Film Sanatı
Bu hafta ele alacağımız ilk eser, ocak ayında De Ki Basım Yayım'dan çıkan göz kamaştırıcı bir kitap: Film Sanatı. David Bordwell ve Kristin Thompson imzalı kitap, sinemanın ve filmin nasıl ve neden bir sanat olarak nitelendirilmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor.
Kitabın, her biri bağımsız olarak da okunabilecek bölümleri şunlar:
- Film Sanatı ve Film Yapımı
- Film Biçimi
- Film Stili
- Film Tipleri
- Filmlerin Eleştirel Analizi
- Sinema Tarihi
Okurun, bu bölümlerde yer alan değerlendirmeler, fotoğraflar ve örnekler aracılığıyla, mizansen ve kurgunun nasıl gerçekleştirildiğinden filmde kullanılan ses ve görüntünün nasıl ve neden belli bir biçimde oluşturulduğuna, bir filmin hangi kategoriye dahil edilebileceğinden örnek bir film analizin nasıl yapılabileceğine kadar pek çok konuda doyurucu, zevkli ve akılda kalıcı bir bilgi birikimi edinmesi mümkün gözüküyor.
Özellikle, "Film Stili" ile "Filmlerin Eleştirel Analizi" başlıklı bölümlerin konuya ilgi duyanlar tarafından mutlaka okunması gerektiğini vurgulayalım.
Bu iki bölümü dikkatle okuyanların, bundan sonra izleyecekleri filmlere bambaşka bir gözle bakacaklarını; yorum ve değerlendirmelerinde kendilerine "film eleştirmeni" sıfatını kazandırabilecek bir nicelik ve niteliğe erişebileceklerini belirtelim.
Okuma önerilerinden "sözlükçe"ye, örnek filmlerden alınan karelerden ilgili internet sitesi adreslerine kadar, bu konuda ihtiyaç duyulabilecek her materyali renkli ve büyük boy sayfalarla içeren kitabın, incelediği konunun hakkını fazlasıyla verdiği kabul edilebilir. Böylece kitabın, gerek görsel tasarımı gerekse de içeriğiyle, son zamanlarda basılan en dikkat çekici eserler arasında yer aldığı söylenebilir.
Özetle, "yedinci sanat"ın yazıya olabildiğince yansımış ve yansıtılmış halini oluşturan kitap, sadece İletişim Fakültesi öğrencileri ve medya çalışanları tarafından değil, sinema sanatına ilgi duyan herkes tarafından mutlaka incelenmesi, okunması ve okutulması gereken bir eser:
Film Sanatı, David Bordwell / Kristin Thompson, De Ki Basım Yayım, 2009, 482 sf.
Doğu Batı – Cumhuriyetçilik
Bu hafta inceleyeceğimiz ikinci eser, ismen bir dergi olmakla birlikte cismen bir kitap niteliği taşıyan Doğu Batı serisinin kasım-aralık-ocak sayısı: Cumhuriyetçilik. Kısmen geç basıldığı için hâlâ raflarda bulunabilecek sayı, hiçbir zaman gündemden düşmeyen bir konuyu nitelikli makalelerle ele alıyor.
Kitapta yer alan ve dikkat çeken makalelerden bazıları şunlar:
- Gesta Reipublicae Romanae Klasik Roma'da Cumhuriyet'in Kısa Tarihi / Turhan Kaçar
- Günümüzün Modern Muhafazakârlığı: Cumhuriyetçilik / Etyen Mahçupyan
- Ordu-Siyaset-Yargı İlişkisi / Ümit Kardaş
- Küreselleşen Dünyada "Cumhuriyet(çilik)" Sorunsalı: Kimlik ve Vatandaşlık Sorunu / Hüseyin Aydoğdu
- Kendi Kaderini Tayin Kimlerin Hakkı? / Hüseyin Kalaycı
Bu bağlamda, cumhuriyet rejiminin ilk yıllarını ele alan ve dolayısıyla cumhuriyet ve cumhuriyetçiliğin tarihine bir giriş niteliğindeki "Gesta Reipublicae Romanae Klasik Roma'da Cumhuriyet'in Kısa Tarihi" başlıklı makale ile Ümit Kardaş'ın ordu-siyaset-yargı ilişkisini Türkiye örneği üzerinden ele aldığı makale mutlaka okunmalı.
Kardaş'ın, "Askerin Siyasete Çeşitli Şekillerde Müdahalesinin Suç Oluşturması" başlığını taşıyan ve ordunun siyasete müdahalesinin hangi bakımdan ve hangi hukuksal düzenleme açısından suç oluşturduğunu ele aldığı altbölüm ise ayrıca dikkat çekici.
Hemen her makalenin sonunda konuyla ilgili bir kaynakçanın yer aldığı sayının fotoğraflarla da zenginleştirildiğini belirtelim.
Özetle, Doğu Batı – Cumhuriyetçilik, cumhuriyete ve cumhuriyetçiliğe farklı bir perspektiften bakmak isteyenler için okunması gereken bir eser:
Doğu Batı Cumhuriyetçilik, Doğu Batı Yayınları, Sayı: 47, Kasım, Aralık, Ocak 2008-09.
Kemalist Modernleşme ve Seçkincilik
Bu hafta ele alacağımız son eser, geçen günlerde Dipnot Yayınları'ndan çıkan ilgi çekici bir kitap: Kemalist Modernleşme ve Seçkincilik. Tezcan Durna'nın kaleminden çıkan kitap, Peyami Safa ve Falih Rıfkı Atay'da Halkın İnşası altbaşlığını taşıyor.
"Peyami Safa Düşüncesinde Halk Tahayyülü ve Seçkinci Söylem"ile "Falih Rıfkı Atay ve Kemalist Modernleşme Sürecinde Halkın İnşası" başlıklı iki ana bölümden oluşan kitap, Kemalist modernleşme sürecinde halkın nasıl tahayyül edildiğini ve seçkinci söylemin nasıl kurgulandığını Peyami Safa örneği üzerinden; halkın nasıl inşa edildiğini ise Falih Rıfkı Atay örneği üzerinden inceliyor.
Bu çerçevede, "Kemalist Modernleşme ve Muhafazakar Düşüncede Halk Tahayyülü", "Türk Modernleşmesi ve Doğu-Batı Karşıtlığı", "Saf Olan Köke Doğru / 'Köye Kadar': Cumhuriyetin Köycülük Hareketi ve Köylünün Vatandaş Yapılması", "Cumhuriyet Seçkininin Sorumluluğu Olarak Halk: Devlet-Baba ve Çocuk-Halk" başlıklı altbölümlerin okuyucunun dikkatini fazlasıyla çekebileceği kabul edilebilir.
Kitabın, Doğu Batı'nın yukarıda değinilen sayısıyla birlikte okunduğunda çok daha doğrudan ve düşündürücü bir etki yapabileceğini de belirtelim.
Nihayet, kitabın sonunda, kapsamlı bir kaynakça ve genişletilmiş bir okuma listesinin yer aldığını da hatırlatalım.
Özetle, Kemalist Modernleşme ve Seçkincilik – Peyami Safa ve Falih Rıfkı Atay'da Halkın İnşası, önemli ve zor bir konuyu, ilgi çekici tarihsel bilgi ve belgelerle, doyurucu bir biçimde ele almayı başarıyor.
Kemalist Modernleşme ve Seçkincilik – Peyami Safa ve Falih Rıfkı Atay'da Halkın İnşası, Tezcan Durna, Dipnot Yayınları, 2009, 245 sf. (ECG/TK)