Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, ekonominin gelecek üç yıllık yol haritasını belirleyen yeni Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladı.
Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki tanıtım toplantısında Yılmaz’a Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel ve Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan eşlik etti. Tanıtım toplantısında hiç kadın yer almadı.
2025-2027 dönemini içeren programda hükümet, enflasyon ve büyüme hedeflerinde revizyonlar yaptı. Enflasyon hedefini yükseltti, büyüme tahminini düşürdü.
Büyüme hedefinin yeniden yüzde 5 olarak belirlendiği programda, enflasyonun da kademeli olarak tek haneye indirilmesi amaçlanıyor.
2027 için enflasyon oranı yüzde 7, büyüme yüzde 5, işsizlik yüzde 8,8, dolar/TL 46,9, kişi başına milli gelir 20 bin 420 dolar olarak tahmin edilmiş durumda. Ancak AKP, Berat Albayrak'ın bakanlığından bu yana açıkladığı hiçbir OVP'de hedefleri tutturamadı.
OVP ve kimsenin güvenmediği programlar
Ekonomide 3 yıllık hedefler şöyle:
Enflasyon
- 2024: Yüzde 41,5 (Önceki yüzde 33)
- 2025: Yüzde 17,5 (Önceki yüzde 15,2)
- 2026: Yüzde 9,7 (Önceki yüzde 8,5)
- 2027: Yüzde 7
Büyüme
- 2024: Yüzde 3,5 (Önceki yüzde 4)
- 2025: Yüzde 4 (Önceki yüzde 4,5)
- 2026: Yüzde 4,5 (Önceki yüzde 5)
- 2027: Yüzde 5
İşsizlik
- 2024: Yüzde 9,3 (Önceki yüzde 10,3)
- 2025: Yüzde 9,6 (Önceki yüzde 9,9)
- 2026: Yüzde 9,2 (Önceki yüzde 9,3)
- 2027: Yüzde 8,8
Dolar/TL tahmini (Yıllık ortalama)
- 2024: 33,2 TL (Önceki 23,9)
- 2025: 42 TL (Önceki 43,9)
- 2026: 44,4 TL (Önceki: 47,8)
- 2027: 46,9 TL
GSYH (Milyar TL, Cari Fiyatlarla)
- 2023: 26.546 milyar TL
- 2024: 44.218 milyar TL
- 2025: 61.540 milyar TL
- 2026: 72.915 milyar TL
- 2027: 83.132 milyar TL
GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlarla)
- 2023: 1.130 milyar dolar
- 2024: 1.331 milyar dolar
- 2025: 1.465 milyar dolar
- 2026: 1.642 milyar dolar
- 2027: 1.774 milyar dolar
Kişi Başına Gelir (GSYH)
- 2023: 13 bin 243 dolar
- 2024: 15 bin 551 dolar
- 2025: 17 bin 28 dolar
- 2026: 18 bin 990 dolar
- 2027: 20 bin 420 dolar
Cari işlemler açığı
- 2024: 22 milyar dolar
- 2025: 28,6 milyar dolar
- 2026: 25,6 milyar dolar
- 2027: 22,6 milyar dolar
Cari denge/GSYH
- 2024: Yüzde -1,7 (Önceki yüzde -3,1)
- 2025: Yüzde -2 (Önceki yüzde -2,6)
- 2026: Yüzde -1,6 (Önceki yüzde -2,3)
- 2027: Yüzde -1,3
Bütçe açığı/GSYH
- 2024: Yüzde 4,9
- 2025: Yüzde 3,1
- 2026: Yüzde 2,8
- 2027: Yüzde 2,5
İhracat (Milyar Dolar)
- 2024: 264
- 2025: 279,6
- 2026: 296,1
- 2027: 319,6
İthalat (Milyar Dolar)
- 2024: 345
- 2025: 369
- 2026: 390,6
- 2027: 417,5
Turizm Gelirleri (Milyar Dolar)
- 2023: 55,9
- 2024: 59,6
- 2025: 63,6
- 2026: 68,7
- 2027: 74,1
Şimşek: Önceliğimiz fiyat istikrarı
Bakanlar tanıtımın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kısa vadede temel önceliklerinin dezenflasyon ve fiyat istikrarı olduğunu, fiyat istikrarı olmadan sürdürülebilir yüksek büyümenin sağlanamayacağını söyledi.
"Kısa vadeli dezenflasyonun, büyüme üzerinde olumsuz etkileri olabilir ama bu geçici Türkiye'nin önü açık" diyen Şimşek şöyle konuştu:
"Kalıcı refah artışı için, sürdürülebilir yüksek büyüme için mutlaka ve mutlaka enflasyonu düşük tek hanelere indirip, fiyat istikrarını sağlamamız lazım. Bu nedenle de önceliğimiz fiyat istikrarıdır. Kısa vadeli dezeflasyonun büyüme üzerine olumsuz etkileri olabiliyor. Ama şunun altını çizmek istiyorum. Bu, geçicidir."
Karahan: OVP ile Merkez Bankası'nın duruşu uyumlu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan da OVP'deki makro çerçeve ile Bankanın duruşunun uyumlu olduğunu belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Program ile bütçe açığında ciddi bir gerileme öngörülüyor. Geçen yıl milli gelire oran olarak yüzde 5,2 olan bütçe açığının bu sene yüzde 4,9, önümüzdeki yıl yüzde 3,1 ve daha sonra da yüzde 3'ün altına inmesi bekleniyor. Bu durum dezenflasyon süreciyle uyumlu. Makro çerçeve açısından iyileşmeye baktığımızda da bunun önemli bir kısmının harcamalardan geldiğini görüyoruz. Harcamaların milli gelire oranı yüzde 27'den önce yüzde 25'e, sonra yüzde 24'e inecek. Dolayısıyla makro çerçeve olarak değerlendirildiğinde programın, dezenflasyon süreciyle uyumlu olduğunu değerlendiriyoruz."
(HA)