HARTUM'DA DARBEYE DİRENİŞ
Sudan Komünist Partisi liderleri darbe karşıtı gösteriler sürerken tutuklandı
Fotoğraf: Sudan Komünist Partisi Siayasi Sekreteri Mohammed Muhtar Al-Hatib/The New Arab
Sudan Komünist Partisi (SKP), geçtiğimiz yıl gerçekleşen askeri darbeye karşı binlerce kişinin katıldığı protestolar sürerken, Perşembe günü darbe karşıtlarına yönelik tutuklamalar sırasında siyasal sekreterleri Muhammed Muhtar Al-Khatib ve bir başka önde gelen üyelerinin Sudan güvenlik güçlerince tutuklandığını açıkladı.
Partiden yapılan açıklamada, "Güvenlik güçlerinin, Sudan Komünist Partisi'nin siyasi sekreteri Muhammed Muhtar Al-Khatib'in evine baskın düzenlediği", partinin önde gelen bir başka üyesinin de Hartum hava limanında tutuklandığı ve iki liderin de "bilinmeyen bir yere" götürüldüğü belirtildi.
Liderler isyancı gruplarla görüşmeleri sonrasında turuklandı
Darbeye giden süreç ve sonrasıSudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir 2019'da darbeyle devrilmiş ve geçici bir hükümet kurulmuştu. Ancak geçici hükümette askerler ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin arasının bir süredir açık olduğu biliniyordu. Varılan mutabakata göre geçici yönetim bir yıl daha ülkeyi yönetecek, daha sonra da genel seçim yapılacaktı. Sudan'da askerler arasında da anlaşmazlıklar yaşandığı bildirilmiş ve gerilim artmış, Eylül ayında Ömer el-Beşir'in destekçilerinin darbe girişiminin önlendiği açıklanmıştı. Hartum'da Ekim ayı içerisinde bir protesto gösterisinde orduya, iktidara el koyması çağrısı yapılmıştı. Sudan Ordusu, 25 Ekim 2021'de yönetime el koydu ve Hamdok dahil geçiş hükümetinin bakanlarını gözaltına aldı. Ancak darbenin lideriyle Kasım 2021'de yapılan güç paylaşımına dayalı anlaşmanın ardından Hamdok görevine iade edildi. Varılan uzlaşmaya göre, yeniden göreve gelen başbakan seçimlere kadar bir teknokratlar hükümetini yönetecekti. Öte yandan yeni sivil hükümetin ne kadar güçlü olacağı belirsizdi ve darbe karşıtı eylemciler orduya güvenmediklerini vurgulayarak anlaşmayı reddetti ve tamamen sivil bir yönetim istedi. Darbe lideri General Abdülfetteah el-Burhan ise ordunun çıkmak üzere olan iç savaşı önlemek için yönetime el koyduğunu savundu. El Burhan, Sudan'ın hala sivil yönetime geçişe bağlı olduğunu ve seçimlerin Temmuz 2023'te yapılacağını belirtti. |
Tutuklamalar, darbe lideri General Abdel Fattah Al-Burhan'ın Sudanlı gruplar arasındaki müzakerelere zemin hazırlamak için siyasi tutukluları serbest bırakma sözü vermesine rağmen gerçekleşti.
Darbeciler Nisan'da bir baskıda tutuklanan birkaç darbe karşıtı sivil lideri serbest bırakmıştı.
Partiden yapılan açıklamaya göre, Komünist Parti liderleri, Sudan hükümetiyle 2020 barış anlaşmasını imzalamayı reddeden isyancı lider Abdel Vahid Nur ile görüşmek üzere Güney Sudan'ın Juba kentine yaptıkları ziyaret sonrasında gözaltına alındılar.
İki yönetici ayrıca, 2020 anlaşmasını imzalamayan Abdelaziz Al-Hilu güçlerinin kontrolü altıındaki Güney Kordofan'ın isyancı bölgelerini de ziyaret etmişlerdi.
Darbenin yıldönümünde binlerce insan sokaklara çıktı
AFP'nin haberine göre, Perşembe günü başta Hartum olmak üzere Sudan'ın birçok kentinde binlerce protestocu, Burhan liderliğindeki Ekim darbesine karşı düzenlenen son mitingde yeniden sivil yönetim çağrısı yapmak için sokaklara çıktı.
Demokrasi için mücadele eden Sudan Tabipler Birliği Merkez Komitesi, güvenlik güçlerinin protestoları bastırmak için "büyük miktarlarda" göz yaşartıcı gaz kullandığını söyledi.
Sudan uzun zamandır, diktatör Ömer El Beşir'in 2019'da devrilmesi sonrasında başlatılan kırılgan siyasi geçişin önünü kesen darbeden bu yana düzenli kitle gösterilerileriyle sarsılıyor.
Darbeciler en az 95 protestocuyu öldürdü
Sağlıkçılara göre, gösterilere yönelik şiddetli baskılar sırasında bugüne kadar en az 95 protestocu öldürüldü ve yüzlercesi de yaralandı.
Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Doğu Afrika'da etkin Hükümetlerarası Kalkınma Kurumu (IGAD) ile birlikte, bu kuzeydoğu Afrika ülkesindeki son darbenin ardından krizi çözmek için Sudan liderliğiyle müzakereleri kolaylaştırmak için bastırıyor.
BM özel temsilcisi Volker Perthes Mart sonlarında, sivillerin önderlik ettiği geçiş yeniden sağlanmadıkça ülkenin "ekonomik ve güvenlik çöküşe" gideceğini söylemiş, Burhan, Perthes'i ülke işlerine "müdahale" iddiasıyla sınır dışı etmekle tehdit etmişti. (AEK)