Sayısız start-up'a merkezlik yapan Kaliforniya eyaletindeki Palo Alto'da bulunan Quora, şu aralar soru-cevap portalı denince ilk akla gelen adreslerden. Üstelik açılalı daha birkaç ay oldu.
Kurucuları arasında Facebook eski yöneticilerinden Adam D'Angelo da yer alıyor. Kurucusunun Facebook'ta görev yapmış olması Quora'nın başarısını garantilemiyor; ama önemli bir avantaj sağlıyor.
Silikon Vadisi'nin birçok yöneticisi, start-up sahibi, bilişim ve teknoloji uzmanı Quora'nın üyesi. TechCrunch, VentureBeat ve GigaOm gibi ünlü teknoloji blogları Quora'ya methiyeler düzüyorlar.
Misal, Microsoft ile ilgili bir soru soruyorsunuz, cevap bizzat Microsoft Başkanı Steve Ballmer'den geliyor. Quora'da birçok online hizmetten aşina olduğumuz follower sistemiyle bilgiye ulaşıyorsunuz.
Belli üyelerin faaliyetlerine, belirli kategorilere abone olup yeni bir kayıt açıldığında eş zamanlı olarak bilgilendiriliyorsunuz. Üyelik sistemi kurucusunun Facebook'tan gelmesinin de etkisiyle bu platforma bağlı olarak işliyor. Gerçek kişilere ait Facebook hesapları bilgilerin doğruluk oranını da artırıyor doğal olarak...
Soruları soranların da yanıtlayan uzmanların da isim ve soyisimleri hep açık. Arzu eden, Twitter hesabıyla da üye olabiliyor. Her soruya verilen cevabı oylama sistemiyle değerlendirebiliyor, yorum ekleyebiliyor ya da cevaplarda düzeltme ya da eklemeler yapabiliyorsunuz.
Her şey iyi güzel ama Facebook'un benzer bir uygulamayı şimdilik kapalı devre de olsa başlatmış olması Quora'yı nasıl etkiler? Bekleyip göreceğiz, kimbilir Facebook Başkanı Mark Zuckerberg belki sonunda kendi projesinden vaz geçip Quora'yı bünyesine katar.
"Büyükler" nasıl havlu attı
Facebook, soru-cevap konusuyla ilgilenen ilk "büyük" değil. Daha önce de Google bu alana el atmıştı. Google Answers adı altında yürütülen proje, yönetimi tatmin eden bir seviyeye ulaşamayınca 2006'da kapısına kilit vuruldu.
İşsiz kalan ekip üyeleri de "Google bizi anlamadı" deyip Uclue adlı yeni bir online hizmet kurdular. Uclue, İngilizce, Almanca, İspanyolca ve Filipinler dilinde (Tagalog) verdiği ücretli bilgilendirme servisini önemli ölçüde oturtmuş durumda.
Soru-cevap portalına kilit vuran "büyükler"den bir başkası ise Microsoft'tu. Beta aşamasındaki "MSN QnA" isimli hizmete 21 Mayıs 2009 tarihi itibariyle son verildi.
Yahoo'nun büyüklüğü artık tartışılır olsa da soru-cevap alanında önemli bir adres olan Yahoo Answers, Google ve Microsoft ile birlikte anmak istediğim bir başka adres. 5 Temmuz 2005 tarihinde başlatılan hizmette, Çinceden Almancaya, İtalyancadan Japoncaya 12 ayrı dilde soru sorup cevabını alabiliyorsunuz. Kendi verilerine göre dünyanın hemen her yanından 200 milyon üyeye sahip, günlük ziyaretçi sayısı ise 15 milyonu buluyor.
Türkiye'den iki adres
Soru-cevap denince Türkiye'den verebileceğim iki adres var. Bisorusor bu işi iyi yapan, sosyal medya unsuruyla birleştirmiş bir site. Kendini, "Bisorusor.com sorduğunuz sorular, düzenlediğiniz anketler ve cevaplarınız üzerinden topluluk oluşturma ortamıdır" cümlesiyle özetleyen hizmet, özellikle genç kullanıcıların ilgisini çekiyor.
Türkiye'den ikinci örneğimiz Sorucevap.com. Bu site aslında geride bıraktığı 10 yılla bu alanın en kıdemlilerinden. 2000lerin başlarında faaliyete geçen site bir ara kapanıp sonra tekrar açıldı.
Üye sayısı 418 bin 467. Toplam 31 bin 149 soruya 99 bin 298 yanıt verilmiş. Bilgisayar ve teknoloji ağırlıkta olmak üzere müzikten bilgisayar kullanımına, finanstan spora birçok konuyla ilgili bilgi veriliyor.
Ama soru-cevap denince artık kuru kuru forum mantığının yetmediğini bu sitede de görüyorsunuz. Kullanıcı maalesef her şeyi istiyor: İşin sosyal yanı, oyunu da olsun; estetikten, kolay kullanımdan vaz geçilmesin...
Para ödeyen "bilgi pazarları"
Soru-cevapta bir başka önemli trend, bilgi pazarı (knowledge market) adı altında faaliyet gösteren ücretli hizmetler. 1996'da açılan Experts-Exchange'in öncülüğünü yaptığı bu hizmetlerden öne çıkanların başında Chacha ile Mahalo Answers geliyor. Chacha, üyelerine cevapladıkları soru başına para ödüyor. 2008 yılı sonunda faaliyete geçen Mahalo Answers cevapları parayla ödüllendiren bir başka servis...
Ve bu alanda "bir bakın" diyebileceğim diğer adresler: Answerly.com, Answers, Ehow, Metafilter, 3form. (NH-BB)
