Aralık ayında asgari ücrete yüzde 45’e yakın gerçekleşen yıllık enflasyon oranının altında yapılan zam ile 17 bin TL olan asgari ücret 22 bin 104 TL oldu. Oransal olarak yüzde 30 olan bu artışın asgari ücretliye günlük yansıması 170 TL.
Yani Temmuz 2025 döneminde bir müdahale veya bu süreç içerisinde büyük bir toplumsal tepki örgütlenemezse, bu yıl asgari ücretliler günlük yevmiyede 170 lira zam alarak çalışacaklar. Toplam çalışanlar içerisindeki ağırlığının her iki kişiden en az birini kapsaması nedeniyle asgari ücretlilerin reel olarak yoksullaşması bir anlamda toplumun daha da yoksullaşması anlamına gelmektedir.
Bir önceki yazımızda “Memurlar, Memur-Sen yetkisi ile zamsız bir yıla daha giriyor” demiştik. Memur zam oranı 2 yıl öncesinden belirlenmektedir. Hiçbir öngörüsü ve kısa-orta-uzun vadeli planı tutmayan AKP iktidarının, Memursen işbirliği ile 2023 yılı Ağustosu’nda belirlediği 2025 yılı Ocak-Temmuz zamları memurlar açısından tam bir fiyasko olarak gerçekleşmiştir.
Bugün açıklanan TÜİK Enflasyon oranı ile memur maaş zammı oranı netleşmiş görünüyor. Temmuz 2024’te en düşük memur maaşı 34 bin 125 TL olarak belirlenmişti. Örneğin SGK’de işe başlamış bir üniversite mezunu memur ilave bir düzenleme olmazsa 2025’in ilk maaşını yüzde 11,54 zam oranı ile 38 bin 63 TL olarak alacak.
| Maaş | Zam oranı | Aylık zam oranı | Yeni maaş miktarı | Günlük zam miktarı | Asgari ücretlinin günlük zammı | Memur zammı - Asgari ücret zammı | Memur Günlük zammı |
| 34.125 | 11,54% | 3.938 | 38.063 | 131 | 170 | -39 | 4 |
| 40.000 | 11,54% | 4.616 | 44.616 | 154 | 170 | -16 | 4 |
| 44.320 | 11,54% | 5.115 | 49.435 | 170 | 170 | 0 | 5 |
| 50.000 | 11,54% | 5.770 | 55.770 | 192 | 170 | 22 | 5 |
| 60.000 | 11,54% | 6.924 | 66.924 | 231 | 170 | 61 | 7 |
| 70.000 | 11,54% | 8.078 | 78.078 | 269 | 170 | 99 | 8 |
| 80.000 | 11,54% | 9.232 | 89.232 | 308 | 170 | 138 | 9 |
Bugün açıklanan enflasyon oranı esas alındığında Türkiye’deki kamu emekçilerine günlük verilen zam çok lüks olmamak şartıyla her hangi bir lokantada “tek kişilik bir yemek fiyatı kadar” olacak! Bazı memurlara günlük bir dürüm parası kadar zam yapılmış oldu!
Memurların 2025 ilk dönemi için günlük zammı 131 TL ile 400 TL arasında gerçekleşecektir. Dolar cinsinden baktığımızda devlet memurlarına 4-9 dolar bandında günlük zam verildiği görülecektir. Bu miktarlarla memurların enflasyona karşı korunamayacağı açıktır. Buna göre maaşı 44 bin 320 TL altında kalan memurların günlük zammı asgari ücretlilerin günlük zammından daha az gerçekleşecektir.
Memurların çok önemli bir bölümü yoksulluk sınırının altında maaş almaktadır. Maaş gruplarına göre hangi düzeylerde maaş alındığı kamuoyuna açıklanırsa memur yoksulluk oranının hangi boyutlarda olduğu görülecektir. Yukarıdaki tabloda maaş miktarı arttıkça Memurların satın alma gücünün yıllar itibariyle azalışını görmek isteyen her memur kendi maaşının döviz veya altın cinsinden yıllar itibariyle erimesini hesaplayarak görebilir.
Memur yoksullaşmasının önüne geçmek için atılması gereken öncelikli adımlardan birisi memurların Memursen’den kitlesel halde istifa ederek onu “yetkili-etkisiz sendika olmaktan” çıkarmasıdır. Mevcut sendikal yetki ve toplu sözleşme (TİS) düzeninde 2025 Ağustos ayında da yetkili sendika Memursen olacaktır. AKP kamu alacakları için yeniden değerleme oranı olarak 2025 yılı için yüzde 43,93 oranını belirlerken asgari ücretliye yüzde 30, memura ise yüzde 11,54 oranını reva görmüştür. 2010 yılından bu yana memurlarda derinleşen yoksullaşma nedeniyle günden güne artan oranda ek iş yapan memur sayısı yükselmektedir. 2026-27 yılı TİS görüşmelerinde memur yoksullaşmasına müdahale edecek bir özlük düzenlemesi olmaması halinde, neredeyse tüm memurlar geçinmek için ek iş yapmak zorunda kalacaktır.
(SO/HA)
