Suriye'den Ukrayna'ya: Wagner'in lideri Prigojin kimdir?
Ukrayna'da Rusya için ön saflarda çarpışan Wagner adlı paralı asker şirketinin kurucusu Yevgeni Prigojin, 1990’larda Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra St. Petersburg'da açtığı restoran sayesinde o dönem belediye başkan yardımcısı olan Vladimir Putin ile tanıştı.
Putin'e yakınlığı ile tanınan 62 yaşındaki Prigojin, bu bağlantılarını restoran ve catering şirketlerini büyütmekte kullandı. Kremlin‘de Putin'in yabancı ileri gelenlerle birlikte katıldığı akşam yemeklerine ev sahipliği yapması nedeniyle "Putin'in Şefi" olarak anıldı.
Eski istihbarat subayı Dmitry Utkin ile birlikte kurdukları 2014'te “Wagner” güvenlik şirketi, Rusya'nın Kırım Yarımadası'nı yasa dışı ilhak etmesi sürecine dahil olunca adını dünya çapında duyurdu.
TIKLAYIN - Paralı askerlerin başı Prigojin, Rusya Savunma Bakanı'na isyan ilan etti
Wagner nerelerde faaliyet gösterdi?
Prigojin’in önderliğindeki Wagner, Rusya’nın Afrika, Suriye ve Ukrayna’daki faaliyetlerinde ön saflarda yer aldı. Mali, Madagaskar, Mozambik, Sudan, Burkina Faso, Libya ve Orta Afrika Cumhuriyeti, Afrika kıtasında etkin olduğu yerler arasında bulundu.
Esad yönetimini desteklemek için Wagner, 2015'te Suriye’ye asker gönderdi. 2014’te Kırım’ın ilhakı ile Ukrayna’da varlık göstermeye başlamasının ardından 2022’de Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla Wagner paralı askerlerini, 28 Mart 2022'de Ukrayna'da konuşlandırmaya başladı.
TIKLAYIN-Prigojin'den Putin'e yanıt: Kimse Putin'in emriyle teslim olmayı planlamıyor
İlk sinyal 22 Haziran'da verildi
Prigojin, son aylarda defalarca Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Ukrayna'daki ordunun başı Valery Gerasimov'u "beceriksizlikle" suçlamış ve Wagner birimlerine kasten yetersiz ikmal sağlandığını dile getirmişti.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’daki gönüllü birlikleri kendileriyle sözleşme imzalamaları gerektiğini söylemesinin ardından Prigojin, bu hareketi Wagner’i kontrol etme girişimi olarak gördü. 22 Haziran'da askeri isyanın ilk sinyali olarak Prigojin, Putin'i askeri kurmaylarının kandırdığını öne sürdü.
Prigojin, Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov’un, Bahmut’ta Wagner’in kontrol sağlamasına rağmen yetersizlikleri görmezden gelmelerine tepki göstererek, “Çok büyük problemler var. Şoygu ve Gerasimov'un basit bir yaklaşımı var. İnsanlar inansın diye korkunç yalanlar uyduruyorlar. Yaptıkları şey bu.” açıklamalarında bulundu.
TIKLAYIN- Rus ordusu Wagner güçlerini havadan vurdu
23 Haziran gerilimi
Prigojin, 23 Haziran Cuma günü, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayarak karşılık vermekle tehdit etmiş ve Rus yönetimine isyan başlatmıştı. Federal Güvenlik Servisi (FSB) "silahlı isyan" suçlamasıyla ceza davası açmıştı. Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada ise Wagner'in kamplarına saldırı düzenlendiği yönündeki iddialar yalanlanmıştı.
Rusya Devlet Başkanı Putin de halka sesleniş konuşmasında, "Karşılaştığımız ihanettir. Fahiş hırslar ve kişisel çıkarlar, ülke ve halka yönelik ihanete yol açtı" dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner'in eyleminin "silahlı isyan" olduğunu belirterek, "Silahlı isyan girişiminde bulunan, bunu organize eden, şantaj ve terör yöntemlerine başvuran bütün suçlular kaçınılmaz olarak cezalandırılacaktır" şeklinde konuştu.
(RT)