Dünyanın en büyük ve önemli belgesel film festivali olarak kabul edilen IDFA bu yıl Suriye'deki savaş sürecini anlatan Return to Homs (Homs'a Dönüş) ile açılacak.
20 Kasım - 2 Aralık tarihleri arasında düzenlenecek 26.Uluslararası Amsterdam Belgesel Film Festivali IDFA'nın uzun metrajlı yarışmasında da yer alan Suriyeli yönetmen Talal Derki'nin yapıtı barışçıl göstericilerin silahlı direnişçilere dönüşmesini anlatıyor.
Görünen o ki komşudaki vahşetin bitmesi bir süre daha alacak; fakat bu ve buna benzer belgeseller seyrederek politika ve medyanın malzemesi haline gelmiş yanıbaşımızdaki bir halkın acısına kayıtsız kalmadan direnişlerine destek verme motivasyonumuz artabilir gibime geliyor.
Homs'u anlatmak
2011 yılının Ağustos ayından 2013'ün Ağustosuna kadar süren çekimler Suriye'nin batısındaki büyük şehirlerden Homs'taki bir grup genç devrimciye odaklanıyor. Beşar Esad'ın boyunduruğundan kurtulmuş bir ülke hayali kuran gençler adalet için barışçıl protesto gösterilerine katılmaktadırlar.
Güvenlik kuvvetlerinin baskıları artıp şehirleri Homs bir hayalet kent haline gelince genç muhalifler silahlı isyancılara dönüşürler. Yapıt özellikle iki kişiye, millî takımın kalecisi 19 yaşındaki karizmatik Basset’eve 24 yaşına basmış kameraman ve medya aktivisti Ossama’ya eğiliyor. Filmin gücü seyredenleri içine çekerek direnişçilerden biriymiş duygusunu hissetirmesinde dendi; bu sayede savaşa içeriden bakma şansını yakalayacağız gibi görünüyor.
Yönetmen Talal Derki nadir değerlendirmelerinden birinde, "Dünya, biz tek tek öldürülmeye devam ederken bakmayı sürdürüyor ve bir mezar taşı gibi sessiz kalmayı tercih ediyor" demiş.
1977 Şam doğumlu Derki Atina'daki film akademisinden 2003 yılında mezun olduktan sonra çeşitli kısa film ve belgesellere imza atmış. Homsa'a Dönüş'ün prodüktörleri Orwa Nyrabia (Suriye) ve Hans Robert Eisenhauer (Almanya).
Nyrabia IDFA'nın sürekli katılımcılarından olup Suriye'deki DOX BOX Uluslararası Belgesel Film Festivalinin de düzenleyicilerinden biri. Mevzubahis etkinlik savaş başladıktan sonra ülke dışında DOX BOX - Küresel Suriye Günü adı altında organize edilmeye devam ediyor.
Belgeseller yükselişte
Homs'a Dönüş 2012 yılının IDFA Forumunda yer aldıktan sonra IDFA Bertha fonundan destek almış. Sözkonusu fon gelişmekte olan ülkelerdeki belgesel projelerine yönelik.
Bu yıl böylece festivalin açılışı ilk defa Bertha'dan yararlanan bir eserle yapılmış olacak. Yapıt dünyanın çeşitli yerlerinden yarışma bölümüne katılacak diğer 15 yapımla boy ölçüşecek.
1988 yılından itibaren düzenlenmekte olan IDFA'ya bu sene Türkiye'den katılan Köken Ergun'un Aşura'sı dikkat çekiyor. Memleketimizdeki Caferiler'in İstanbul'daki Zeynebiye mahallesine kameralarını doğrultan eser 63.Berlinale'ye de katılmış ve esasen video sanatçısı olan yönetmenine Uluslararası Kısa Film Jürisinin özel mansiyonunu kazandırmıştı.
Her sene 200'den fazla eserin gösterildiği IDFA, kanallarıyla da ünlü Hollanda başkentine 120 bin civarında ziyaretçi çekiyor.
Yaratıcı belgesellerin mümkün olduğunca geniş kitlelere ulaşmasını amaç edinen IDFA her sene prömiyerini orada yapan birçok eseri perdeye yansıttığı gibi çeşitli tartışmalar, forumlar ve workshoplarla da belgesel dünyasına destek vermeyi sürdürüyor.
Ümidimiz Türkiye'de de belgeselcileri teşvik edecek, yapım aşamasında katkıda bulunup ödüllerle de çabalarının karşılığını verebilecek festivallerin düzenlenmesi…(MT/ÇT)