Türkiye İstatistik Kurumu Yargıya Götürülmeli

Türkiye İstatistik Kanunu'nun 4. Maddesi "ilkeler" başlığını taşıyor ve şöyle deniliyor:

MADDE 4.- Resmi istatistiklerin kalitesinin geliştirilmesi için Program kapsamında üretilen istatistikler, güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, istatistiki gizlilik, güncellik ve şeffaflık ilkelerine göre hazırlanır ve uygulanır.

Resmi istatistiklerin gerçekleri yansıtmasının sağlanması, tüm kullanıcılara tarafsız ve eş zamanlı olarak sunulması, gizlilik ilkesine riayet edilmesi, kamuoyunun bilgi edinme hakkının gözetilmesi temel esaslardır.

Resmi istatistiklerin kalitesinin ve ilkelere uygunluğunun değerlendirilebilmesi için gerekli tüm bilgiler ve resmi istatistik üretiminde kullanılan yöntemler kamuoyuna açıklanır.

Bu yasa maddesine Türkiye İstatistik Kurumu'nun ( TÜİK ) özellikle son yıllarda uygun davranıp davranmadığı tartışma konusu. Yasa maddesinin emrettiği "güvenirlilik,tutarlılık,tarafsızlık" ilkelerinin ihlal edildiği duygusu çoğu bilim insanı, uzman ve araştırmacı tarafından paylaşılıyor ve dile getiriliyor.

TÜİK, özellikle 2002 yılından bu yana her yıl yayımladığı gelir dağılımı ve yoksulluk araştırmalarında güven vermekten uzaklaşmış durumda. İşsizlikle ilgili göstergeleri içeren hanehalkı işgücü anketi bulgularını yansıtma biçimi tarafsızlıktan uzak seyrediyor. Yoksullukla ilgili açlık sınırı ve yoksulluk sınırı tespitleri Dünya Bankası'nın verdiği şablonları aşamıyor.

TÜİK, 2001 yılından bu yana milli gelirin illere ve bölgelere göre dağılımını açıklamıyor, dolayısıyla bölgesel gelişmeye ilişkin Türkiye 6 yıldır karanlıkta yaşıyor.

TÜİK'in büyüme ile ilgili verileri de şaibeli ve sürekli revizyonlarla yalpalıyor.

TÜİK, her devlet kurumu gibi, halktan alınan vergilerle işlevini yerine getiriyor. Kuruluş kanununda belirtildiği gibi, üretilen istatistikler, güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, istatistiki gizlilik, güncellik ve şeffaflık ilkelerine göre hazırlanması gerekirken, daha çok, iktidarın malzeme olarak kullanacağı tarzda , formatta ve yanlılıkta üretiliyor ve kamuoyuna sunuluyor.

Başta sendikalar olmak üzere meslek örgütlerinin TÜİK'in bu yanlı istatistik üretme ve takdim tarzını dava konusu yapması ve yasasında belirtilen ilkelerine uygun üretim yapması için, icraatını yargıya taşıması gerek. (MS/TK)