Sendika yasası

11 Temmuz - Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Sezer'in onayladığı kanunlar, yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi. Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, memurlara toplu görüşme yapma hakkı veriyor, ancak grev ve toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi tanımıyor. Yeni kanunla kamu çalışanları sendikaları 11 hizmet kolunda faaliyet gösterecek, ancak bazı kamu görevlileri sendikalara üye olamayacaklar. Kurulu bulunan memur sendikaları da 8 ay içinde yasaya uyum sağlayacak.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 4705 sayılı Yurt Dışına Çıkışlardan Harç Alınması ve 4481 sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması'na ilişkin kanunun yanı sıra, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'nu da onayladı.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, memurlara grev ve toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi olmaksızın 'toplu görüşme' yapma hakkı veriyor. Kamu görevlilerinin sendika kurmasına ve toplu görüşme yapabilmesine olanak sağlayan Anayasa değişikliğine uyum amacı taşıyan yasa, "Genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda, KİT'lerde, özel yasalarla veya bunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan banka ve teşekküller ile bunlara bağlı kuruluşlarda ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlilerini" kapsıyor.

Yasa, kamu görevlilerinin kuracağı sendika ve konfederasyonlara grev ve lokavtlı toplu iş sözleşmesi hakkı tanımazken, "toplu görüşme" hakkı veriyor. Bu sendika ve konfederasyonlar, önceden izin almaksızın serbestçe kurulabilecekler. "Sendikalara üye olmak serbesttir" hükmüne yer veren yasaya göre, sendika üyesi olamayacak kamu görevlileri şöyle:

SENDİKA ÜYESİ OLAMAYACAKLAR

TBMM Genel Sekreteri ve Yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri ve Yardımcıları ile MGK Genel Sekreterliği'nde çalışan kamu görevlileri.

Yüksek yargı organlarının başkan ve üyeleri, hakimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar.

Müsteşarlar, başkanlar, genel müdürler, daire başkanları ve bunların yardımcıları, yönetim kurulu üyeleri, merkez teşkilatlarının denetim birimleri yöneticileri ve kurul başkanları, hukuk müşavirleri, bölge, il ve ilçe teşkilatlarının en üst amirleri ile bunlara eşit veya daha üst düzeyde olan kamu görevlileri, 100 veya daha fazla kamu görevlisi çalışan işyerlerinin en üst amirleri ile yardımcıları, belediye başkanları ve yardımcıları.

YÖK Başkan ve üyeleri ile Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkan ve üyeleri, üniversite ve yüksek teknoloji enstitüsü rektörleri, fakülte dekanları ile enstitü ve yüksekokulların müdürleri ve bunların yardımcıları.

Mülki idare amirleri, -Silahlı Kuvvetler mensupları, -Milli Savunma Bakanlığı ile TSK kadrolarında çalışan sivil memurlar ve kamu görevlileri.

MİT mensupları, -Başbakanlık, Bakanlık, bağlı ve bağımsız genel müdürlük müfettişleri ile murakıp, kontrolör ve bunların yardımcıları.

Emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel ile kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik personeli.

Ceza infaz kurumlarında çalışan kamu görevlileri.

YASA KAPSAMINDAKİ HİZMET KOLLARI

Yasa kapsamında memur sendikaları kurulabilecek hizmet kolları da şunlar:

Büro, bankacılık ve sigorta hizmetleri,

Eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri,

Sağlık ve sosyal hizmetler,

Yerel yönetim hizmetleri,

Basın, yayın ve iletişim hizmetleri,

Kültür ve sanat hizmetleri,

Bayındırlık, inşaat ve köy hizmetleri,

Ulaştırma hizmetleri,

Tarım ve ormancılık hizmetleri,

Enerji, sanayi ve madencilik hizmetleri,

Diyanet ve vakıf hizmetleri.

SENDİKAL FAALİYET

Yasaya göre, kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmalarından dolayı bir işleme tabi tutulamayacak ve görevlerine son verilemeyecek. İşveren, kamu görevlileri arasında sendika üyesi olup olmadıklarına göre bir ayırım yapamayacak. Sendika şubeleri en az 500 üye ile kurulabilecek.

Yasaya göre, toplu görüşmeyi en çok üyeye sahip memur sendikasının bağlı bulunduğu konfederasyon yürütecek. Kamu İşveren Kurulu ile yapılacak görüşmeler anlaşmazlıkla sonuçlanırsa taraflardan biri Uzlaştırma Kurulu'nu toplantıya çağırabilecek. Uzlaştırma Kurulu, Yüksek Hakem Kurulu Başkanı'nın başkanlığında, üniversitelerin konuyla ilgili bilim dallarının öğretim üyeleri arasından seçilecek 4 üyeden oluşacak.

Kamu görevlilerinin hak, ödev ve çalışma koşullarının düzenlenmesi, yasaların kamu görevlilerine eşit uygulanmasına yönelik kararların alınması için yapılacak toplu sözleşmelere esas olmak üzere işveren sendikasına görüş bildirmek ve mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemek amacıyla Yüksek İdari Kurul oluşturulacak. En çok üyeye sahip konfederasyon, Ekonomik ve Sosyal Konsey'e taraf olarak katılabilecek.

CEZALAR

Yasaya aykırı hareket edenlere, gelirler ve giderler ile ilgili hükümlere uymayanlara altı aydan bir yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Ayrıca, zorunlu organların oluşumu ile ilgili hükümleri yerine getirmeyen ve sendika üyeliği ile ilgili kısıtlamalara uymayan sendika şubesi, sendika veya konfederasyonlar 200 milyon liradan az olmamak üzere ağır para cezasına çarptırılabilecek.

Yeni düzenleme kapsamındaki çalışmalar için Çalışma Genel Müdürlüğü'ne 22 yeni kadro verilmesini öngören yasaya göre, uygulamaya ilişkin esaslar çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Faaliyette bulunan kamu görevlileri kuruluşları, sekiz ay içinde yetkili kurullarını toplayarak yeni düzenlemeye uyum sağlayacaklar.