Türkiye İçin Hayati Bir Aşama

Avrupa Komisyonu'nun Türkiye'nin ilerleme raporunu onaylaması üzerine gelinen aşamayı bianet'e değerlendiren Avrupa Birliği (AB) genişleme Uzmanı ve Galatasaray Üniversitesi öğretim görevlisi Cengiz Aktar "Bu çok önemli bir merhale" dedi.

"Raporda 'Türkiye Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getirmiştir' ve 'müzakerelere başlamaya ehildir' deniliyor. Bu hayati bir merhale.." yorumunu yapan Aktar, Türkiye'nin yıllardır gerçekleştirmeye çalıştığı amaca ulaşıldığı görüşünde.

Ancak Aktar, esas kararın 17 Aralık'taki zirvede alınacağını da hatırlatıyor ve "Daha iş bitmiş değil" diyor.

Raporda Türkiye ile üyelik müzakerelerinin ucunun açık bırakılmasını tek sorun olarak gören Aktar, "Ancak başka türlü olması da mümkün değildir" diyor.

"Avrupa kendini teselli ediyor"

Raporunda Türkiye ile ilişkilerde üç ayaklı bir stratejinin izlenmesini öneren Komisyon, birinci aşamada, gelecek yıl, Komisyon tarafından güncelleştirilmiş bir katılım ortaklığı belgesinin hükümet ve devlet başkanlarına sunulacağını kaydediyor.

Stratejinin ikinci ayağında Komisyon, müzakere edilecek konu başlıklarının hükümetlerarası konferansta tespit edilmesini, bir müzakere başlığının tamamlanması için de Türkiye'nin AB müktesebatını yasallaştırıp, ayrıca uygulamaya sokması gerektiğini vurguluyor.

Cengiz Aktar, bu tip koşulların üyeliğe aday ülkeler için şu veya bu şekilde geçerli olduğunu belirterek "Bu yeni bir şey değil. Avrupa kendisini tatmin ediyor; bir şekilde kendi kendine 'korkma' diyerek teselli ediyor" yorumunu yapıyor.

Müzakerelerin askıya alınabilme olasılığı

Komisyon Raporuna göre, ayrıca, demokratikleşme ve insan haklarında sorun yaşandığı takdirde AB Komisyonu, üye devletlerin hükümet ve devlet başkanlarına müzakerelerin askıya alınmasını talep edebilecek.

Aktar "Fren meselesi herkes için geçerli. Eğer bir ülke müzakere süreci içinde Kopenhag siyasi kriterlerini uygulamaktan vazgeçerse, müzakerelerin frenlenmesi tüm aday ülkeler için söz konusudur" diyor.

Komisyon raporunun serbest dolaşım başta olmak üzere müktesebatın uygulanması için uzun süreli geçiş dönemleri öngörmesi konusunda da Aktar, 1 Mayıs'ta üye olan 10 ülkeyi örnek gösteriyor: "Serbest dolaşım için 5 yıl, 7 yıl gibi çekinceler konması bütün yeni üyeler için söz konusu. Ancak serbest dolaşım konusunda sürekli bir çekince konması düşünülemez. Bunlar hep Avrupa'nın kendisini teselli etmek için koyduğu koşullar olarak düşünülmelidir."

Tek sorun

İlerleme Raporunda, Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin başlaması öngörülüyor, ancak müzakerelerin ne zaman tamamlanacağı konusunda kesin bir tarih verilmiyor.

Cengiz Aktar, "Bir tek sorunlu nokta ucu açık müzakere süreci ve tarih verilmemesi. Ama onun da başka türlü olması mümkün değildi" diyor. (YS/BB)