İzmir'in ilçe ve sokaklarını fotoğraflamaya başladığımdan beri yıllardır İzmir'de yaşamama rağmen gezip görmediğim birçok yer olduğunu fark ettim.
Sürekli Alsancak'a gitmeme rağmen Alsancak'a yakın olan Basmane'nin mahallelerini hiç görmemiştim.
Merkezde yaşayan ama ara sokaklarda kalan hayatlara tanıklık etmek için bu sokakları çok sık ziyaret eden gazeteci arkadaşım Ahmet Kanbal ile Basmane sokaklarını gezdik.
Basmane İzmir'in en eski ilçelerinden. Bu yüzden geçmişinden bu yana sürekli farklı dinden, ırktan insanlar yaşadı bu sokaklarda.
Eski Rum evleri, sinagoglar, camiler, Yahudi mimarisi izleri taşıyan çoğu pansiyon ve otellere dönüştürülmüş konaklar ve yaklaşık 5 asırdır hizmet verdiği söylenen Manisa Akhisar Oteli 'Masumiyet' filminin çekildiği Saray Oteli Basmane'de bulunmaktadır.
1900'lerde Yahudilerin kaldığı 'Kortejo' denen evler şimdi ise Suriyeli mültecilerin yaşam alanı. Sokaklarda kaderine terk edilmiş "Dikkat bu bina yıkılmak üzeredir!" uyarı tabelası bulunan yapılarla karşılaşabilirsiniz.
1922 İzmir Büyük İzmir Yangınlarında yapıların bir kısmı kül olsa da Agora Antik Kenti kalıntıları, su kanalları da Basmane sokaklarının tarihinin ne kadar eski olduğunu gösterir bize.
Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi ve Türkiye'de bir ilk defa 2015'te açılan Kadın Müzesi, kapatılan Mezopotamya Kültür Merkezi binası, isminin bir kerede ezberlenip söylenmesi mümkün olmayan İmam-ı Caferi Sadık Tayyar Urfu Naci Hazretleri On iki İmamın Başı Yatırı, Gönül Yazar'ın ve Latife Hanım'ın doğduğu evler de Basmane sokaklarında bulunmaktadır.
Kalabalık göçmen nüfusu
Anafartalar Caddesi, Süvari Mahallesi, Oteller Sokağı gibi sokakları bulunan Basmaye'yi Diyarbakır Sur'u veya İstanbul Balat'ı andırdığını düşünecektir. Ancak her ikisinde de bu kadar kalabalık bir göçmen nüfusuna denk geldiğimi söyleyemem.
Sokaklarda Araplara, Kürtlere, Suriyelilere, Fransızca konuşan Afrikalılara, Cezayirlilere ve Romanlara denk geliyorsunuz.
Her dilden, her görüşten
Farklı alışkanlıklar, farklı hayatlar.. Duvarlarda her dilden yazılama, iş ilanı, küfürler, arabesk yazılar görebilirsiniz.
Bir evin balkonunda Atatürk bayrağı diğerinde HDP flaması karşı komşusunda CHP bayrakları asılıdır. Yanınızdan adını bile bilmediğiniz tarikat üyeleri de geçebilir.
Pitbull'u ile sokakları arşınlayan sokakların ağır abileri de. Mardinli ev yemekleri yapan küçük esnafın dükkanında Kürtçe müzikler, 3 katlı konaktan Roman havaları duyabilirsiniz.
Haberlerde gördüğümüz mültecileri taşıyan batan botların satıldığı dükkanlar da Basmane'de bulunuyor.
Basmane'de ki mülteciler de ülkedeki diğer mülteciler gibi Türkiye'yi Avrupa'ya göç etmek için geçiş noktası olarak görüyor.
Yine bu sokaklarda uyuşturucu satıcılığı, insan ve silah kaçaklığı, ruhsatsız silah satışları da yapılıyor.
Sokakların bu denli insanı çeken, araştırdıkça farklı hikayeleri dinlediği sokaklara benim gibi geç keşfetmemenizi öneririm. (HY/PT)