UAÖ: İnsan Haklarında Eksiklikler Giderilmeli

14-16 Eylül tarihleri arasında New York'ta yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) 60. yıl zirvesi öncesinde, Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), hükümetlere insan haklarının geliştirilmesi ve zirve sonunda güçlü bir Sonuç Bildirgesi çıkarılması çağrısında bulundu.

UAÖ, insan hakları ihlalleri dosyası kabarık olup, insan haklarının korunması ilkesine az bağlılık gösteren hükümetlerin, daha iyi bir insan hakları koruması sağlamaya çalışan hükümetlere engel olmasına izin verilmemesi gerektiğini dile getirdi.

UAÖ'nün, Dünya Zirvesi sonrasında açıklanması beklenen Sonuç Bildirgesi'ne ilişkin beklentileri ve ona yönelik eleştirileri şöyle:

"İnsan Hakları Kurulu hakkında:

Tüm ülkelerdeki tüm insan haklarını etkili bir şekilde denetleyecek, İnsan Hakları Kurulu adında, yeni ve daha yüksek dereceli bir insan hakları birimi kurulması konusunda görüş birliğine varılmalı. İnsan Hakları Kurulu BM'nin temel organlarından biri olmalı ve istediği zaman buluşabilmeli.

İnsan hakları açısından köklü ve ilerici bir değişim yapabilmek adına bu kurulun vekaleti vakit kaybetmeden tanımlanmalı.

Her ülkenin insan hakları yükümlülüklerine uyup uymadığı ve uluslararası hukuk kurallarına olan bağlılığı İnsan Hakları Kurulu aracılığıyla düzenli olarak belirli aralıklarla gözden geçirilmeli.

OHCHR'nin finansmanı:

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Bürosunun (OHCHR) daha önceden üzerinde görüş birliğine varıldığı şekilde mali açıdan güçlendirilmesi için çalışılmalı.

OHCHR'nin gelirlerinin arttırılması ve OHCHR'ın bütçe kaynaklarının en azından iki katına çıkarılmalı; gelecek beş sene için de bütün kaynaklarının iki katına çıkarılmasına dair planlama yapılmalı

İnsan haklarından geri dönüş yok:

Varolan insan hakları yükümlülüklerinden kesinlikle ödün verilmemeli. Çıkan Sonuç Bildirgesi mutlaka insan hakları evrensel bildirgesine gönderme yapmalı. "Din, dil, ırk, mezhep, mal, cinsiyet, politik ya da başka kimliklerinden" bağımsız olarak herkesin bütün haklara tabii olduğu dile getirilmeli.

Dokunulmazlıkların kaldırılması:

Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) çalışmalarına başladığına göre, Sonuç Bildirisi dokunulmazlıkların kaldırılmasına değinmediği takdirde eksik kalacaktır. Bütün devletlerin, ICC ve diğer Uluslararası mahkemelerle işbirliği yapması gerektiği çağrısı yapılmalı.

Silah Satışları:

Hafif silahların satışının denetlenmesinin geliştirilmesine yönelik bağlılık bildirgeye dahil edilmeli

Terörizm:

Kasıtlı olarak sivilleri hedef almak, temel insan haklarının ve insanlık ilkelerinin ihlalidir. Bu ihlaller hiçbir şekilde haklı gösterilemez ve bu tip davranışlara müsamaha gösterilemez. Hiçbir devlet, silahlı grup ya da birey kanundan üstün tutulamaz." (NY/CŞ/TK)