YAŞAM

Yayın Tarihi: 10 Mart 2013 00:01

~ Son Güncelleme: 31 Ekim 2013 00:03

4 dk Okuma

MAHMUT TEMİZYÜREK YAZDI

Ahmet Gönel Ansızın Aramızdan Ayrıldı!

Cenaze töreni, tam da onun hayal ettiği bir buluşmaya dönüştü. Her devrimci örgütten yüzlerce insan, onu Ergazi Cem Evi’den Karşıyaka’ya yolcu ederken, yaşanan dayanışma duygusuna tanık olabilseydi çocuk gibi iç çeke çeke ağlardı.

Mahmut Temizyürek

Ahmet Gönel, ansızın aramızdan ayrıldı! 7 Mart 2013 akşamı saat 18’den sonra Türkiye’de ve dünyanın birçok ülkesinde dostları ve yoldaşları, inanılması zor bir haber duydu.

Henüz ölüm nedeni bilinmiyor. Ankara, Ostim’de bir işyerinin elektrik işlerini yaparken, işyerindeki bir merdiven dibinde ölü bulundu. Ölüm nedeni anî bir beden vurgunu ya da her gün onlarcasını yaşadığımız, vahşi kapitalizmin keyfî iş kazalarından biri de olabilir. Henüz “resmen” belli değil, savcısı araştırıyor.

Benim bilip hissettiğim kaybın anlamı şu: Her ne olursa olsun, 63 yaşında, yaşamının en yaratıcı zamanında gelen bu kayıp, dostlarına ister istemez nasıl bir karakteri kaybettiğini düşündürüyor.

Yoksulluk nedeniyle ailesiyle birlikte 1961’de göçtüğü kentte, 13 yaşından bu yana aralarına katıldığı işçi sınıfının önce doğal, gençlik çağından sonra da bilinçli bir üyesiydi Ahmet Gönel.

1970 sonrası devrimci hareketinin hemen her aşamasında ve her konumunda görev üstlenmekten çekinmeyen bir devrim neferiydi. Bu, şu demek; bugün artık sayısı yüzbinleri bulan, Türkiye sosyalizminin ağır yük hamallarından biriydi.

Teoriyi küçümsemezdi ama hâlâ Türkiye’de bir yabancı dil gibi duran sosyalizm bilincinin, asla vazgeçilmez olan komünal ruhunu hissedip rehber edinmişlerdendi. Çocukluğundan bu yana, son gününe kadar yakasını bırakmamış olan yoksullukla boğuşmak, onun mücadele duygusunu engellemek ne söz, ateşlemişti. Önce işçi, sonra işçi önderi; önce sıra neferi, çok geçmeden inandığı politik hareketlerin aktif üyesi ve yöneticisi oldu.

Her koşulda örgütsel mücadelesini sürdürürken onu tanımış olanlar, saçları erken ağarmış bu Anadolu devrimcisinde, her koşulda dayanışma ruhu taşıyan bir yoldaş görmüşlerdir. Onu tanıyanlar, kalenderliği kadar öfkeli hallerini, uzlaşmacı olduğu kadar tartışmacı huyunu (“Taş taşa değmeden duvar olmaz”), güngörmüşlüğü kadar da vazgeçmediği genç ataklığını hissetmişlerdir.

O da kuşağından çoğu gibi, yaşı gereği, ya 30 Mart 1972’de ya da 6 Mayıs 1972’de doğmuş bilincin ve ruhun temsilcilerindendi. Ya da ikisi aslında aynı gün olan genç ölümlerin ardından filizlenmiş olanlardandı.

Uzun yaşamak değildi amacı. Ama bir devrimci otomat gibi de yaşamıyordu.

Genç yaşında ilk bakışta âşık olduğu Zehra ile birlikte kurduğu yoksullukla devinen yaşamından iki fidan bile derebilmişti. Çiğdem ile Türkan.

Çiğdem, çocukluğundan kalan, asla unutamadığı bozkırların bahar müjdeli çiçeğinin adı; Türkan ise, hepimizin platonik aşkı Türkan Şoray’ın adından ilham.

Bu iki çocuğunu büyütürken babadan çok yoldaş oldu onlara. Mesleğindeki yetenekleri onu bir ara zengin bile yapmıştı. Ama o, elinde, aklında, ruhunda ne var ne yoksa inandığı davaya vakfetmeten asla kuşkuya düşmeyen bir komün insanıydı.

12 Eylül’de işkence hücrelerinde, yattığı hapis günlerinde, Zehra, Çiğdem ve Türkan’dan oluşan küçük örgütüne -elbet önce kendine- güvenerek zulüm günlerinden alnı ak çıkabildi. Çıktıktan sonra yasal ya da değil, o günün mücadele koşullarında, devrim gemisinin bir kürekçisi olmak için yerini alırken ilk gençlik yıllarında bağlandığı düşüncenin yeni ve etkin dilini araştırmaktaydı.

Pratik akıllıydı ama asla pragmatik değildi. Hatta pire için yorganını bile yakabilirdi. Amacı düşüncelerinin öngördüğü hakla yaşamaktı; tıpkı devrimci uyanışının aktif eyleme dönüşme tarihinde ölenler gibi. Her zaman her örgütlenmede kim neyi nasıl değerlendirirse değerlendirsin, birlik koşullarını gözeten bir devrimci olmayı üslup edinmişti. Belki de bu yüzden Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın “devrimci derleniş” düşüncesini, gönlünün ve bilincinin vazgeçilmez kılavuzu edinmişti.

Yalnızca ait olduğu işçi sınıfı değil, Anadolu’nun ezilen tüm halkları ve inançları da onun yer almaya çalıştığı asıl ve doğal cephesiydi.

Cenaze töreni, tam da onun hayal ettiği bir buluşmaya dönüştü. Her sol düşünceden, her devrimci örgütten yüzlerce insan, onu Ergazi Cem Evi’den Karşıyaka’ya yolcu ederken, yaşanan dayanışma duygusuna tanık olabilseydi çocuk gibi iç çeke çeke ağlardı.

Çok ölümler gördü Ahmet Gönel. Dostlarının, yoldaşlarının tabut izleri omzunda iz bırakaçak kadar çok. Ama gidenlerin ardından dostlarıyla buluştuğunda, Turan Engin’e benzer ama buğulu sesiyle söylediği bozlaklar, ağıtlar, koşmalar dostlarının belleğinden kolay kolay silinmeyecek sanırım. Bunlardan biri de torunu Seher’i de kast ederek söylediği şu türküydü: “Seher yeli nazlı yardan bir haber .”

Bu satırları yazanın ve cenazesine katılan dostlarının, yakından tanıyanların, onu söylediği türkülerle anacağımız günler er geç olacak; ama şimdi acısı dayanılmaz derecede sıcak. (NT/HK)

Haber Yeri

BİA Haber Merkezi

ahmet tönel

Mahmut Temizyürek

tüm yazıları

Hak odaklı, çok sesli, bağımsız gazeteciliği güçlendirmek için bianet desteğinizi bekliyor.

Google ile Katkıda Bulunun

HAK ODAKLI, ÇOK SESLİ,
BAĞIMSIZ GAZETECİLİĞİ GÜÇLENDİRELİM!

bianet'e destek olmak için tıklayın

diğer yazıları

YAŞAM

Yayın Tarihi: 6 Nisan 2025 15:45

~ Son Güncelleme: 6 Nisan 2025 15:49

3 dk Okuma

İçeriden içeriye mektuplar: Neşenizi kaybetmeyin

Cezaevinde yalnız olmadığınız hissi gerçekten çok mühim. En önemli kısım: NEŞE! Neşeniz size yardım edecek. Neşenizi, kahkahanızı kaybetmeyin, ağız dolusu gülün!

Çiğdem Mater

İçeriden içeriye mektuplar: Neşenizi kaybetmeyin — Çizim: Kemal Gökhan Gürses

Çiğdem Mater’in mektubu, ilk olarak BirGün’de yayımlanmıştır.

Sevgili herkes,

Aslında cezaevi adeti yeni tutuklanana postayla mektup, kart göndermek, ismiyle cismiyle “merhaba” demek. Ama son altı yedi ayda o kadar kalabalıklaştınız ki, çareyi sizlere içeriden içeriye mektup yazarak, BirGün üzerinden “merhaba” demekte buldum. Sizlere isimlerinizle hitap etmeyi çok isterdim ama hepinizin adını yazmaya kalksam, birkaç gün tam sayfaya ihtiyacım olurdu, mazur görün!

İlk tutuklandığımız günlerde, gelen giden herkese “biz hızlıca çıkamazsak, hepiniz ufak ufak yanımıza gelirsiniz” diyordum, muhtemelen benden önce tutuklanan pek çok kişinin kurduğu bir cümleydi bu. Kehanetim, kehanetimiz doğru çıktı diye sevinecek değilim ama bir yandan hapse girmenin “normalleşmesi”ni saçma ve tuhaf olsa da iyi buluyorum. Eskiden utanılan fısıldanan bir şeydi, şu anda nerdeyse gurur duyulan bir hal oldu.

Geçen de şunu düşündüm: Cumhurbaşkanı seçilme koşullarından (-bence epeyce manasız olan) üniversite mezuniyeti şartı kaldırılsın yerine hapse girmiş olma şartı konsun. Önümüzdeki 20-30 yıl siyasi yelpazenin herhangi bir kanadında aday sıkıntısı yaşamayız. Biz, 2022 Nisan’ında tutuklandığımızda Türkiye’nin dört bir yanındaki cezaevlerinden “merhaba”lar almıştık, tanıdık, tanımadık, aynı hukuksuzluğu paylaştığımız bir sürü insandan kartlar, mektuplar…

Cezaevlerinden gelen “merhabalar”ın kıymeti çok, yalnız olmadığınız hissi paha biçilemez, ayrıca “yeni girdiğiniz” ortama dair mekanın sahiplerinden gelen öneriler altın değerinde! Eminim sizler de böyle çok mektup alacaksınız, son birkaç ayın tutuklanma sayılarındaki delirmeye bakarsak, muhtemelen almaya başladınız bile! Bu mektupların bir kıymeti de bence tarihin bizimle “bizim başımıza gelenle” başlamadığını kanıtlamaları.

Sadece bugünlerden bahsetmiyorum, hadi Osmanlı'yı geçelim, cumhuriyet tarihini esas alalım, 100 yıldır herkese oldu, herkese olabilir, herkese olacak…

Son birkaç aydır pek çok yerde sarı öküz göndermeleri çıkıyor karşıma. Doğrudur sarı öküzü kestirmeyeydik iyiydi de, herkesin de anlaşılan sarı öküzü kendine, İstiklal Mahkemeleri’nden Takrir-i Sükun’a, Varlık Vergisi’nden Yassıada’ya, Deniz Gezmiş-Hüseyin İnan-Yusuf Aslan’a, 12 Mart’a, 12 Eylül’e, 28 Şubat’a, Cumhuriyet davasına, ilk kayyımlardan Gültan Kışanak’la Fırat Anlı’ya, ilk parti eş genel başkanları Selahattin Demirtaş’la Figen Yüksekdağ’a, Kobanî’den Gezi davasına, aradaki sayısız kayyıma, öyle çok sarı öküz kestirdik ki “senin sarı öküzün hangisi?” diye test yapsak, şıklar A’dan Z’ye yol olur, bu andıklarım bir avazda aklıma gelenler…

Ama biz, “içerdekiler”e , bize dönersek, gerçekte aslolan sade bize olmadığı, herkese her zaman olduğu, ve ne yazık ki böyle giderse, olmaya devam edeceği bilgisi, bu bilgi, tuhaf ve saçma ama insanı ayakta tutuyor.

Cezaevinde yalnız olmadığınız hissi gerçekten çok mühim. Bir de, bence, gündelik hayatın akmasını sağlayan rutin! İlk aldığım mektuplarda, herkes “rutinini yarat” diyordu. İlk günler far görmüş tavşan, sudan çıkmış balık gibi olduğumdan çok anlamamıştım. (-merak etmeyin, o şaşkın haliniz, çok çabuk geçecek, “telefonum nerede?” falan diye düşünmeyi hızlıca terk edeceksiniz!), sonra anladım. Cezaevinde zaman, rutininizi oturttuğunuzda şaşırtıcı ama epeyce hızlı akıyor. Rutin kırılırsa, ki memleket sağolsun, rutini kıracak malzeme üretme manasında dünya markası, o günler saatler geçmiyor, o yüzden rutine sarılın!

Benim için rutinin bel kemiği okumak ve yazmak, dolayısıyla en mühim yer kütüphane. Neden belli değil, memleketteki her cezaevinin kuralı, kaidesi farklı, yıllarca akademi özerk olsun dedik, meğer cezaevleri özerkmiş. Her cezaevinin kitap kaidesi,kuralı da farklı ama yolunuzu, yönünüzü hemen bulacaksınız, eminim. Okuma ritmimi oturttuğumda, en şaşırdığım şey cezaevinin doğası gereği, hemen hemen hiç dış uyaran olmadığından, ne kadar hızlı ve içselleştirerek okuduğumdu. Yani, durduk yere cezaevi övmek istemem ama dikkatinizi dağıtacak hiçbir şey olmayınca, okumak bambaşka bir ritim kazanıyor.

Gündelik hayatta en dikkat etmeniz gereken şey elbette sağlığınız. Aslolan kendinizi iyi tutmanız. İlk zamanlar kilo vereceksiniz, panik olmayın ama yeme-içmenize (-elbette koşullar dahilinde, mümkün olduğunca!) dikkat edin. Koğuşların ve hücrelerin efsaneleri semaver ve kettle’ların neler pişirebildiğine inanamayacaksınız! Hem mutfakta hem de gündelik hayatta o kadar yaratıcı fikirler bulacaksınız ki, kendinizle gurur duyacaksınız.

Hakkınızdır, duyun! Kendinize imkanlar ölçüsünde “alanlar” yaratın, kendinize ait bir masa, bir kenar, köşe, kalabalıkta zor biliyorum ama deneyin!

Mektubun tamamını okumak için tıklayın!

(ÇM/VC)

Haber Yeri

İstanbul

çiğdem mater

Çiğdem Mater