Pergala perwerdehiyê avahiyek e ku ne tenê ji bo veguhestina agahdariyan e, lê di heman demê de rolek girîng di entegrekirina kesan di civakê de dilîze. Dersdêr, ku yek ji kevirên bingehîn ên vê pergalê ye, bi bandorên ku li ser xwendekaran dihêlin rasterast beşdarî şekildana pêşerojê dibin. Lêbelê, di van salên dawî de, hate dîtin ku di nav civakê de di nav û dengê pîşeya dersdêriyê de zerarek berbiçav heye. Ev rewş ne tenê ji bo dersdêran, ji bo pergala perwerdehiyê û ji ber vê yekê jî zirarê dide civakê.
Malbat dixwazin zarokên wan di dibistanê de serketî bin, perwerdeyeke baş bibînin û wek kesên şareza mezin bibin. Lêbelê, di vê serdemê de, ji bo dê û bavên ku nikarin zarokên xwe li malê kontrol bikin gelemperî ye ku ji dibistan û dersdêran li hêviya mûcîzeyan bin. Lê perwerde pêvajoyek e ku ne tenê bi hewldana dersdêran lê bi hevkarî û piştgirîya malbatan jî dibe.
Li şûna ku dersdêran rexne bikin an jî pêvajoya pedagojîk bipirsin, divê dê û bav nêzîkatiyek ku hewlên wan dinirxîne û piştgirî dike bipejirînin. Zirara desthilatdariya dersdêran li ber çavê zarokan eleqeya xwendekaran ji dibistanê û pêvajoya hînbûnê re kêm dike û ev yek bandoreke neyînî li ser serkeftina perwerdeyê dike.
Kêmbûna rêzdariya ji bo pîşeya dersdêrtiyê ne tenê pirsgirêkek takekesî ye; Ev rewş li ser pêkhateya civakî jî bandoreke kûr dike. Dersdêr rêberên ku nirx, çand û zanîna civakê radigihînin û di heman demê de ew rêber in ku zarokan rêve dibin. Ger ev rêber bêne şermezar kirin:
Şagirdekî ku hurmeta dersdêrê xwe negire ji hînbûnê re bê eleqe dibe.
Dema ku li şûna piştgiriyê, ku di kalîteya perwerdehiyê de tê xuyang kirin, bi rexneyên domdar re rû bi rû bimînin dersdêr dikarin motîvasyona xwe winda bikin.
Rêzgirtina ji dersdêran re bi rastî jî rêzgirtina ji civak û zanînê re ye. Wendakirina vê rêzgirtinê dibe sedema hilweşandina nirxên civakî.
Hemû beşên civakê ji bo vegerandina navûdengê dersdêran xwedî erkên girîng in.
Divê malbat di pêvajoya mezinkirina zarokan de girîngiya hevkariya bi dersdêran re fêm bikin. Li ser vê mijarê semîner û çalakiyên hişyarkirinê dikarin bên organîzekirin.
Divê di pergala perwerdehiyê de mekanîzmayên ku guh bidin pirsgirêkên dersdêran û çareseriyan pêşkêş bikin bên avakirin.
Divê di civakê de rola erênî ya dersdêryan bi rêya çapemeniyê zêdetir were rojevê, fedekarî û serketinên wan bên ronîkirin.
Ji bo parastina îtîbara pîşeyî ya dersdêran divê rêziknameyên qanûnî bên çêkirin û di dozên wek heqaret û bêhurmetiyê de jî cezayên astengkirinê bên sepandin.
Serkeftina sîstemeke perwerdehiyê bi giranî bi cih û nav û dengê dersdêran di civakê de ve girêdayî ye. Dê û bav li şûna ku ji dibistanan li benda mûcîzeyan bin, divê ji bo perwerdekirina zarokên xwe bi dersdêran re hevkariyek saxlem saz bikin. Divê neyê jibîrkirin ku dersdêr, mîmarên siberojê, ji hêmanên herî girîng ên ku civakê ava dikin. Ji ber vê yekê, rêzgirtina dersdêran a ku ew heq dikin bi rastî veberhênanek e ji bo pêşeroja zarokên me û civaka me.
(AÖ/AY)
