IPS İletişim Vakfı'nın Okuldan Haber Odasına eğitimi bu yıl 10-17 Temmuz arasında düzenleniyor. Geçen yılın katılımcılarından Selin Bayraktar izlenimlerini ve OHO'ya katılmanın kendisini nasıl dönüştürdüğünü anlatıyor.
Normal bir insanın, makul bir üniversiteden beklentisi az çok nedir? Sanırım bir adet diploma ve iyice kazandıran bir iş fena olmaz... Ortalamanın biraz üzerinde, başka bir ifadeyle Platon'un işaret ettiği, hani o mağaranın duvarında raks eden tabulaşmış ve sorgulanmamış gölgeleri görebilen, ama gerçeğe ulaşmaya çabalamadan, korku içinde farklılaşmaktan ve "öteki olmaktan" kaçan bir kişinin bir akademiden beklentisi ne olabilir? Büyük bir ihtimalle, en fazla kariyer basamağı hesabı...
Peki ya duvardaki gölgenin zahiri olmadığını anlayıp, içeriden dışarı, karanlıktan aydınlığa, güneşe çıkmaya çabalayacak, sorgulayarak gerçeği bulmaya çalışacak kadar farkındalık içinde olan bir bireyin beklentisi?
Farkındalığı bulabileceğiniz yer
Tahminimce, diploma, iş ve kariyer vaatlerinin aksine, Türkiye'nin hiçbir üniversitenin vizyonu veya misyonunda saydığım maddelerin üçüncüsünü göremeyiz. Kimi idealist akademisyenlerin gayretleriyle, gözler karanlığı yenip aydınlığa alışmaya gayret etse de, üniversitelerin modernleşme girdabında oluşan ideolojik ve idari kısır döngüsüne yenik düşmek mümkün. Demem o ki, üçüncü ilkeyi, farkındalığı bulabileceğimiz yer kafamızın ve yüreğimizin içi; bir yol göstericinin ışığında elbette...
Üniversite ikinci sınıftayken, bilinçli bir şekilde gazeteciliğe adım atmamla birlikte açılan algılarımın yörüngesinin düzene girmesi, tam da geçen sene temmuz ayında Okuldan Haber Odasına'ya (OHO) katılmamla gerçekleşti.
bianet'in ana kuruluşu IPS İletişim Vakfı'nın büyük bir özenle düzenlediği atölye, gerekli ışığı kamaşmış gözlerime yavaş yavaş verdi. Alternatif medya, beşinci kuvvet, yurttaş gazeteciliği, kadın odaklı habercilik gibi kavramların içleri yarı dolu bir haldeydi o vakte değin.
Alternatif medyayı salt İnternet gazeteciliği diye tabir edebilen bir güruhun içinde, alternatifin aslına ulaşabilmek için kulaç atar vaziyetteydim. O zamanlarda da medya okuryazarlığım vardı elbette, ama yandaş ortamlar deryasında, tek tarafın, tek ideolojinin, tek sesin, yani "tek gözü kalmış canavarların" boğuştuğu bir ortamda, kötülerin içinden kayda değerleri ayıklamaktı tek yapabildiğim.
İnsana ve haklara odaklanan habercilik
Atölye esnasında öğrendiğim en birincil ve bir gazeteci adayı için en hayati bilgi, "insana" ve "haklara" odaklı habercilik yapmanın gerekliliğiydi. Fikriyat yerine oturduktan sonra, asıl önemli mesele bu doğrultuda kurulacak olan dilse, atölye, habercinin göstergesi, imgesi olan bu ortak dili yakalamamı sağladı.
Akademiden öte, hayatın bir daha hiçbir okulunda karşılaşılamayacak nitelikteki ders içerikleri ve uygulamalarıyla dilimden kalemime her şeyi belli bir doğrultuda oluşturdu. Aslında katılan arkadaşlarımın da yarattığı muntazam armoninin de büyük etkisiyle, günümüzde olanca hırçınlığıyla devam eden cinsiyet, etnisite, din ve sınıf ayrıştırmalarında taraf olmayı öğrendim; asıl doğrunun ayrımı kökünden koparmak olduğunu bilerek elbet...
Üniversitedeki idealist hocalarım, "Burada öğrendiklerinizi sektörde unutun" derlerdi; şimdi yaygın medyanın yüksek tirajlı gazetelerinden birinde çalışıyorum ve özellikle OHO'da öğrendiklerim gün be gün aklıma daha çok yerleşiyor.
"Dev patronlar"ın egemenliği altındaki bu medyayı devirmek değil elbet amacım, o kadar umutlu değilim. Fakat yazdığım her haberde o kazandırılan dilin izlerini gösterebiliyorsam ve temel ilkemi insan hakları olarak belirleyip bundan asla ödün vermiyorsam, mağaradan çıkabilmiş ve güneşi görebilmişimdir diye düşünüyorum.
Bunun yanında, yapılabileceklerin bu kadarla sınırlı olmadığını, yayını yaklaşık 10 aydır devam eden haberfabrikasi.org adlı, hak odaklı habercilik yaptığımız mecramızın varlığıyla da iddia edebilirim. Önemli olan, imkan dahilindeki alanlarda, ideal alternatifi gerçekleştirecek 5. gücü yakalayabilmek. Bende bu gücün kaynağı olansa bianet'in atölyesi Okuldan Haber Odası'na... (SB/TK)
* Selin Bayraktar, gazeteci. haberfabrikasi.org editörü. OHO 2009'a İzmir Ekonomi Üniversitesi'nden katıldı.