Birçoğumuz basit tasarımlı sayfalara, küçük boyutlu grafiklere ve bağlantılara izin veren ilk yılların internetini hatırlamıyor bile... Yaygınlaşan geniş bant ağı ve Web 2.0, artık birçok teknolojiyi olağan kıldı.
Kendi Kitabını Yayınlamanın En Kolay 10 Yolu başlıklı yazıyla başlayıp Kendi Wikileaks'inizi Kurmak İçin 10 Ücretsiz Uygulama incelemesiyle devam ettiğimiz "internet üzerinden kişisel yayıncılık" serisine bu hafta bir halka daha ekliyoruz.
Fikirlerinizi, yeteneklerinizi düzenli olarak internet üzerinden yayınlamak istiyorsunuz. Ya da önemli bir toplantı ya da etkinliği canlı olarak bütün dünyaya açmak istiyorsunuz. Bunların hepsi, hem de hiçbir ücret ödemeden mümkün. Sahip olmanız gereken tek şey, web kamerayla donatılmış bir bilgisayar ya da akıllı telefon ile internet bağlantısı... Buyrun bu haftanın adreslerine:
Başarılı sitelerin gerisinde genelde hep ilginç bir hikâye oluyor. O yüzden site ve uygulamaları tanıtırken yaratıcılarının isimlerini de bir şekilde anmaya çalışıyorum.
Ustream.tv kurucuları John Ham ve Brad Hunstable, ABD'li iki asker. West Point Akademisi'nde okurken ortak ilgi alanları olan bilgi teknolojilerinde proje geliştirmeye karar veren ikili, Macar yazılım uzmanı Dr. Gyula Feher'in de katılımıyla dijital fotoğraf alanında bazı denemeler yaptıktan sonra 2006'da Ustream.tv üzerine çalışmaya başladılar.
Sitenin kuruluş hedefi, Irak'ta görev yapan ABD'li askerlerle memleketteki aile ve yakınlarını görüştürmekti. 2007 Martında yayına başlayan Ustream.tv büyük ilgi gördü; Justin.tv, Livestream ve BlogStar ile birlikte bu alanın en başarılı platformları arasına girdi. Sayıları 2 milyonu aşan Ustream.tv kullanıcıları her ay 1,5 milyon saate yakın video üretiyor; aylık ziyaretçi sayısı 10 milyonu aşıyor.
Ustream.tv, 2008 ABD başkanlık seçimlerinde, 12 Haziran genel seçimleri açısından belki örnek alınabilecek bir deneyime de sahne oldu. Hillary Clinton'dan Mitt Romney'e, John Edwards'tan John McCain'e hemen her adayın konuşmalarını canlı olarak yayınladığı, seçmenlerin sorularını yanıtladığı bir platforma dönüştü.
Arka plan bilgilerinden sonra gelelim Ustream.tv ile neler yapılabileceğine:
Canlı yayın ya da daha önce kaydedilmiş videoları izlemek için üyelik şartı aranmıyor. Giriş sayfasında, „önerilenler" başlığı altında canlı yayın ve videolar listeleniyor. Canlı yayın yapmak ya da videolarını yayınlamak isteyenler, ücretsiz üye olabiliyor.
Ustream.tv, üyeliğin avantajını üç noktada özetliyor: Üyeler, diğerlerinin canlı yayın ve videoları hakkında yorum yapıp sitenin içeriğine bilgisayar ve mobil cihazlarından katkı sunabiliyor. Takipçisi olduğunuz bir başka „Ustream yayıncısı"na abone olabiliyor; bu üye yeni bir video eklediğinde ya da canlı yayına geçtiğinde e-posta uyarısıyla haberdar ediliyorsunuz.
Bu site, adını kurucusu Justin Kan'dan aldı. Justin, 2007 Nisanında, günün 24 saatini internet üzerinden canlı yayınlayarak adını duyurdu. Yaptığı aslında gayet basitti: Nereye giderse gitsin, beraberinde Kyle Vogt'un imzasını taşıyan mikrofonlu, kameralı özel şapkasını yanından ayırmıyordu.
Fikir, medyanın büyük ilgisini çekti; Justin Kan şov programlarına konuk oldu. Justin, kişinin özel yaşamını internet üzerinden canlı olarak yayınlaması olarak özetlenebilecek „lifecasting" ekolünün öncüleri arasında yer aldı.Tabii bu kadar ilgi, sermaye desteğini beraberinde getirince Justin.tv 60'dan fazla kanalla yayına başladı. Justin.tv günümüzde en çok ziyaret edilen siteler listesinde 422'nci sırada.
Spordan habere, teknolojiden magazine kanal sayısının 2 bin 500'ü aştığı Justin.tv'de rakip Ustream.tv gibi hem canlı yayın hem de kaydedilmiş videoları ücretsiz izleyebiliyorsunuz.
Arayüzün Google Çevirmen aracılığı ve „Seyretmek neler", Yayın ne yaptığını" gibi eğri büğrü ifadelerle Türkçeye de aktarıldığı site, aylık 10 dolardan başlayan ücretli bir „profesyonel üyelik" seçeneği de sunuyor. Ücretli üyelik, başta reklamsız video ve bant genişliğindeki kısıtlamaların kaldırılması olmak üzere bir dizi avantaj sunuyor.
2007'de, Max Haot, Dayananda Nanjundappa, Phil Worthington ve Mark Kornfilt tarafından Mogulus adıyla kuruldu. Online hizmet tutunca ABD'nin dışında Hindistan ve Ukrayna'da da ofis kurdu.
2009 Eylülünden itibaren Pixie Lott, Eric Gales, David Gray ve Foo Fighters gibi müzisyenlere özel kanallar açtı; Facebook ve Twitter'e entegre edilen bu kanallarda sanatçıların konser ve imza günlerinin canlı olarak yayınlanması, online hizmetin popüler hale gelmesinde etkili oldu. Ustream.tv gibi Livestream de 2008 ABD seçimlerinde adından söz ettirdi. Her yıl Davos'ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'ndaki toplantıları aktardı. Facebook'un "resmi yayıncısı" oldu.
Livestream, kullanıcılarına profesyonel TV'lerle boy ölçüşebilecek araçlar sunuyor. Fotoğraf, çizim, grafik vb görsel unsurlar kullanabiliyor, birden fazla mekândan canlı görüntüyü aynı ekranda birleştirebiliyorsunuz. Livestream, sitenize ya da blogunuza dahil edebileceğiniz (embedding) video player de sunuyor.
Guy Eliav, Nir Ofir ve Oren Levy'nin imzasını taşıyan blogTV, 2004 Haziranında İsrail'de yayına başladı. Basit arayüzü ve kullanım kolaylığına karşın canlı yayında sunduğu kalite, hızla tutulmasında etkili oldu. İbranice ve İngilizcenin yanı sıra Rusça ve Almanca da yayın yapıyor. ICQ ile ortaklığı bulunan blogTV, kullanıcılarına sohbet sistemi de sunuyor. blogTV de Livestream gibi blogunuza player dahil etme imkânı veriyor.
Qik, bir mobil yayıncılık aracı. Kaliforniya'daki merkezinin dışında Moskova'da da bir bürosu bulunan Qik, Ramu Sunkara, Bhaskar Roy, Nikolay Abkairov, Vijay Tella, Alex Motrenko ve Bob Rosin liderliğindeki bir ekip tarafından geliştirildi.
Bu yılın ocak ayında Skype tarafından 100 milyon dolara satın alınan uygulama, hemen her mobil işletim sistemi ve 150'ye yakın cihaz tarafından destekleniyor. Uygulamayla bilgisayara ihtiyaç duymadan doğrudan canlı yayın yapabilir, dünyanın herhangi bir yerinden izlenebilirsiniz.
Tabii en önemlisi sosyal medya ile entegrasyon... Qik ile çektiğiniz videoları Facebook, Twitter, Youtube ve diğer platformlarda paylaşabiliyorsunuz. Canlı yayınınızı izleyenlerin yazdığı anlık mesajları ekranda görebiliyor ve cevabı anında verebiliyorsunuz.
Qik'in en sıkı rakiplerinin başında ise Kyte ve Flixwagon geliyor.
Wataru Takahashi tarafından 2005'te kurulan Stickam ile ABD merkezli Veetle ve Freedocast bu alanda göz atmaya değer diğer adresler arasında yer alıyor. Bunların dışında, Fora.tv isimli platform, özellikle akademisyenlerin sık kullanılanlarına eklenmeye değer görünüyor. (NH/BB)
