Dün yapılan gösterilere, tüm Fransa’da, sendikacılara göre 3 milyon, polise göre 1 milyon 200 bin kişi katıldı. Ama hangi rakamı ele alırsanız alın, 19 mart gösterisine katılanların sayısı 29 ocak gösterisine göre artış gösterdi. Buna karşılık, özellikle kamudaki grevci sayısında düşüş görüldü. Paris’te metro ve otobüs seferlerinde hiç bir aksama olmazken. Banliyö tren seferleri ise kısmen aksadı.
Bahar havasıyla birlikte gelen şenlik
Güneşli ama çok sıcak olmayan bir bahar havası vardı dün. Hava koşulları da göstericilerden yanaydı. Tüm sendikaların ortak çağrısı üzerine, Fransa’nın 213 yerinde düzenlenen gösterilere katılım yine yüksek oldu. Polis’e göre, Paris’te 85 bin kişi yürüdü. 29 ocak gösterisine göre 20 bin kişi fazla. Sendikalara göre 350 bin. Doğu-batı, kuzeygüney tüm Fransa’da hükümetin politikaları kınandı.
Gösterilerin bir diğer özelliği de, özel sektör işçilerinin, alışılanın aksine, gösterilere yoğun olarak katılmaları oldu. Son günlerde yoğunlaşan işten çıkarmalar, sosyal plan (anlaşarak işten çıkarma anlayın) uygulamaları karşısında, yürüyüşler endişeden çok, haksızlığa uğramışlığın verdiği bir öfke ve kızgınlığı ifade ediyordu.
Hükümet alttan alıyor
Hükümet çevreleri "toplumda çok fazla endişe var, bu nedenle gösterileri anlayışla karşılamalıyız" havasındayken, en büyük işveren örgütü MEDEF’in temsilcisi "gösterilerin yarattığı yanılsamanın da bir maliyeti var" diyerek ateşe körükle yaklaştı.
Sendikaların eylemi toplumda büyük ölçüde onay buluyor. Kamu oyu yoklamaları, Fransızların yüzde 62‘sinin ve Sarkozy’e oy verenlerin yüzde 42‘sinin göstericilerle dayanışma içinde olduklarını gösteriyor. Bugünkü gösteriyi haklı bulanların oranı ise yüzde 78 (bu oran iktidar partisi taraftarları arasında yüzde 53).
Sendikalar, sadece sendikalar
19 mart öncesi, 29 ocak öncesinde olduğu gibi, sosyalist parti dahil tüm sol partiler, dağıttıkları bildirilerle, yürüyüşe katılma çağrısı yaptılar. Ama yürüyüş kolunda parti temsilcileri yer almadı. Sendikaların bu konudaki tavrı çok net. Sendikalar, parti liderleriden gelen, yürüyüş kolunun başında birlikte yürüme tekliflerini sürekli reddediyorlar. «Herkes yerini bilsin. Kriz karşısında giderek umutsuzluğa kapılan işçilerin sorunlarına çözüm bulmak için buradayız biz» diyerek açıklıyor tavırlarını CFDT’nin (sosyalist sendika) temsilcisi. Bu yürüyüşte de, 29 ocak yürüyüşünde olduğu gibi, sol partilerin önde gelenleri yürüyüş kolunun geçtiği yolun kaldırımlarında yerlerini buldular.
1 Mayıs’a hazırlık
Hükümetin taleplere olumlu yanıt vermemesi halinde, sendikalar gösterilere yeni bir ivme kazandırmak için 1 Mayıs işçi bayramını bekliyorlar. Sosyalisler de, uzun zamandır ilk kez, 1 mayıs gösterilerine özel olarak hazırlanıyorlar. Son parti yönetimi toplantısında militanlardan 1 mayıs gösterilerinin hazırlıklarına aktif olarak katılmaları istendi. 1 mayıs, sadece sendikalara özgü bir gün olmadığı için, tüm sol hareketler kaldırımdan inip gösterilere katılabilecekler.
Hükümetler üzerindeki baskı Avrupa çapında da örgütleniyor. Her ülkede, ulusal düzeyde yapılan gösteri yürüyüşlerin yanı sıra, önümüzdeki ayı içinde, tüm Avrupa düzeyinde beş önemli başkentte gösteriler düzenleniyor.(SŞ/EÜ)