Fotoğraf: AA
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), bir açıklama yayımlayarak, Taliban ve uluslararası toplumun tahliyelerin tamamlanması için belirlenen 31 Ağustos tarihini uzatmak konusunda acilen uzlaşması gerektiğini belirtti.
İnsan hakları savunucuları, kadınlar ve kız çocuklar, etnik ve dini azınlıklar, meclis üyeleri ve gazetecilere yönelik Taliban tehdidinin arttığına ilişkin haberlerin ardından yapılan çekilmeyi erteleme çağrılarına rağmen, ABD Başkanı Joe Biden'ın, ABD'nin beş gün içinde Afganistan'daki birliklerini geri çekmeyi tamamlayacağını açıkladığını hatırlan UAÖ, şöyle dedi:
"Binlerce Afganistanlı Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'na gelmeye devam ediyor ve tahliye uçaklarına binmeye çalışıyor. Birçoğu, kapılara ulaşmak için Taliban'ın kontrol noktalarından geçme tehlikesini göze almak zorunda. ABD ordusu ve Taliban'ın kalabalığı kontrol etmek için hava ateş açması sonucunda yaralanan veya izdiham sırasında ezilen 20 kişi havalimanına girmeye çalışırken hayatını kaybetti."
UAÖ, Taliban'ın bu hafta tahliyeleri uzatmayı kabul etmeyeceğini ve Afganistanlıların ülkeden ayrılmasına izin vermeyeceğini açıklamasının ardından, uluslararası insan haklarını koruma ve güvence altına alma sözünü tutmayacağı yönündeki endişelerinin arttığını duyurdu.
Güvenlik arayışıyla havadan ve kara sınırlarından çaresizce ülkeyi terk etmeye çalışanların ne kadar korkunç şeyler yaşadığının tamamen farkında olduklarını belirten Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, "Mevcut durumda, Taliban'ın intikam saldırılarından korkan ve ülkeden ayrılmak zorunda olan Afganları güvenli bir şekilde tahliye etmek için her türlü çaba sarf edilmelidir. Onları yüz üstü bırakmak, affedilmez bir ihanet olacak" dedi.
Callamard, uluslararası toplumun, tahliye takvimini uzatması ve Afganistan'dan ayrılmak isteyenlerin güvenli bir şekilde ülkeden çıkmasını sağlaması gerektiğini vurguladı:
"Bunun için, insanların uçaklara binmesine izin verilmeli ve en yüksek risk altında olan kişiler için vize zorunlulukları askıya alınmalıdır. Taliban'ın gerçekleştirdiği suiistimaller, planlı insan kaçırmalar ve öldürmeler devam ederken bu adımlar daha da hayati önem taşıyor."
İnsan hakları ihlallerine ilişkin haberlerin çoğalmasının, Taliban yönetiminin neler getirebileceğine konusunda kaygı yarattığını ifade eden Af Örgütü, son dönemde tespit edilen hak ihlallerini sıraladı:
"Gazne vilayetinde yaptığımız araştırma, Taliban'ın cinayet ve işkence kapasitesinin azalmadığını gösteren bir kanıttır" diyen Agnès Callamard, "Afganistanlılar çok büyük kişisel bedeller ödeyerek ve kendilerini ve ailelerini tehlikeye atarak kaçıyor. Ülkeler 'geri itme' taktiklerine başvurmamalı ve Afganistan'dan çıkmak isteyen herkese destek olmanın bir yolunu bulmalıdır."
Uluslararası Af Örgütü'nün tavsiyeleri ise şöyle: