Srebrenitsa'da 15 Yıl Sonra 775 Kişinin Daha Mezarı Var

Srebrenitsa katliamının yıldönümünde kimlikleri belirlenen 775 kişi daha Potocari'deki mezarlıkta toprağa verildi.

1995'te Bosnalı Sırp birliklerin 8 binden fazla Bosnalı Müslümanı öldürdüğü katliamın anması, Sırbistan devlet başkanı Boris Tadiç'in de katılımıyla düzenlendi. Törene yaklaşık 60 bin kişi katıldı.

Sırbistan parlamentosu mart ayında katliamı kınayan ve mağdurların ailelerinden özür dileyen bir karar almıştı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) başkanı Barack Obama yayınladığı mesajda katliamı "kolektif hafızamıza kazınan bir leke" olarak tanımladı; uluslararası toplumun "soykırımı" önlemekte yetersiz kaldığını söyledi ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini belirtti. Obama "Bu durum cinayetleri yöneten ve halen kaçak olan Ratko Mladiç'i de kapsıyor" dedi.

Tadiç de kaçak generalin yakanlanması için hükümetin elinden geleni yaptığını belirtti. Dönemin lideri Radovan Karadzic (Karaciç) ise uluslararası mahkemede yargılanıyor.

Törene katılan başbakan Recep Tayyip Erdoğan bugün de Sırbistan'ı ziyaret ediyor.

Bölünmüş kent

1992-95 Bosna savaşı sırasında Srebrenitsa Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge ilan edildi ve binlerce Bosnalı Müslüman buraya kaçtı. Fakat Temmuz 1995'te Sırbistan ordusu bölgeye yerleştirilen Hollanda birliklerini kolayca aşarak kente girdi.

Bosna Federal Kayıplar Komisyonu'nun listesine göre, katliamda öldürülen 8 bin 373 kişi var. 500'den fazlası çocuk, onlarcası kadın ve kız çocuğu. Temmuz 2009'da 6 bin 189'unun kimlikleri toplu mezarlarda bulunan vücut parçalarının DNA analizi sonucunda tespit edilebildi. 3 bin 647 kişiyse anıt mezara gömüldü.

Oğulları Fuat ve Suat'tan geriye kalanları toprağa veren Hasan Mahic "Her beraber ölmeyi ve bu acıyı yaşamamayı tercih ederdim" dedi. Mezarlıkta yatan eşi ve oğlunun yanına diğer oğlunu da gömen Ramize Gurdic de "Nasıl unuturuz, nasıl affederiz? Hergün onları düşünüyorum. Yatağa acıyla gidiyorum ve sabah hüzünle uyanıyorum" dedi.

Katliamın üzerinden 15 yıl geçmesine rağmen kent bölünmüş halde. Savaşın Sırp mağdurlarına yardım için çalışan bir derneğin yöneticisi olan Mladen Grujicic "Hiçbir Sırp yaşanan suçu reddetmiyor ama rakamlar manipüle edildiğinde hakarete uğrmaış hissediyorlar" dedi. (EÜ)

* Bu haberde BBC, B92 ve Guardian'dan yararlandık.