Bu Yaz Sıcak Geçecek, Peki Karantinaya Devam mı?

 *Miami plajı dünyanın kapalı toplanma alanları arasında. Sahile girişte "Plaj kapalıdır" yazısı dikkat çekiyor.

Bütün dünyayı sarsan ve kitlesel ölümlere sebep olan bu salgın günlerinde herkesin aklına benzer sorular düşüyor.

Bunlardan bir tanesi de "bu yaz sahil kafelerinde oturup bir şeyler içip ardından denize girebilecek miyiz?" ya da "Sıcak kumlara uzanıp güneşlenebilecek miyiz?"

Salgının başladığı ilk günlerde koronavirüsün sıcakta yaşamadığı ve dolayısıyla yaz ayları gelince düşüşe geçebileceği konuşuluyordu.

Belki virüsün evrim geçirmesi, belki de tam olarak yapısının anlaşılamaması nedeniyle şimdi virüsün sıcak havalarda da yayılabileceği bilim insanları tarafından tespit edilmeye başlandı.

Her ülke farklı önlemler aldı başlangıçta, sadece hafta sonunu kapsayan bir yasak ise dünyada bir tek Türkiye'de uygulanıyor.

Peki yaz aylarını karantinada evlerimizde mi geçireceğiz yoksa bize hayat veren güneş, bu salgını bitirip bize bir şans daha mı verecek?..

Son bilimsel verilere geçmeden önce sıcak ülkelerdeki enfekte kişi ve ölü sayılarına bakalım.

Dünyanın en sıcak ülkeleri arasında ilk beşte olan İran'da bilinen rakamlara göre 79 bin 494 enfekte kişi ve 4 bin 958 ölüm gerçekleşti.

5 bin 825 vakanın olduğu Birleşik Arap Emirlikleri'nde ise 5 bin 825 vaka ve 35 ölüm var.

Şu an için virüsün kaynağı Çin başta olmak üzere virüsün mevsimsel gelişimine göre de kesin kanıtlar yok. Ancak bilim insanları bununla ilgili araştırmalara devam ediyor.

Bilim ne diyor?

10 Mart'a kadarki verilere dayanan bir çalışma, virüsten en çok etkilenen ülkelerin, vaka sayısının az olduğu ülkelere göre daha soğuk ülkeler olduğunu ortaya koydu.

Bir başka araştırma da Çin'deki bölgesel farklılıklara baktı. Sıcaklık ve nem ne kadar yüksek olursa virüsün bulaşma hızının o kadar düşük olduğunu öne sürdü.

Bununla birlikte, Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'ndan bir grup araştırmacı virüsün Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ/WHO) üyesi her ülkeye yayıldığını "soğuk ve kuru iklimden, sıcak ve nemli bölgelere kadar virüs tüm iklim bölgelerini kapsıyor" vurgusuyla anlattı.

Mevsimsel patern

Grip başta olmak üzere birçok benzeri virüs kuzey ve güney yarım kürelerde yani değişik iklimlerde, iklimsel ve mevsimsel olarak farkılılık gösteriyor.

Malezya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi ekvatora yakın yerlerdeki yayılma hızı başka bir veri sunuyor. İlk vakaların görülmesine karşın çevre ülkelere göre daha az vakanın olduğu Avustralya ve Yeni Zelanda başka bir örnek.

Bu noktada tabii ki ülkelerin kriz yönetiminin de payını düşünmek gerekiyor. Yeni Zelanda, kitlesel testler yaparak virüsün yayılmasını önleme konusunda büyük örnek teşkil etti mesela.

Öte yandan nüfus yoğunluğu ve sokak kültürüyle ilgili de değişiklikleri hesaba katmak gerekiyor.

Diğer koronavirüsler

Londra Koleji (UCL) ve Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'ndan bir araştırmacı ekibine göre, diğer koronavirüslerin çoğunlukla kış aylarında daha çok yayıldığına dair bazı kanıtlar var.

Araştırmacılar, yaklaşık 2 bin kişiden, evlerinde herhangi birinin solunum yolu hastalığı belirtileri olup olmadığını haftalık olarak bildirmelerini istedi. Ve semptomları olan herkesten bir dizi virüsü test etmek için çubukla örnek aldı.

Araştırmacılar, kışın koronavirüs vakalarında grip mevsimiyle aynı zamanda büyük çıkış gözlemlediler. Yaz aylarında ise az sayıda  vaka vardı.

Bu yaz evde mi geçecek?

Bilimin dahi net bir şey ortaya koyamadığı ve bu henüz dört aylık olan virüsün karakterini çözmeye çalıştığı ortamda hiçbir veri kesin değil.

Ancak virüsün yaz aylarında düşüşe geçeceği de kesin olmaktan uzak bir ihtimal.

Yaz aylarıyla birlikte gevşemeye başlayan gönül telleri tabii ki dışarıda dolanmak, buz gibi yaz birası içmek ve partilere gitmek istiyor.

Ancak virüsün en çok etkilediği ülke konumuna geçen Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Miami bölgesindeki plajların kapatılması, bizden örnek verecek olursak pırıl pırıl bir havada Moda sahilde "Giriş yasak" diyen bir polisle karşılaşılması sinir bozucu.

Fakat virüs ile enfekte olup ağır geçirenler arasında olmaktan daha az sinir bozucu olduğu da gerçek. Kişisel olarak bu yaz bir sonraki yazlar da hatırlayacağım bir yaz olacak. Yani evde kalmaya devam, Summer is Coming (Yaz geliyor) ama bu kez başka geliyor...

(PT)