Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) 2008'i değerlendiridği raporunun Türkiye bölümünde, insan haklarının siyasi istikrarsızlık ve askeri çatışmaların ortasında zarar gördüğünü yazdı.
Raporun Türkiye'yle ilgili saptamaları şöyle.
UAÖ 2008'in siyasi ortamı için AKP'ye ve DTP'ye açıla kapatma davalarını, Anayasa Mahkemesi'nin üniversitede başörtüsü serbestisi getiren değişikliği iptalini, Ergenekon davasını saydı. Başörtüsü kararı için "Kararda bu din ve vicdan özgürlüğünün başkalarının haklarına dayanarak sınırlandırılma ihtiyacını yeterince açık bir biçimde ifade edilmedi" dedi.
Orduyla PKK arasındaki çatışmalar, Güngören ve Diyarbakır'daki gibi sivillere saldırılar, Kuzey Irak'a operasyonları sıralayan UAÖ, çatışma ortamında Kürtlere yönelik saldırı ve tacizlerin, mülklerine zarar veren saldırıların arttığını da yazdı.
UAÖ insan hakları savunucularının çalışmalarının kösteklendiğini, tanınmış hak savunucularının sürekli olarak kovuşturmaya uğradığını, hak örgütlerinin aşırı düzeyde idari denetimden geçirildiğini ve hak savunucularının çalışmaları nedeniyle tehdit edildiği bilgilerine de yer verdi.
"F tipi cezaevlerinde mahkumların bir arada geçirecekleri zamanı iyileştirmeyi amaçlayan Adalet Bakanlığı genelgesinin uygulanmasında hiçbir ilerleme olmadı. Cezaevinde ve nakiller sırasında kötü muamele iddiaları sürdü. Mahkumlara hücre cezası da dahil olmak üzere keyfi cezalar verildi. Siyasi mahkumların küçük gruplar halinde tecrit edilme sorunu sürüyor.
"Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) PKK lideri Abdullah Öcalan'ın düzenli tıbbi kontrolden geçmesini, cezaevindeki fiziki koşulların iyileştirilmesini, dış dünyayla bağının artması için yetkililerin adım atmasını tavsiye etti."
Hrant Dink cinayeti, Alpaslan Yelden ve Mustafa Kükçe'nin gözaltında ve cezaevinde ölümleriyle ilgili davaları anımsatan UAÖ, raporda "Güvenlik kuvvetlerinin insan hakları ihlalleriyle ilgili iddialarda soruşturmalar kusurlu ve yetersizdi. Resmi insan hakları mekanizmaları etkili değildi" diye yazdı. (TK)