Üniversite öğrencilerinin barınma sorunu kronikleşiyor. Yetersiz devlet yurtları, yüksek fiyatlı özel yurtlar ve artan ev kiraları çıkmazında kalan öğrenciler barınamıyor.
Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü’ne (KYK) bağlı yurtlar, şehir dışında okuyan öğrenciler için en çok tercih edilen seçeneklerden biri. Ancak kapasite yetersizliği nedeniyle birçok öğrenci bu yurtlara yerleşemiyor. Yurtlarda kalan öğrenciler ise oda koşulları, yemekhane ve çamaşırhane hizmetleri konusunda sıkıntı yaşıyor.
Öğrenci çok, yeterli barınma kapasitesi yok
“4 kişilik oda kapasitesi 5'e çıkarıldı’’
Milli Eğitim Bakanlığı’nın verileri, 2019’dan bu yana yurt sayısının azalmasına rağmen yurtlardaki yatak kapasitenin arttığını gösteriyor.
Üniversite eğitimi için İstanbul’dan Manisa’ya gelen ve üç yıldır KYK yurdunda kalan 23 yaşındaki Ahmet*, 4 kişilik oda kapasitesinin geçen yıl 5’e çıkarıldığını söyledi.
bianet’e konuşan Ahmet, “Odamız dört kişi için yeterliydi. Yeterince alanımız vardı. Yurttaki kurutma makineleri yetersiz olduğu için çamaşır askılığını odamızın içinde açabiliyorduk. Herkesin ayrı masası vardı ve odada ders çalışmakta zorlanmıyordum” dedi.
“Çalışma masalarımız kaldırıldı’’
Oda kapasitesinin 5’e yükseltilmesinin ardından çalışma masalarının kaldırıldığını belirten Ahmet, “Masalar sığınağa taşındı. Sığınak dediğim yer penceresiz, kapalı, ders çalışılmasını zor bir alan. Orada ders çalışamadığım için odamda, yatağımın üzerinde ders çalışmak zorunda kaldığım zamanlar oldu” diye konuştu.
Ahmet, kapasitenin artırılmasının yeni gelen arkadaşları için de zor bir durum yarattığını anlattı:
“Odada yer olmadığı için ona çok küçük bir dolap verildi. Onun yatağının ve dolabının da eklenmesiyle odada neredeyse adım atılacak yer kalmamıştı. Sadece oda değil odaya ait banyo ve tuvalet de yeterli gelmemeye başladı.’’
KYK yurtlarında sorunlar bitmiyor
“Yemekler kötü ama yönetim bizi suçluyor”
Yurt yemekhanesinde çıkan yemeklerin sağlıksız olduğunu belirten Ahmet, konuyla ilgili şikayetlerinin yurt yönetimi tarafından ciddiye alınmadığı söyledi.
“Dillendirdiğimiz her sorunun ardından bizi suçlayan bir yönetim var” diyen Ahmet, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biz öğrenciyiz ve sınavlara giriyoruz. Bize düzgün besin verilmiyor. Artık o yemekleri midem kaldırmamaya başladı. Ya besin değeri olmayan sağlıksız yiyeceklerle öğünlerimi geçiriyorum ya da dışarıdan yemek zorunda kalıyorum. Ama bir noktadan sonra maddi olarak bunu da karşılayamıyorsunuz.’’
KYK YURTLARINDA “SABİT MENÜ” DÖNEMİ
Üniversite öğrencileri: Kahvaltıdan sonra aç kalıyoruz
“Yurtta kalmaya mecburum’’
Ev kirası ödeyecek bir geliri olmadığını ve yurtta kalmak zorunda olduğunu belirten Ahmet, “Bir öğrencinin şu anda çalışmadan bir evin kirasını ve faturasını karşılaması mümkün değil. Çalışırsa da eğitimini aksatması çok olağan, bunun örneklerini gördüm” dedi.
Bir ev kirasına özel yurt odası
KYK yurtlarında yer bulamayan öğrenciler, özel yurtlara yöneliyor. Ancak bu yurtlar da küçük odalar ve yüksek fiyatlarla öğrencilerin ve ailelerinin bütçesini zorluyor. Neredeyse ev kirası kadar oda ücreti ödeyen öğrenciler, bir yandan da zorlayıcı yurt yönetmelikleriyle uğraşıyor. Bu durumda çoğu öğrenci eve çıkmak zorunda kalıyor.
21 yaşındaki Emel*, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde okuyor. Yaklaşık iki yıldır kaldığı özel yurttan çıkarak, bu yıl bir arkadaşıyla birlikte ev kiraladı. Emel, hem özel yurtta kaldığı süre boyunca yaşadıklarını hem de eve çıkma sürecini bianet’e anlattı.
Yurttan çıkma sebebinin üç kişilik ranzalı odaya için kişi başı 20 bin lira vermesi olduğunu belirten Emel, genelde iki kişi kaldıkları odayı yurt yönetiminin öğrenci olmayan kişilere de kısa süreli kiraladığını söyledi.
Son bir yıldır bu nedenle yaşanan sorunlarla boğuştuğunu anlatan Emel, eve çıkma süreci hakkında ise şunları kaydetti:
“Emlakçıların bize gösterdikleri evler çok eski ve yıkık döküktü. O şartlarda yaşamayı kabul etmediğimiz için bize hiçbir şey beğenmiyormuşuz ve hak ettiğimiz oymuş gibi davrandılar. Ev sahipleri öğrenciye ev vermekte çekinirken emlakçılar da 2 genç kadın ev baktığımız için tavırları bizi rahatsız etti.”
İstanbul'da özel yurtta kalan üniversitelinin yaşam maliyeti iki kat arttı
Fahiş kira artışları öğrencileri zorluyor
Denge Değerleme’nin, Üniversite Yerleştirmelerinde Öğrencilere İstanbul Kira Rehberi araştırması, 62 kurumla en fazla üniversiteye sahip İstanbul’da, yaz mevsimi ve öğrencilerin ev arayışıyla kira artışının yükselişe geçtiğini gösterdi. Kadıköy, yüzde 70’lik artışla en yüksek semt olurken Küçükçekmece yüzde 27 ile listenin sonunda yer aldı.
21 yaşındaki Serap* bu dönem Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden İstanbul Teknik Üniversitesi’ne yatay geçiş yapmaya hak kazandı. Ancak yatay geçiş sonuçları, yurt başvuru tarihlerinden sonra açıklandığı için ev arayışına başlamak zorunda kaldı.
“Yurt konusunda mağdur olacağımı bildiğimden bütün yaz bir işte çalıştım ve para biriktirmeye çalıştım. Ancak ekstra bir gelir kaynağım yok, o yüzden bu paranın üçte birini daha çalışırken harcamak zorunda kaldım.”
Barınamayan öğrenciler: Mecbur kaldığımız sokaklara geri döneceğiz
“Ev ararken kriterlerimi düşürmek zorundayım”
Serap, kısıtlı bütçesi olduğu için İstanbul’da ev ararken kriterlerini düşürmek zorunda kaldığını söyledi.
Güvenlik ve deprem riski açısından endişe duysa da İstanbul’un daha ücra köşelerinden ev baktığını belirten Serap, “Bir yandan okurken bir yandan da part-time çalışmak zorunda kalacağım. Ama kazanacağım para İstanbul’da ortalama bir evin kirasına yetmeyecektir” dedi.
*Üniversitelileri gerçek isimleri kullanılmamıştır.
(ADÇ/VC)