Duygu, düşünce ve birikimini Ermeni halk şarkılarına hayat vermek için kullanan mezzo-soprano Ilda Simonian’ın ‘İzler’ isimli albümü Kalan Müzik tarafından yayınlandı.
Ne annesi, ne de babası Ermenice bilen sanatçının Ermeni halk müziğini bir yaşam biçimi olarak benimsemesinin temelinde, 11 yaşına kadar ana dilinde şarkı söyleyememiş hatta dinleyememiş olması yatıyor.
İşte bu yüzden yıllar sonra kavuşulan bir sevgili gibi kucaklıyor Simonian halkının seslerle örülmüş binlerce yıllık birikimini ve o zamandan beri bıkıp usanmadan çocukluğunun kayıp şarkılarının izini sürmeye devam ediyor.
Böyle bir çabanın ürünü olan ve tamamı Ermenice eserlerden oluşan ‘İzler’de, anonim şarkıların yanında Haçadur Avedisyan, Ozan Şahen, Ozan Aşot, Sayat Nova, Romanos Melikian ve Mikail Aslan’ın besteleri yer alıyor.
İstanbul’dan Amsterdam’a...
Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda opera-şan eğitimi alan, 1991 yılından beri yaşadığı Hollanda’da hem ses sanatçısı hem de eğitmen olarak çalışan Simonian, Ermeni halk şarkılarını klasik şan tekniğiyle yorumluyor.
Bazıları, halk müziğini klasik şan tekniğiyle yorumlamanın eserlerin otantik yapısının bozacağını söyler.
Ancak Simonian’ın albümünü dinleyen hiç kimsenin böyle bir eleştiride bulunacağını sanmıyorum. Çünkü hem şan tekniğinin Ermeni müziğinin icrasında kullanılması alışılagelmiş bir durumdur, hem de sanatçının sesi ‘İzler’de yer alan şarkılara çok yakışmış.
14 şarkıdan oluşan albümdeki ‘Çiçek Açmış Vişne Dalı’, ‘Unutmuşsun Diyorlar’, ‘Nerede Bulayım Seni’, ‘Meltem Gibi’, ‘Bülbül İle’, ‘Ama Sen’, ‘Bingöl’, ‘Dağlı Gelin’, ‘Ben Küçük Yarim Küçük’, ‘Adana Ağıtı’ ve ‘Sünik Dağları’ 2006 yılında, Ermenistan’da kaydedilmiş. Yerevan’daki Vem Stüdyo da yapılan kayıtlarda sanatçıya Norik Davtyan kamança, Gevorg Dabaghyan ve Grigor Takushyan duduk, Zaruhi Kalantaryan kanun, Artyom Kachatryan tar ve Kamo Khachatryan dhol ile eşlik etmiş.
‘Ben Bülbülüm’, ‘Ninni’ ve ‘Beyaz Kefenli Güvercin’ isimli parçalar ise İstanbul’daki Kalan Müzik stüdyosunda duduk sanatçısı Ertan Tekin, gitarda Mikail Aslan ve bas gitarcı Dieter Schmalzried’in eşliğinde yorumlanmış.
Simonian’ın “Ermenice şarkılardan oluşan sizlere sunduğum bir buket çiçeğimdir” sözleriyle tanımladığı ‘İzler’, tanınmış, sevilen ve bü tür müziğe aşina olanların kolaylıkla anımsayacağı eserlerden oluşuyor.
Usta müzisyenlerin başarılı icralarıyla katkıda bulundukları çalışma, bugüne kadar Ermeni müziğini tanıma imkânı bulamamış dinleyicilere renkli çiçeklerden oluşan bir müzik bahçesinin kapılarını açacak nitelikte.‘İzler’, daha önce çeşitli şarkıcılar tarafından Türkçe versiyonları seslendirilen ‘Bingöl’, ‘Adana Ağıtı’ ve ‘Dağlı Gelin’in orijinal halleriyle tanışmak için de iyi bir fırsat.
Hrant Dink için...
Kürtçenin Zazaki ve Kurmançi lehçelerinde şarkılar seslendiren ve 4. albümü ‘Zernkut’ geçtiğimiz aylarda Kalan Müzik tarafından yayınlanan Mikail Aslan’ın, Hrant Dink anısına bestelediği ‘Beyaz Kefenli Güvercin’, Simonian’ın albümündeki son eser.
İnsanda derinlik ve hüzün duygusu uyandıran pes bir insan sesiyle başlayan ağıt, duduk, gitar ve vurmalıların katılımıyla devam ediyor ve siyah bir yağmur gibi akıyor yüreklere.
Simonian’ın albümünün kapağında eski Ermenistan’ın başkenti Ani’den bir görüntü var.
Kuşkusuz ki ‘İzler’e çok uygun bir kapak resmi bu. Çünkü Simonian’ın hayat verdiği ezgilerin içinde Ararat’ın karlı doruğu, Transkafkasya’nın serin havası, Doğu Anadolu’nun uzun kavakları, nehirleri ve kadim ama terk edilmiş kentleri var. (ÖE/EZÖ)