Gelecek Partisi Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün, dün TBMM’de vergi düzenlemesi görüşülürken söz aldı.
Silkin-Ün “Vergisiz holdinglerin ekonomiye etkisinin araştırılması” önergesi üzerine konuştu. Vergisiz holdinglerin denetimsizliğin bir boyutu olduğunu söyledi. Türkiye’nin bir matrahsızlar cennetine dönüştüğünü anlattı.
AKP’ye İzmir’de iki kişinin öldüğü elektrik kaçağının sorumlularından Gediz Elektrik’in 2021, 2022 ve 2023’te matrah bildirmemesi üzerinden yüklendi.
“En fazla kamu ihalesi alan, Hazine garantili işlerle semirilen şirketlere bakıyorsunuz; aynı vergi levhası, büyük harflerle ‘matrahsız’ yazıyor” dedi:
Tam bir ‘matrahsızlar’ cennetine döndü Türkiye; ‘matrahsız kodamanlar ülkesi’ de diyebilirsiniz. Kimler yok ki o cennette? Büyük zincir marketler, dev servis zincirleri, kuyumcu devleri, özel taşıma hizmeti sunan, tabelasında sevimli kuş isimleri bulunan firmalar, aldıkları kamu ihaleleriyle dünyaya nam salmış inşaat şirketleri, Çin menşeli ticari internet portalları ‘istisna, muafiyet, indirim’ derken sıfırı çekmişler. Üstelik şimdi onlara başka kıyaklar da gelecek; 33 milyar civarı ödemeleri gereken vergiler bir okus pokusla 7 milyara düşecek.
Hani ‘Vergiyi tabana yayıyoruz’ diyor Maliye Bakanı. Doğru söylüyor, tavana hiç dokunmuyor, tabanınsa ümüğünü sıkıyor âdeta. Dolaylı vergiler almış başını gitmiş, ‘vergi’ kelimesine alerjisi olan patronlar travma geçirmesin diye her türlü önlem alınmış.
Vatandaş garantili ödemeleri tutmasa bile geçmediği yollara, binmediği trenlere deve yüküyle para öderken -patronların cebine de akıyor o ödemeler- bir bakıyorsunuz, aynı patronlar devlete ‘Ben hiçbir şey kazanmadım bu raydan, istasyondan, hızlı akan demir yığınından’ diyor. Devletimiz de ‘Peki, mazursun o zaman’ diyor.
Esnafın başına jandarma dikmeyi planlayan akıl patronların kapısından bile geçmiyor. Peki, milyarlarca liralık garanti ödemeleri nereye gidiyor? Geçenden de geçmeyenden de alınan Deli Dumrul ücretleri buhar mı oluyor? Çocuklarınızı taşıyan servisten vergiyi alıyor ama deve yüküyle kazanan taşıma şirketlerine istisnalar, ötelemeler, kıyaklar, matrahsızlıkla ödüllendirmeler gırla gidiyor.
Şehir hastanesine gidiyoruz; daha ilk adımda ödemeler başlıyor ama o da ne? Vergi levhasında ‘matrahsız’ yazıyor. Bu firmalara milyarlar ödeniyor ama tek kuruş vergi ödedikleri yok; hâl böyleyse bu sistem iflas etti demektir.
Bu yıl bütçeden tam 164 milyar lira ödeniyor ama bu şirketlerin hepsi zararda. Devletin almaktan vazgeçtiği toplam vergi 2,2 trilyon. Bütün bu hesap hatalarının bedelini vatandaş ödüyor; çalışana, emekliye, çiftçiye ulaşamayan her kuruşun emeği var bu yekûnun içinde.
Devlet bizim adımıza bu paradan vazgeçiyor ama bedelini bize ve gelecek kuşaklara ödetiyor. 2024’te devlet bu patronların ödemesi gereken kurumlar vergisinin tam 600 milyar lirasından vazgeçmiş. Vatandaş vazgeçmelere alışkın, onun da maaş zammından vazgeçiliyor çünkü.
Patronun vergisinden vazgeçince vatandaşın da zammından vazgeçmek zorunda kalınıyor, çark böyle dönüyor; patronları rahatlatmaktan, huzura erdirmekten vazgeçemiyor, bizim de sırtımıza binmekten. Yani vergi reformu falan yok aslında ortada, bir illüzyon var, ‘-mış’ gibi siyaseti var, ensesinde boza pişirilen bir halk var.
Ortada adil bir vergi sistemi falan yok, halka adilce bölüştürülmüş dağ gibi bir yük var. Neden yoksullaştığımız daha iyi anlaşılmıştır umarım, işte bu emanete hıyanet etmeler yüzünden. Yankı odalarınızdan çıktığınızda -emekli, asgari ücretli, çiftçi, esnaf- içinden çıkıp geldiğiniz insanları göreceksiniz ve vicdanınızı dinleyeceksiniz. Gelin siz de itiraz edin bu matrahsızların sahte cennetine.
“Vergisiz Holdingler”in ekonomimize etkisi araştırılsın❗️
— Sema Silkin Ün (@SemaSilkin) July 28, 2024
Yankı odalarınızdan çıktığınızda, emekli, asgari ücretli, çiftçi, esnaf, içinden çıkıp geldiğiniz insanları göreceksiniz ve vicdanınızı dinleyeceksiniz.
Gelin siz de itiraz edin bu
MATRAHSIZLARIN SAHTE CENNETİNE❗️ pic.twitter.com/lnDQiFOlxi
Devlet kamu ihaleleriyle para akıttı, ihya olanlar vergi vermedi
Evrensel’den Uğur Zengin’in Çiğdem Toker’in “Kamu İhalelerinde Olağan İşler” başlıklı kitabından derlediği habere göre iktidara yakınlığıyla bilinen 20 şirket 21/b usulüyle 190.3 milyar liralık kamu ihalesi aldı. Bunlardan 8’i 2023’te hiç vergi vermedi.
Devletten en çok adrese teslim kamu ihalesi alan şirket olan Taş Yapı 2019, 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında hiç vergi ödemedi.
Devletten en çok adrese teslim ihale alan dördüncü şirket olan Yapı ve Yapı İnşaat da 2023’te hiç vergi vermedi. Şirket devletten adrese teslim 15.9 milyar liralık ihale almıştı.
Rec İnşaat (Rönesans) 21/b ile aldığı 12.9 milyar liralık toplam ihale tutarıyla en çok ihale alan 6. şirket olurken, 2023 yılında vergi vermedi. Özgün İnşaat devletten en çok ihale alan 10. şirket olmasına rağmen 2023 ve 2021 yıllarında vergi ödemedi.
21/b ile en çok ihale alan 14. şirket olan Söğüt İnşaat 4.5 milyar liralık kamu ihalesi aldı. Ancak şirket son üç yılda vergi ödemedi. Aldığı 4 milyar liralık kamu ihalesi ile en çok ihale alan 15. şirket olan Özaltın İnşaat da son üç yılda hiç vergi ödemedi.
İktidarın gözde inşaat şirketlerinden Limak da 2023, 2020 ve 2019 yıllarında hiç vergi ödemedi. Son 5 yılın üçünde vergi vermeyen şirketin devletten 21/b usulü ile aldığı ihale toplamı ise 3.3 milyar lira.
Rizeli Emrullah Turanlı’ya ait Taş Yapı (Taşyapı İnşaat Taahhüt San. ve Tic. AŞ) son 5 yılda 28 milyar 333 milyon 527 bin 775 liralık adrese teslim ihale aldı. Buna karşın şirket son 5 yılda hiç vergi vermedi. İktidar şirkete 2019'da 467 milyon 657 bin avro tutarında vergi indirimi; Beşiktaş’ta inşa ettiği 5 yıldızlı otel için de KDV istinası sağladı.
Kolin, devletten 22.1 milyar liralık adrese teslim ihale aldı. Şirketin son üç yılda verdiği verginin aldığı ihalelere oranı yüzde 4.5 oldu. Devletten en çok adrese teslim kamu ihalesi alan 3. şirket olan Gülermak’ın aldığı ihalelere oranla verdiği vergi oranı yüzde 0.4 oldu.
Cengiz Holdingin Limak, Kolin, Kalyon ve Mapa ile birlikte kurduğu ortak girişim grubu, 3 Mayıs 2013 tarihinde yapılan İstanbul Havalimanı ihalesini 22 milyar 152 milyon avro bedelle almıştı. Cengiz Holding, havalimanını 2043’e kadar işletme hakkına sahip firmalardan biri.
Dünya Bankasının raporuna göre dünyada en fazla kamu ihalesi alan üç şirketten biri olan holdingin 2002-2020 yılları arasında aldığı ihalelerin toplam bedeli 42.1 milyar doları buluyor.