"Bu ödülü deneme yazan, eleştiriye emeği geçen ve dünyaya eleştirel gözlerle bakan tüm arkadaşlarım adına alıyorum."
Yazar Nurdan Gürbilek, yazar ve yayıncı Erdal Öz adına verilen ödülü bu sözlerle aldı.
Cevat Çapan, Jale Parla, Nüket Esen, Semih Gümüş, Enis Batur, Feride Çiçekoğlu ve Zeynep Çağlıyor'dan oluşan jürinin "Türkiye edebiyatının bütününe deneme penceresinden bakan sorgulayıcı bakış açısı ve bu coğrafyanın belirleyici öğelerinden endişe konusuna getirdiği çok boyutlu açılım" gerekçesiyle ödüle değer gördüğü Gürbilek'i edebiyatçı dostları yalnız bırakmadı.
Çapan: "Öğrencimdi, şimdi ben onun öğrencisi olabilirim"
Dün akşam (26 Mart) Pera Müzesi'nde düzenlenen törenin sunucusu oyuncu Cüneyt Türel'di. Ve sahneye ilk olarak Erdal Öz'ün oğlu Can Öz'ü çağırdı.
Barkovizyonda Erdal Öz'ün fotoğrafları görünürken, oğlu babasının nasıl bir yayıncı olduğunu şu sözlerle anlattı:
"Ahmet Altan'ın 'Sudaki İz' kitabı yeni çıkmış ve hemen yasaklanmıştı. Babam kitabın toplatılmasına neden olan kısımlarını siyah bantlarla kapattı ve mahkeme kararını kitabın en başına koyarak yayınladı. Kararda kitabın neden toplatıldığı ilgili bölümlerle birlikte yazılmıştı. Yıllar sonra İstanbul Kitap Fuarı henüz Tepebaşı'ndayken bir okuru babamın yanına gelerek 'Sudaki İz'i gösterdi ve 'Erdal Bey, bu kitapta siyah bantlar yok. Kitap yasaklı değil mi?' diye sordu."
Can Öz, "Ödülün Gürbilek'e verilmesinin olağan üstü bir seçim olduğunu" söyledi.
"Babam '50 Kuşağı' yazarlarındandı ve bu kuşağın yazarları eleştirmenlerden çok çekmişlerdi. Bu nedenle ödülün sözünü hiç sakınmayan Gürbilek'e verilmesini çok anlamlı bir mesaj olarak yorumluyorum."
Can Öz'ün ardından sahneye bu yılki jürinin başkanı Cevat Çapan çıktı. Gürbilek'le ilgili sözleri uzun süre alkışlandı.
"Bu jüriye başkanlık etmek onur verici bir olay. Erdal'ı ne kadar sevdiğimi ve sevdirmek istediğimi anlatmak isterim. Ödülü Nurdan Gürbilek'e vermek de ayrıca mutluluk verici. O yaptığı işle edebiyatın bu alanında ne kadar yaratıcı olunabileceğini gösterdi. Şimdi her yerde 'yaratıcı yazarlık' kurları var. Şayet 'yaratıcı okurluk' kursları olsaydı orada Gürbilek çok iyi dersler verirdi. Çünkü Gürbilek son yıllarda yazarların nasıl okunması gerektiğini çok iyi anlatan biri. Bir zamanlar öğrencim olan Gürbilek'in bugün öğrencisi olabileceğimi görüyorum."
Çapan'ın konuşmasının ardından türel sahneye ödülünü almak üzere Nurdan Gürbilek'i çağırdı.
Sahneye gelen yazar kısacık konuşmasında ödülünü eleştiriye emek verenlere ithaf etti.
Batur: "Gürbilek çifte kavrulmuş bir saygıyı hak ediyor"
Ödül töreninin ardından yapılan kokteylde konuştuğumuz jüri üyesi yazar Enis Batur "Gürbilek'in son 25 yıl içinde Türk edebiyatının deneme ve eleştiri alanındaki yüz aklarından biri olduğunu" söyledi.
"Edebiyatın git gide hafife alındığı bir toplumda akıntıya karşı kürek çeken kitaplarıyla bence çifte kavrulmuş bir saygıyı hak ediyor."
Gazeteci-yazar Zeynep Oral da ödülün Gürbilek'e verilmesinde dolayı çok mutluydu:
"'Ev Ödevi' kitabını okuduğumdan beri ufkumu açan yazarlardan biri. Hele hele deneme ve eleştiri alanındaki yaratıcılığı hayranlık uyandırıcı.
"Günümüzde her şeyin reytingle, sansasyonla var olduğu, edebiyatın çok satmayla, best-seller listelerine girmekle değerlendirildiği bir ortamda bütün bunların aksi bir istikamette giden Gürbilek'e verilmiş olmasından dolayı hem kendisini hem de yayıncısı Metis'i kutluyorum."
Yazar Fatih Özgüven'in düşünceleri ise şöyle:
"Benim için Nurdan Gürbilek, Türk düşünce hayatının vardığı en ileri noktalardan biridir. Kapsayıcı ama genelleyici olmayan, tarih bilinci olan ama olmakta olanı da görebilen, Türkiye'de daha uzun yıllar kendisinden alıntılar yapacağımız bir düşünce insanı. Bir de şu var; edebiyat üzerine yazarken edebiyatı gerçekten sevdiğini hissettiğimiz ender kişilerden biri."
Yayıncısı: "Bu ödül gecikmedi"
1992'den beri Gürbilek'in kitaplarını yayınladığı Metis'ten Semih Sökmen de törendeydi. Sökmen bianet'e şunları söyledi:
"Çok mutluyum. Metis'in koleksiyonunda çok önemli yeri var Gürbilek'in. Külliyatımıza katkısı çok kıymetli. Bunun başkaları tarafından da görülmesi çok güzel."
Sökmen şöyle devam etti:
"Türkiye'de ödüller hep biraz geç kalır. Bu ödül ise tam zamanında, hiç geç kalmadan verildi."
Törene Erdal Öz'ün eşi Samiye Öz, kızı Zeynep Öz'ün yanı sıra aralarında, Mustafa öneş, Asuman Kafaoğlu-Büke, Fatih Özgüven, Nükhet İpekçi İzet, İnci Aral, Eylem Can, Nadire Mater, Gülenay Börekçi, Murat Gülsoy , Saffet Murat Tura, Sabahattin Göksu, Tayfun Mater, Seçkin Selvi ve Aydın Ilgaz'ın da bulunduğu çok sayıda yazar, yayıncı, çevirmen katıldı.
Jürinin yeni üyesi Fişekçi
15 bin TL ve Handan Börüteçene'nin hazırladığı heykelden oluşan Erdal Öz Edebiyat Ödülü bu yıl üçüncü kez veriliyor. 2008'de şair Gülten Akın'a, 2009'da da yazar İhsan Oktay Anar'a verildi.
Roman, öykü, şiir ya da deneme alanlarındaki tüm yapıtları değerlendiren ve her yıl tek bir yazar ya da şaire verilen ödül için tek şart yazarın ya da şairin hayatta olması ve son üç yıl içinde yeni bir yapıtının yayınlanması. Ayrıca ödül ikinci kez aynı isme verilmiyor.
Pera Müzesi'ndeki törende ayrıca 2011 yılının jürisinin yeni üyesi de açıklandı: Şair-yazar Turgay Fişekçi.(BÇ)
