Tütün Piyasasına Düzen Verildi
Düzenlemeler "Tütün Üretimi, Üretici Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi ve Tütün Eksperliği ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" ve "Tütün Mamulleri ile İlgili Fabrika Kurulmasına ilişkin esasları içeriyor.
İthalat yetkisinin üretici firmaya bırakıldığı düzenlemeler şu esaslardan oluşuyor:
Çok üret, ithalatı serbest yap
* Tütün satışında yazılı sözleşme ve açık artırma yöntemlerinin yanı sıra kataloglu satış yöntemi uygulanacak.
* Sigara ve diğer tütün ürünleri üretmek için entegre tesis kurulması gerekiyor.
* Marka bazında bir yıl içerisinde en az iki milyar adet sigara üretimine ulaşan firmalar, aynı markadan olmak üzere serbestçe ithalat yapabilecek.
* Bakanlar Kurulu, 2004 yılından itibaren kademeli olarak indirilen üretim ve ithalat ölçülerini 2008'den sonra sıfırlayabilecek.
* Tütün satış merkezleri, ziraat odaları, tütün tarım satış kooperatifleri, her tür üretici birlik, dernek ve kooperatifleri, ticaret borsaları ile diğer gerçek ve tüzel kişiler tarafından Tütün Kurumu'nun gözetim ve koordinasyonu altında kurulabilir ve işletilebilir.
Türk standartlarına uygun üretim zorunlu
* Kuruluş ile ilgili usul ve esaslar, kurulacağı yerler, açık artırmalı satışların başlangıç ve bitiş tarihleri Tütün Kurulu tarafından belirlenip ilan edilir.
* Türkiye'de üretilen tütünlerin, Türk standartlarında belirlenen nevi tanımlarına uygun olarak işlenmesi zorunludur. Ancak alıcı firmaların özel siparişleri söz konusu olduğunda önceden kurumdan izin alınarak Türk standartlarına uygun olmayan işlem yapılabilir.
* Sigara firmasının kuruluş yerinin değiştirilmesi, kurulu makinalarını ülke içerisinde aynı firmaya ait yeni veya eski bir tesise nakli, başka bir firmaya devri veya ülke dışına çıkarılması Tütün Kurumu'nun iznine bağlıdır.
* Tütün ticareti yapabilmek için Tütün Kurumu'ndan tütün ticareti yetki belgesi almış olmak şarttır. İzinler her yıl Temmuz'da Kurum tarafından vize işlemine tabi tutulur.
* Alıcı, tütün stokları ile ihracat ve iç satış miktarlarını Kurum'un belirleyeceği forma uygun olarak bir liste halinde Mayıs ve Ekim ayları itibariyle Kurum'a bildirmek zorundadır.
İzin almadan tütün üretene ceza
* Standartlara uygun olarak işlenmiş ve Türk standartlarında tanımlanmayan işlenmiş tütünlerin ihracatı serbesttir. Ancak ihraç edilecek tütünler için uygunluk belgesi alınması zorunludur.
* Üretim izni alan firmalara, ürettikleri tütün mamullerini serbestçe satabilme, fiyatlandırma ve dağıtabilmeleri amacıyla, ürettikleri her bir çeşit mamulatın standardına uygunluğu belirlendikten sonra Tütün Kurumu tarafından mamulat çeşitleri bazında satış izin belgesi verilir.
* Firmaların ülke genelinde kuruluş yeri nerede olursa olsun her perakende satıcının sipariş verdiği ürünleri yerinde teslim etmeleri ve/veya ettirmeleri şarttır.
* Marka bazında ithalat hakkını kazanan firma, bu hakkını söz konusu takvim yılı içinde kullanmak zorundadır.
* Kuruluş ve üretim iznini almadan tütün işlemek üzere fabrika, tesis veya imalathane kuran ve işletenlere bir yıldan 3 yıla kadar hapis ve 225 milyon liradan az olmamak üzere işlenmiş tütünün piyasa değerinin 10 katı tutarında ağır para cezası verilir.(NK)