Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) "6 Şubat 2023 Depremlerinin İkinci Yılı Değerlendirme Raporu", çarşamba günü Hatay'da, TMMOB Afet Koordinasyon Merkezi'nde gerçekleştirilen basın toplantısında açıklandı.
54 sayfadan oluşan rapor, 6 şubat depremlerinin büyüklükleri, yol açtığı maddi hasar, ekonomik yıkım ve kentsel tahribatın genel görünümünün yanısıra, uğranılan kayıpların arkasındaki yapısal nedenlere ışık tutuyor ve idari ve siyasal sorumluların hesap verebilirliklerinin hala sağlanmamış olmasını sorguluyor.
Koramaz: "İki koca yıl sonra gerekli adımlar hala atılmadı"
Toplantının açılışında konuşan TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz "Depremin üzerinden iki koca yıl geçti ama, tıpkı deprem öncesi alınmayan tedbirler gibi deprem sonrasında da gerekli adımlar yeterince atılmadı." dedi.
TMMOB Başkanı, "Afet yönetim sürecinde yaşanan zafiyet" kadar, "yeniden yapılaşma sürecinin de kötü yönetilmesi nedeniyle yaşanan sorunlar[ın] her gün katlanarak büyü[düğünü]" söyledi.
Koramaz, "Deprem bölgesinde yaşayanlar için her bir gün yokluk ve yoksulluk içinde geçen bir yıl gibi yaşanıyor. Yurttaşlarımızın barınma, beslenme, eğitim, sağlık gibi en temel ihtiyaçları dahi yeterince karşılanamıyor. 11 ilimizi etkileyen bu felaketin ilk gününden itibaren depremzedeler neredeyse kendi kaderine terk edilmiş durumda." dedi.
"Bilim ve tekniğin gerekleri yerine getirilse doğa olayları felakete dönüşmezdi"
TMMOB Başkanı "depreme hazırlıklı olma[nın] bütünüyle bir devlet politikası [olduğunu]", hazırlığın, "siyasi iktidardan başlayarak devlet kurumlarının ve yerel yönetimlerin ortak sorumluluğu" olduğunu hatırlattı.
Koramaz: "Şunu herkes biliyor ki, TMMOB’nin görüş ve önerileri dikkate alınsaydı, mühendislik, mimarlık ve plancılık hizmetleri bir prosedür haline getirilmeseydi, kentleşme ve barınma politikaları kamucu bir anlayışla oluşturulsaydı, doğa ve tarım alanları talan edilmeseydi, yapı denetim süreçleri ticari bir faaliyete dönüştürülmeseydi, TMMOB ve bağlı odaları yapı tasarım, üretim ve denetim süreçlerinden dışlanmasaydı, deprem ve afetlerle mücadelede en etkili araçlardan birisi olan kentsel dönüşüm rantsal dönüşüme heba edilmeseydi, her seçim dönemi öncesi imar affı adı altında imar cinayetlerine davetiye çıkarılmasaydı yaşadığımız acıların boyutu bu düzeyde olmazdı." dedi.
"Daha fazla rant uğruna insan yaşamı hiçe sayılıyor"
Koramaz, "Ülkemizde her doğa olayının bir felakete dönüşmesinin ardında daha fazla rant uğruna insan yaşamını ve bilimsel gerçekleri hiçe sayan, piyasa güçlerinin çıkarlarını halkın çıkarlarının üstünde gören siyasal yaklaşımlar[ın] yatmakta" olduğunu vurguladı.
"Bilimi, planlamayı ve denetimi dışlayan, rantı egemen kılan bu politika modeli[nin], çaresizliğin ve yetersizliğin değil, bilinçli bir tercihin ürünü [olduğunu]" söyledi.
TMMOB Başkanı "yaşananların gösterdiği üzere, bizler bilim ve tekniğin ışığında ne kadar uyarıda bulunursak bulunalım gözünü rant hırsı bürümüş iktidar sahipleri de gözünü de kulaklarını da uyarılarımıza kapatmış durumda" dedi ve sorumluluklarını yerine getirmeye, mesleklerinin gereklerine sahip çıkmaya, halkı doğru bilgilendirmeye devam edeceklerini belirtti.
TMMOB 6 Şubat Depremleri İkinci Yıl Raporu
TMMOB Genel Sekreteri Özgür Topçu da "TMMOB 6 Şubat 2023 Depremlerinin İkinci Yılı Değerlendirme Raporu'nun sunumunu gerçekleştirdi.
54 sayfalık raporda, ayrıntılı sunumları yapılan yapısal ve siyasal süreçlerin değerlendirmesi sonunda raporda “Felaketin ardından iki yıl geçti ama yaralar hâlâ kapanmadı, şehirler hâlâ enkaz yığını, insanlar hâlâ belirsizliğin içinde” denildi. Depremin hemen ardından ve 2 yıl sonunda çekilen uydu fotoğrafların karşılaştırmasının raporun belirlemelerini doğruladığı gözle görülebiliyordu.
“Depremden etkilenen kentlerin dününden, depremin hemen ardından ve ikinci yılından görüntüler göstermektedir ki, depremin ilk gününden bu zamana hiçbir şey olumlu yönde değişmemiş, aksine sorunlar her geçen gün artmıştır” denilen raporun temel belirlemesi, "Enkaz altında kalan[ın] sadece insanlar değil, aynı zamanda devletin tüm mekanizmaları, planları ve organizasyon yapısı" olduğu yönündeydi.
Siyasi iktidar hesap verilecek mi?
TMMOB Raporu, 6 Şubat Depremlerinin yaratmış olduğu yıkımda sorumluluğu bulunan herkesin yargı önüne çıkarılması ve bu kişilerden hukuk nezdinde hesap sorulması gerekirken riskli yapıların imalatına izin veren, denetimsizliğin önünü açan, sermayenin kârlılığını artırmak için imalat sonrası tüm olumsuzluklara göz yumanların cezasız, hatta soruşturmasız bırakıldığını vurguladı. Rapor bir soruyla kapandı: "Şimdi soru şu: Bu yıkımın hesabı sorulacak mı, yoksa siyasi irade bir kez daha sorumluluktan kaçmayı başaracak mı?"
(AEK)