“Yangının 10. yılında, Haydarpaşa hala kapalı”
Fotoğraflar: Haydarpaşa Dayanışması
Haydarpaşa Dayanışması, 464. pazar nöbeti eyleminde, 28 Kasım 2010’da meydana gelen yangında çatısı yanan tarihi Haydarpaşa Garı'nın son durmunu gündeme taşıdı.
“Yangının 10. yılında, Haydarpaşa hala kapalı” denilen açıklamada garın geleceğinin hala muğlak olduğu ve muğlak bırakılmaya çalışıldığı ifade edildi.
Haydarpaşa’nın gar işleviyle bir an önce halka açılmasını talep eden dayanışma üyeleri 2016'da başlanılan restorasyon sürecinin 500 gün içinde bitirilme sözünü hatırlatarak şu açıklamayı yaptı:
"İnsansız, vapursuz ve trensiz"
“28 Kasım 2010 Pazar günü tarihi ve kültür mirasımız Haydarpaşa Garı’nın özensiz ve denetimsiz bakım çalışması sırasında çıkan yangın sonucu büyük hasar görmesinin üstünden koca bir on yıl geçti. Yangın Haydarpaşa’yı insansız, vapursuz ve trensiz bırakan, onu yalnızlaştıran sürecin somut başlangıcıdır.
“Yangın, Haydarpaşa Garı’nın kapatılması ve dönüşüm arasındaki üçlü ilişki, 2014’deki restorasyon projesi ile açığa çıkmıştır. Bu proje kapsamında, Gar’ın çatı katına sergi salonu, restoran ve konferans salonu gibi ticari işlevler verilmiştir. Binanın iç avlusunda çatıya çıkan şeffaf bir asansör ve iç avlunun üzerini kapatan şeffaf bir çatı örtüsü, yeraltı otoparkı ve çarşısı gibi yeni işlevler de öngörülmüştür.
“Haydarpaşa Dayanışması bileşenleri, Mimarlar Odası ve Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası’nın kararlı mücadelesi ve Kadıköy Belediyesi’nin restorasyon projesine inşaat ruhsatı vermemesi sonucunda Haydarpaşa Garı’na verilen ek işlevler iptal edilerek restorasyon projesi revize edilmiş, Haydarpaşa Garı’nın aslına uygun bir şekilde restore edileceği ve gar işleviyle varlığına devam edeceği açıklanmıştır.
“Tüm bu sürecin sonunda, Haydarpaşa Garı’nın restorasyonu fiili olarak ancak 2016’da başlayabilmiştir. Bugün restorasyonun önemli bir bölümü bitmiş olsa da, restorasyon hala tamamlanamamıştır.
"Halkın ulaşım hakkını engelleniyor"
“Günümüzün teknolojik imkanlarının gelişmişliği düşünüldüğünde, 20 milyonluk mega kentin demiryolu ulaşımı için hayati önem taşıyan merkez garı Haydarpaşa’nın restorasyon çalışmasının daha program ve taahhüt edilen süre içinde tamamlanması gerekmez miydi?
“Restorasyon sürecinin bu kadar uzaması, Haydarpaşa Garı’nın esas işlevine dönmesini geciktirdiği gibi halkın demiryolu ile ulaşım hakkını engellemektedir.
“Marmaray ve YHT projelerinin inşası gerekçe gösterilerek yolcu ve yük taşımacılığına kapatılan Haydarpaşa Garı’nın tekrar açılabilmesi için, 2018 başında tren raylarının yenilenmesi sırasında başlayan arkeolojik kazıların biran önce tamamlanması gerekmektedir. Ne yazık ki, Haydarpaşa Garı’nda devam eden restorasyon ve arkeolojik kazılara dair şeffaf ve herkes tarafından erişilebilir bilgilendirme yapılmayıp, bakandan bakana değişen farklı açıklamalarla yetinilmektedir.
“Yapılan kentsel planlama çalışmalarında Haydarpaşa Gar ve Limanın demiryolu ve denizyolu ulaşım işlevinden ayrı bir şekilde düşünülmemesi gerektiğinin altını bir kez daha vurguluyoruz.
"Gar işleviyle halka açılmalı"
“Haydarpaşa yangını üzerinden 10 yıl geçti. Ve bu 10 yıl boyunca Haydarpaşa Garı’nın ne restorasyonu, ne arkeolojik kazıları, ne de dönüşüm arzusu bitti.
“Koskoca bir dört yıl, restorasyon için yeterince fazla bir süre değil mi? Bu kadar zaman içinde belki de Haydarpaşa Garı iki defa restore edilebilir ve çoktan hizmete sunulabilirdi. Haydarpaşa'nın geleceğini muğlak bırakan veya bırakmaya çalışan bir sürecin hala işlediğini de belirtmek zorundayız.
“Bizler, Haydarpaşa Dayanışması bileşenleri olarak; Haydarpaşa Garı’nın restorasyonun ve arkeolojik kazılarının bir an önce tamamlanmasını ve Haydarpaşa Garı’nın her türlü kültürel mirasa saygılı, gar işleviyle biran önce halka açılmasını bir kez daha talep ediyoruz."