Sıfır atılmasının aradan geçen süreçte gelir adaletsizliğini derinleştiren ve yoksulluğu arttıran 24 Ocak Kararları'nın iflası anlamına geldiğini söyleyen Altuğ, "Paranın gücünü üretim belirler, sıfır atılması sadece bir makyajdır" diyor.
Paradan sıfır atılmasını doğru bulduğunu söyleyen iktisatçı Hasan Ersel ise, liranın avroya endekslenmesinin yanlış olacağına dikkat çekiyor.
"Türkiye'nin Avrupa Para Birliği'ne girecek hale gelmesi en az 25 yıl sürer" diyen Ersel, YTL tanıtımının abartıldığını, sıfır atılmasının ekonomide önemli bir değişikliğe yol açmayacağını söylüyor.
24 Ocak'tan bu yana 11 kupür çıkarıldı
Türkiye'de son 23 yılda 11 yeni banknot çıkartıldı. Kasım 1981'de piyasaya sürülen 5 bin lira yalnızca bir sene en büyük banknot olarak kalabildi.
1982'de çıkartılan 10 bin lira tahtını altı sene koruyabildiyse de 1988'den itibaren her yıl ya da iki yılda bir yeni bir banknot tedavüle girdi.
1981'de 5 bin lira yaklaşık 38 dolar ederken 2001'de piyasaya sürülen 20 milyon lira yaklaşık 13 dolara karşılık geliyordu. Türkiye 2004 itibariyle dünya üzerindeki en büyük kupüre sahip ülke.
Yeni Türk Lirası (YTL) ile ilgili kanun 31 Ocak 2004'te Resmi Gazete'de yayınlandı
Ersel: Euro'ya bağlanmamak lazım
İktisatçı Hasan Ersel, Açık Radyo'ya yaptığı açıklamada liradan sıfır atılmasını "doğru bir hareket olarak yorumladığını" söyledi.
Türkiye'nin bu noktada kendisini Euro'ya endekslemesinin çok tehlikeli olabileceğini belirten Ersel, böylesi bir tutumun Türkiye'de finansal istikrarı bozacağını söyledi.
Ersel, "Dolayısıyla, Türkiye'nin YTL'ye geçmesi, YTL'nin istikrarını sağlaması, istikrarı sağladıktan sonra, bir gün kendisini Avrupa Para Birliği içinde bulacak şekilde hareket etmesi lazım" dedi.
Türkiye'nin Avrupa Para Birliği içinde yer almasının, her şey yolunda gitse bile, en az 25 yıl süreceğini söyleyen Ersel "AB'nin her üyesi Avrupa Para Birliği'nin üyesi değil. İngiltere değil mesela. Onun için Türkiye'nin bu konuda bir esnekliğe sahip olmasını yararlı görüyorum" dedi.
YTL'ye geçişte propaganda ve tanıtım yapılmasına itirazı olmadığını belirten Ersel "Ama biraz da abartılıyor, sanki müthiş bir olay olacakmış gibi. Türkiye'de pazarlarda filan zaten geçilmiş durumda, kimse o kadar sıfırı yazmıyor" dedi.
Altuğ: YTL göz boyamak için
Marmara Üniversitesi Muhasebe Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Osman Altuğ, Hürriyet gazetesinde yer alan Yalçın Bayer'le yaptığı röportajda "Paradan sıfır atılmasını bir kandırmaca, halka boş umut vermek olarak değerlendiriyorum" dedi.
"Ekonominin özü değişmiyor" diyen Altuğ, "Paranın gücünü üretim belirler, Merkez Bankası değil. Para izafidir, sanaldır, soyuttur. Üretim ise somuttur" dedi.
50 ve 100 YTL'lik banknotların piyasaya sürülmemesi gerektiğini söyleyen Altuğ, YTL ile birlikte yeni bir istikrar programı hazırlanması gerektiğini; paradan sıfır atan tüm ülkelerin bunu yaptığını söyledi.
"Siz mevcut işsizliği, gelir adaletsizliğini, yolsuzluğu ortadan kaldıramazsanız, YTL'nin üzerinde sıfırlar az olsa ne olur olmasa ne olur" diyen Altuğ "İktisadi sistem sosyal bir organizasyondur. Bizim ekonomimizin bütçesi, dış ticareti açık; onun için kayıtdışı ekonomiye devam" dedi.
Altuğ, YTL'ye geçişin "24 Ocak 1980 kararlarının iflası anlamına geldiğini" söyledi ve 24 Ocak kararlarının yarattığı "çöküşün" sonucunda liradan sıfır atıldığını belirtti.
"Türkiye, 24 Ocak'ta kayıt dışı ekonomi ile kalkınma modeline girdi; bu uygulamanın özü 'vergi alma borç al; vergi alma oy al' politikasıdır" diyen Altuğ, "Bütün denetim mekanizmaları kaldırıldı. Kontrol yoksa vergi yoktur, vergi yoksa borç vardır, borç da faiz demektir. Faiz demek de enflasyon ve bol sıfırlı paralar" dedi.
Yüksek enflasyonun gelir dağılımında adaleti yokettğini söyleyen Altuğ, "Gelir dağılımındaki adaletin bozulması da yeni rejim arayışları demektir. Türkiye 3 Kasım seçimleri ile bu süreci yaşamaya başladı" dedi.
Şu an piyasadaki lira hacminin 12 katrilyon olduğunu söyleyen Altuğ, "Ancak Merkez Bankası, yeni para hacmini söylemiyor. Çünkü ne kadar basacaklarını söylerlerse enflasyonist baskı süreci başlayacak; aynı 24 Ocak sonrasında olduğu gibi" dedi.
Altuğ, YTL'nin peşin ödeme yapmayı, saymayı, saklamayı ve taşımayı kolaylaştıracağını söyleyerek 2005'te kayıt dışı ekonominin artarak devam edeceğini, faturasız ve nakit alışverişlerin artacağını vurguladı.(EÜ/BB)