“Büyünce ne olmak istiyorsun?
Doktor mu? Mühendis mi? Öğretmen mi?”
Ben beş yaşıma kadar bu soruya “Gelin” diye cevap vermişim. Ta ki çok sevdiğim büyük kuzenim “Özcan halam” evlenip Almanya’ya yerleştiği o güne kadar.
Ondan sonra cevaplarım itfaiyeciden, aktrise, oşinograftan, gazeteciye kadar genişledi.
Hiçbir zaman “oşinograf olamazsın” diyen bir ailem olmadığı için şanslıyım. Ama kreşte öğretmenin “Ne olacaksınız” sorusuna “itfaiyeci” cevabı verdiğimde karşılaştığım gülüşmeyi hatırlıyorum.
Hatırlıyorum, çünkü rahatsız hissetmiştim.
Hatırlıyorum, çünkü bir şekilde bana bunun “uygunsuz” olduğu dayatılmıştı.
Neyse ki, bu cevaplar için fazla vurdumduymazdım.
Ancak, tam da bu nedenle Elena Favilli ve Francesca Cavallo’nun Asi Kızlara Uykudan Önce Hikayeler kitabının ilk satırları çok önemli:
“Daha fazlasını hayal et
Daha fazlasını iste
Daha çok mücadele et
Ve kuşku duyduğun zamanlarda
Unutma:
Sen haklısın.”
Yeniden soralım…
Ne olmak istiyorsun?
Matematikçi mi? Pilot mu? Casus mu? Aktivist mi? Primatolog mu? Yoksa korsan mı? Ya da bir imparatoriçe!
Kitapta ilk bilgisayar programcısı Ada Lovelace’tan Hawaii-California arasını tek başına uçan ilk pilot Amelia Earhart’a, tenisçi Serena ve Venus Williams’tan mimar Zaha Hadid’e 100 kadının hikayesi anlatılıyor.
Kitapta 2007’de doğan Coy Mathis’in de hikayesi var, M.Ö. 69’da doğan Kleopatra’nın da.
100 kadının illüstrasyonlarıysa 22 ülkeden 60 kadın sanatçı tarafından çizilmiş.
Asi Kızlara Uykudan Önce Hikayeler’in bir önemli özelliği de kitlesel fonlamayla hayata geçmiş olması. Kickstarter’da açılan kampanyaya 472 kişi bağışta bulunmuş. 472 bağışçının isme de kitapta yer verilmiş. 40 bin dolar toplamayı hedefleyen kitap kampanyasında, toplam 624 bin 925 dolar toplanmış.
Favilli ve Cavallo, beraber kaleme aldıkları özsözde şöyle diyor:
“Kızların önlerindeki engelleri anlamaları önemli. Ama bu engellerin aşılabileceğini bilmeleri de bir o kadar önemli. Yalnızca bunların üstesinden gelebilecekleri bir yol bulmakla kalmayacak, arkalarından gelenler için de bu engelleri kaldıracaklar, tıpkı buradaki büyük kadınların yaptığı gibi.”
Kitabın son sayfasıysa en önemli kadına ayrılmış. Kitabın sahibine. Onu okuyanın hikayesi ve portresi için iki boş sayfa, henüz anlatılmayan hikayeleri bekliyor. (EA)
* Asi Kızlara Uykudan Önce Hikayeler, Elena Favilli ve Francesca Cavallo, çev. Deniz Öztok, Hep Kitap, Mart 2017.