithal etmemiz gerekiyor. İşin %90’ının başarılı bir şekilde tamamlanmış olduğunu söylemeliyiz,” diyor Momo. Boultek, kraliyetin yaptığı iki milyon dirhemlik bir bağış sayesinde yaratıldı. Bu bağış Momo ve çalışma arkadaşlarının 2009 yılında işleri hızlandırmasını sağladı. “Nakit olarak da tamamıyla Fas tarafından finanse edilen yaklaşık 1.5 milyon dirhem bulmayı başardık. Amaç bu önemli projenin sadece Fas fonları ile yürümesini sağlamak,” diye anlatıyor.
Momo ve iş arkadaşları, hala kayıt stüdyosu için gereken ekipmanın finanse edilmesi (yaklaşık bir milyon dirhem) ve tüm faaliyetlerinin işletme giderlerini karşılamak için daha fazla fon bulmayı umuyor. “Aslında İnsani Gelişim için Ulusal Girişim çerçevesinde fon almak için talepte bulunduk,” diyor Chedwane Benslamia. İnsani Gelişim için Ulusal Girişim, Mohammed VI tarafından 2006 yılında yerel yönetimlerin ve derneklerin insan gelişimini gözönünde bulundurarak ekonomik, sosyal veya kültürel projeleri finanse etmek için gerekli fonlara sahip olabilmelerini sağlamak için kuruldu.
Alternatif bir Sahne için İnternet Radyo İstasyonu
Boultek yeni işler için de bir merkez haline gelecek. “Kültüre alternatif bir yönden bakıyoruz. Diğer derneklerle çalışmayı, böylece piyasanın birliksel unsuruna değer katmayı amaçlıyoruz. Bunu zaten Boulvard ve Tremplin gibi, organize edilen tüm etkinliklerde yapıyoruz,” diye anlatıyor Chedwane Bensalmia.
Etkinlikler önce Boulvard’ın dergisi Kounache’da yayınlanacak. Dergi ise üç ayda bir yayınlanmaya başlayacak: odağı yine geleneksel ve şehir müziği konularında araştırmaların yanı sıra tarih olacak. Boultek kaçınılmaz olarak Fas’ta bir ilk olacak olan internet radyo istatsyonunu da açacak. Fas’ta radyo frekanslarının tahsisi şu ana kadar birliksel radyo istasyonlarının değil, sadece özel radyo istasyonlarının açılmasını teşvik etti.
Boultek’in internet radyo istasyonu tüm diğer istasyonlar gibi çalışacak. Başlangıçta günde yedi saat boyunca internetten canı yayın olacak. “Radyo istasyonu tartışma programları, haberler ve tabii ki müzik yayını yapacak. Bu birliksel rasyo istasyonu, bizim inandığımız alternatif bir kültürün sözcüsü olacak, çünkü bu alternatif kültürün resmi radyo istasyonlarında yer alma hakkı yok,” diyor Momo. “Radyo istasyonunun organizasyonunda yapmayacağımız şey de çok açık. Bu internet radyo istasyonunun net, alternatif ve birliksel bir ajandası olacak. Kültürü teşvik etmek için bir radyo istasyonu,” diye kısa kesiyor Chedwane Bensalmia.
Radyo istasyonunun kurulmasını beklerken, Boultek halihazırda iyi çalışıyor. Fas sahnesinin yıldızları ekipmanlı prova stüdyolarından biri olan popüler Ground zero’da prova yapıyorlar. Bir sonraki albümünü hazırlayan Barry’nin adımlarını takip eden Haoussa isimli grup, stüdyoda yeni albümlerini hazırladılar. Büyük Amazigh Kateb de, geçen Mart’ta Tremplin des jeunes musiciens’in ardından bir hafta boyunca mekanı kullandı….
Dahası, Boultek’in çok amaçlı odası 36’da sahnelenmek üzere organize edilmiş birçok konser var: Amazigh Kateb, D.J. Karim Raïhani ve Inouraz, caz ve berberi müziğini biraraya getiren gruplar. Mekan filmler de gösteriyor. Son olarak filmin direktörünün de orada olmasıyla gösterilen Boughafer 33, Aït Atta kabilesinin Fransız sömürgecilere karşı gösterdiği kahramanca direnişi anlatıyor. Gelecek ayların ajandası teyit edildi ve içerik açısından gerçekten çok zengin: Ekim sonunda başlayacak ve Tanger, Meknès, Agadir, Beni Mellal ve Kazablanka’da sahnelenecek beş konserlik bir seri; büyük isimler de bu yeni sahneye dahil olacak (Muslim, Lazywall, Amarg Fusion, H-Kayne, Barry, Haoussa ve birçok başkaları …). Bir ay sonra, Salé’de Goethe ve Cervantès Enstitüleri ile ortak organize edilen büyük 3, 2, 1 Rock Salé etkinliği: Fas, İspanya ve Almanya’dan grupların katılımı ile üç haftasonu devam edecek olan bir müzik etkinliği. 2011 yılının ajandasında ise yine bol bol müzik var. Sahnede ise Boulvard, Tremplin, Muzik Belgeseli Festivali ve Kazablanka Transculturelles olacak… Yani başka bir deyişle, en iyi günler henüz gelmemiş olanlar…
* Hicham Houdaïfa’nın metnini İngilizceden Türkçeye Esra Aygın Yalgın çevirdi.
-
(*) - Boultek, alternatif kültüre adanmış bir mekandır. Onbir yıllık tecrübeye sahip EAC- L’Boulvart derneği, çalışmalarını güçlendirmekte ve yeni maceralara atılmaktadır.
