Dinmeyen bomba ve roket sesleri altında

*İsmail Daye'nin kendisinin çektiği fotoğraflarda roket görülüyor.

Önceki gün Zaporojiya’nın bitişiğindeki büyük bir semte de kendi adını veren Baburka köyündeydim. Köyde 4 saat geçirdim,  evlerin çoğunun boş olduğunu gözledim.

Köyde yerleşik yaşayan bir vatandaşla konuştum. Birlikte yaşadığı kadının Almanya’ya gittiğini söyledi. Yani yalnız yaşıyorsun demem üzerine “hayır köpeğim ve çevremde birkaç komşum var” dedi.  

Umutsuzluk

Sürüp giden savaşla ilgili oldukça endişeli ve uzun süreceğine dair düşünceler belirtti. Umutsuz ve karamsar gördüm.

Köydeki işim bitince kendi yaşadığım yere dönmek üzere durakta beklemeye başladım. Birden ortalık karıştı. Tepemin üzerinde uçan şeyler gördüm. Şaşkınlıkla ne yapacağımı bir an şaşırdım. Sonra telefonum elimde müzik dinliyordum. Hemen havaya çevirdim ve roket ya da uçak denilen şeyin geride bıraktığı görüntüyü kaydettim.

Sonrasında hızla giden uçak ya da roketi izledim. Hızla kayboldu. Sonrasında da birden yakınımda büyük bir patlama oldu. Bomba mıydı ya da başka bir şey mi tam anlayamadım. Ne olduğunu tam anlamaya çalışıyordum ki karşımdaki marketten bir kadın bana doğru gelmeye ve bir şeyler sormaya başladı.

Hareketlilik arttı

Sanıyorum benim ne gördüğümü o da anlamaya çalışıyordu. Ona cevap vermeye çalışırken daha öncesinde sözleştiğimiz taksi önümde durdu. Böylece tam zamanında bölgeyi terk etmiş oldum. Kendimi sanki savaş filminin tam ortasında gibi hissetim.

Bugünlerde Zaporojiya bölgesi oldukça hareketli. Rusların denetimi altındaki bölgede Eylül’de referandum yapacaklarını açıkladıktan sonra bu hareketlilik daha bir arttı. 

Yaşadığım köyün karşısındaki Vasilevka ve Nükler santral bölgesinde hemen hemen hiç bomba ve top sesi kesilmez oldu. Sürekli sesler geliyor. Bazen gelen sesler diğerlerinden daha bir güçlü oluyor.

Zaporojiya da ücretsiz iyot tabletleri dağıtıldığını öğrendim. Köyde de dağıtılıyor mu öğrenmeye çalışacağım.

Ayrıca bu iyot tabletlerinin özellikle 40 altı genç ya da çocuklarda daha bir etkili olduğu söyleniyor.  40 yaş üstü insanlar nükleer bir sızıntı durumunda vücutları daha bir dayanıklı oluyormuş.

Bilimsel açıklamasını tam anlayamadım.  İyot tabletlerinin dağıtılması bölgedeki endişenin boyutunu sanıyorum tam olarak gösteriyor. Belki de 40 yaş üstü olanlar yaşayacağını zaten yaşadı onları boş verin demek için böyle bir açıklama yapıyorlar. Belki bu durumu açıklayacak tıp bilim insanları vardır.

Kiralık ev sorunu

Ayrıca trajik durumlarda yaşanmaya başlandı. Zaporjiya merkezde yaşayan sığınmacıların bazıları okullarda ya da kamu binalarında kalıyorlar. 1 Eylül de okulların açılması durumunda bunların nereye gidecekleri meçhul.

Yana döne kendilerine uygun yerler arıyorlar ama bizim köyden biliyorum kiralık ev sıkıntısı var ya çok pahalı ya da insanlar vermek istemiyor.

Bir de kentte yaşayan sığınmacılar ciddi biçimde para sıkıntısı çekiyorlar.  Şu an aç ve açık değiller ama bazı kişisel ihtiyaçları için paraları yok. Bu ihtiyaçların başında da sigara geliyor.  Ayrıca kendilerine verilen ürünlerin çoğunun Türkiye tarafından paketlendiğini ya da verildiğini gördüm ve fotoğraflarını çektim.

Akaryakıt sıkıntısı giderilmiş gözüküyor. Bir süre önce 40 grivnaya çıkan gaz şu an 27 grivnaya kadar gerilemiş durumda. Benzin de 50 grivna civarında.

Şu an bu yazıyı yazmaya devam ederken sözünü ettiğim karşıda bölgeden bomba, top sesleri gelmeye devam ediyor. Bazen bu sesler gerçekten çok güçlü ve ürkütücü oluyor.

Bizi ciddi biçimde endişeye sevk ediyor. Önceki gün yine böyle bir ses karşısında pencerelerimiz patlamaya karşı koli bantlarıyla kaplı olmasına karşın yine de bütün pencereleri kapattık. Sesin şiddetiyle camlarımızın kırılmaması için sözde önlem aldık.

Bugünlerde nükleer santrale denetim için uluslararası bir heyetin gelmesi bekleniyor. Umarım bu heyetin gelmesi ve sonrasında bölgede yeniden sessizlik hâkim olur. Altı aydır sürüp giden bomba sesleri hayatımızın neredeyse bir parçası oldu.

(İD/EMK)