Tanzanya’da kuraklık: 1 ayda 62 bin hayvan hayatını kaybetti

* Fotoğraf: Ommcom News

Ağır bir kuraklık yaşayan Doğu Afrika ülkesi Tanzanya’nın Kuzeydoğu Manyara bölgesinde geçen ay  62 binden fazla hayvanın öldüğü açıklandı.

Bölgenin Simanjiro ilçe meclisi başkan yardımcısı Sendeu Laizer, aralık ayında 35 bin 746 sığır, 15 bin 136 koyun, 10 bin 33 keçi ve 1670 katır olmak üzere toplam 62 bin 585 hayvanın kuraklık nedeniyle açlıktan öldüğünü söyledi.

Laizer, AA’ya yaptığı açıklamada, “Bu korkunç bir durum. Hareket ettikçe, çürüyen cesetlerden gelen ağır bir koku sürekli havada uçuşuyor” diye konuştu.

Tanzanya, 2011 hükümet istatistiklerine göre Etiyopya ve Sudan’dan sonra 22,8 milyon büyükbaş hayvanla, toplamda Afrika’daki en büyük üçüncü sürüye sahip. Hayvan nüfusunun yüzde 70’inden fazlası, kurak mevsimde suyun kıt olduğu ülkenin kuzey, orta ve batısındaki yarı kurak bölgelerde tutuluyor.

Suya erişime engel oluyor

Ülkede kuraklığın yol açtığı akut su kıtlığı ve otlakların da kuruyup yok olması yüzünden çobanlar kalan hayvanlarını kurtarmak için su aramak üzere çok uzak bölgelere gitmeye çalışıyor. 

Yinelenen kuraklık dalgaları, hayvanların yanı sıra kırsal kesimde yaşayan insanların da suya erişimine engel oluyor ve büyük problem yaratıyor.

TIKLAYIN - Doğu Afrika'da kuraklık: Toplu hayvan ölümleri yaşanıyor

Yağışlar normalin yüzde 35 altında

Meteoroloji uzmanlarına göre, Kuzey Tanzanya’nın büyük kesimi son aylarda normal yağışın yüzde 35’inden daha azını aldı ve bu da geçen yaz ve sonbaharı on yıllardır en kötü kısa yağışlı mevsim haline getirdi.

Meteorologlar, ülkenin çoğu bölgesinde Nisan 2022’ye kadar normalin altında yağış olasılığının arttığını öngören bir yağış tahmini yayınladı.

“Büyük yıkım”

Bölgedeki bir Maasai çobanı olan Laurent Saning’o, “Hayatımda hiç böyle bir şey görmemiştim, bu korkunç” dedi. Sığırların çoğunu kaybettiğini ve kalanların da satılamayacak kadar zayıf olduğunu söyleyen Saning’o, ölen ineklerin çoğunun da üreme çağında olduğunu belirtti ve “Bu krizi çözmek için yardıma ihtiyacımız var” dedi.

Bölge veteriner görevlisi Swalehe Masaza da yöredeki ineklerin yarısından fazlasının öldüğünü belirterek “Büyük yıkım oldu. Bu, su kıtlığının korkunç gerçeklerinden biri” diye konuştu.

İnsan-hayvan çatışmaları

2017’de ülke, vahşi yaşam koruma alanlarını korumak ve kuraklık nedeniyle şiddetlenen insanlarla vahşi yaşam arasındaki artan çatışmayı engellemek için milli parklarını, oyun rezervlerini ve orman rezervlerini yeniden haritalamak ve sınırlamak zorunda kalmıştı.

Kuraklık, Doğu Afrika’nın birçok bölgesindeki göçebe çobanları, sığırları için su ve taze otlak bulmak amacıyla korunan vahşi yaşam alanlarına gizlice girmeye de zorluyor.

Vahşi yaşam koruyucularına göre, kuraklık nedeniyle milli parklara su ve otlak için yasadışı şekilde sokulan sığır sürüleri vahşi yaşam üzerinde yeni bir baskı oluşturarak Serengeti’deki antiloplar gibi hayvanların hayatlarını tehlikeye atıyor.

Simanjiro yasama meclisi üyesi Christopher Ole Sendeka, kuraklığın geçim kaynakları hayvanlara bağlı olan Masailer arasında ciddi bir açlık krizi yarattığını söyledi.

Bir göçebe çoban derneğinin ulusal başkanı Jeremiah Wambura ise hükümete, çobanların milli parklara bitişik tampon bölgelerde otlatma yapmasına izin verilmesi çağrısında bulundu: 

“Durum hiç iyi değil. Kalan hayvanları kurtarmak için yardıma ihtiyacımız var, yoksa hepsi ölecek.”

Tanzanya ve iklim krizi

Tanzanya, sık ve şiddetli kuraklığı sık yaşayan bir Doğu Afrika ülkesi. İklim değişikliğine bağlı olarak ülkede son 30 yılda altı büyük kuraklık yaşandı. Küresel ısıtmaya bağlı olarak aşırı sıcaklık, kurak dönemler ve sel ile sonuçlanan şiddetli yağışları dönemsel olarak yaşayan ülkede su kıtlığı da giderek artan bir sorun haline gelmiş durumda.

Büyük Victoria, Tanganika, Jipe ve Rukwa gölleri de dahil olmak üzere pek çok su kaynağında aşırı düşüşler yaşanan ülkede, nüfusun yarısından fazlası tarım ve hayvancılık sektöründe istihdam ediliyor. Her ikisi de yağmurla beslenen su kaynaklarına bağımlı olduğu için özellikle savunmasız.

Artan yoğun yağış olayları ise sel ve heyelanlara sebep olduğundan altyapı ve geçim kaynaklarına zarar veriyor. Nüfusunun büyük kısmı kıyı boyunda yaşayan Tanzanyalıların balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği de deniz seviyesinin yükselmesi ve su kalitesindeki değişiklikler nedeniyle zor günler yaşıyor.

Afrika’nın iklim krizindeki payı

1 milyarlık nüfusuyla dünya nüfusunun yüzde 15'ini barındıran Afrika, iklim krizini tetikleyen küresel emisyonların sadece yüzde 3'ünden sorumlu. Ancak krizden en fazla etkilenen ülkeler bu kıtada bulunuyor. 

Afrika ülkelerinin de içinde bulunduğu yoksul ülkelerin tarihsel karbon salımındaki payı çok düşük. Güncel salımlarda da dünyanın en zengin yüzde 1'i, en yoksul yüzde 50'sinin toplamından daha fazla karbon salımına yol açıyor.

En yoksul ülkeler geçinmek ve gıda için doğaya daha fazla bağımlı olduğundan, iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkabilmek için yeterli maddi kaynağa sahip olmadıklarından aşırı hava olaylarının etkilerine daha açıklar.

Son 50 yılda aşırı hava olaylarından kaynaklı ölümlerin üçte ikisi en yoksul 47 ülkede gerçekleşti. Bu olaylara kuraklık, yangınlar ve seller de dahil.

İngiltere merkezli Cambridge Sürdürülebilirlik Komisyonu'nun BM verilerine dayandırdığı bir raporuna göre, iklim değişikliğiyle mücadele için dünyanın en zenginlerinin yaşam tarzlarını köklü biçimde değiştirmeleri artık bir zorunluluk. 

(TP)