Sayılarla 15 Temmuz
Hürriyet yazarı Sedat Ergin, 15 Temmuz Darbe Girişiminin altıncı yıl dönümünde kaleme aldığı yazısında bazı istatistikler paylaştı.
58 ilde darbeye fiilen katılanlara açılan 289 davanın tamamının birinci derece mahkemelerde sonuçlandığını belirten Ergin toplam 8 bin 725 kişi hakkında hüküm verildiğini söyledi.
Ergin, bu davalarda 1.634 sanığa ağırlaştırılmış müebbet, 1.366 sanığa müebbet, 1.891 sanığa 2 ay ile 20 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası verildiğini kaydederken 2 bin 870 sanığın beraat ettiğinin 964 sanık hakkında da ceza verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulduğunu ifade etti.
TIKLAYIN - Sayılar ve Raporlarla 15 Temmuz'un 2 yılı
Beraat eden ve ceza verilmeyenlerin oranı yüzde 44
“Burada dikkat çekmemiz gereken bir durum, sanıklar hakkında çıkan beraat kararlarının sayıca hiç de küçük bir oran olmamasıdır” diyen Ergin yazısına şöyle devam etti:
“Toplama oranlandığında, darbe davalarında yargılanan sanıklardan yüzde 32,8’inin beraat ettiğini söylemeliyiz. Ceza verilmesine yer olmayanları da bu gruba dahil ettiğimizde aslında yaklaşık yüzde 44 gibi bir orana ulaşıyoruz.
“Beraat edenler içinde darbe gecesi FETÖ’cü komutanları tarafından ellerine silah verilip sahaya çıkartılan erlerin de sayıca kabarık bir grup oluşturduğu olgusunun altını çizmeliyiz. Yargılamalarda beraat alan erlerin toplam sayısı 1.165’tir. Önemli bir bölümü hapis de yatmış olan bu durumdaki erlerin oranı, beraat kararı alan sanıkların toplamının yüzde 40,5’ine karşılık geliyor.
“Bu arada, generallerin durumuna detaylı bir şekilde baktığımızda şu tespiti yapabiliriz. Biten davalarda toplam 85 general ağırlaştırılmış müebbet, 24 general müebbet, 26 general süreli hapis cezası almışken, 24 general de beraat etmiştir. Beraat eden subay sayısı ise 461’dir.”
Dosyalar artık Yargıtay’da
“Darbe davalarında ağır ceza mahkemelerinin mesailerini bitirmeleriyle birlikte, istinaf mahkemelerindeki küçük bir dava grubu hariç top artık tümüyle Yargıtay’ın sahasına girmiş bulunuyor.
“1 Temmuz 2022 itibarıyla Yargıtay’daki tabloya göre, temyizdeki darbe dosyalarının sayısı 263’tür. Bunu dava toplamı 289’dan çıkardığımızda, aradaki 26 davanın ya istinaf sürecinde, yani bölge adliye mahkemelerinde ya da daha farklı yargı aşamalarında olduğunu söyleyebiliriz.
“Yargıtay’daki kararların dökümüne baktığımızda, 263 dosyadan 119’unun onandığı/düzelterek onandığı, 46’sının bozulduğu/kısmen bozulduğunu görüyoruz. Toplam içinde 71 dosya halen Yargıtay’ın Üçüncü Ceza Dairesi’nde incelenmektedir. Yargıtay savcılığında incelenmekte olan, yani henüz daireye intikal etmemiş olan dosya sayısı da 21’dir. Altı dosya hakkında esasa ilişkin olmayan (iade, red gibi) kararlar verilmiştir.
“Bu arada kesinleşme durumuna bakıldığında, 119 dosya onanarak, 4 dosya ise kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşmiştir. “
"Duyarlı bir bakış geliştirilmesi zamanı çoktan geldi"
Ergin yazısının devamında yaşanan mağduriyetlere de değinerek temyiz aşamasında beraat eden sanıkların oranının artacağını söyledi.
Yazısının bitiminde ise “Bu çerçevede darbeciler -olması gerektiği gibi- adalete hesap verirken, yargılama sürecinde kendilerini sanık olarak cezaevinde bulup haksızlığa uğramış olan insanların mağduriyetlerinin telafi edilmesi anlamında daha duyarlı bir bakışın geliştirilmesi zamanı çoktan gelmiştir” dedi.
Sedat Ergin’in yazısının tamamı için tıklayın
117 bin kişi mahkum olduBir başka Hürriyet yazarı Hande Fırat da bugünkü yazısında birtakım istatistikler paylaştı. Detaylar şöyle: *Fetullah Gülen hakkındaki ilk iade talebi 19 Temmuz 2016’da ABD’ye gönderildi. Sonra 6 iade talebi ile toplam 7 talep iletilmiş oldu. *110 ülkeden 1137 FETÖ şüphelisinin iadesi yolunda talepname gönderildi. 28 ülkeden toplam 124 FETÖ şüphelisi Türkiye’ye sınır dışı edilerek ülkeye getirildi. *Darbenin ardından açılan davalarda bugüne kadar 117 bin kişi hakkında mahkûmiyet kararı verildi. *Yargının verdiği kararlar neticesinde şu anda cezaevlerinde 19 bin 300 FETÖ mensubu var. *Haklarında yakalama kararı bulunun 29 bin 455 kişi de henüz yakalanmış değil. |
Darbe Girişimi sonrası ilan edilen OHAL’le ilgili Feray Salman ve Aysel Ergün’ün bianet'te kaleme aldığı yazılara şu linkler üzerindne ulaşabilirsiniz:
21 Temmuz 2016 - 9 Şubat 2017 arasında yayınlanan KHK sayısı 21'e ulaştı.
Şüpheli, sanık ve tanık arasındaki belgelere el koyma, avukat bürolarında arama ve elkoyma gibi uygulamalar hangi KHK'lerle geldi. Tutukluluğa itiraz talepleri nasıl düzenlendi.
Kayyım atanan belediye sayısı 53'e ulaştı. Kayyım atanan belediyelerin dördü Adalet ve Kalkınma Partisi, 49'u Demokratik Bölgeler Partisi tarafından yönetiliyordu.
OHAL'de toplam 178 medya kuruluşu kapatıldı. Bu kuruluşların sadece 9'u için kapatma kararı kaldırıldı.
OHAL'de toplam 178 medya kuruluşu kapatıldı, sadece dokuzunun kapatma kararı kaldırıldı. Kapatılan dernek sayısı dernek sayısı 1425, vakıf sayısı 123.
OHAL döneminde çıkartılan Kanun Hükmünde Kararnamelerin iptali için CHP, Anayasa Mankemesi'ne başvurdu. Başvuru reddedildi. Danıştay da başvuruları geri çevirdi. İdare Mahkemeleri ise idari davaya konu değil kararı veriyor.
109 üniversiteden 3850 akademisyen ihraç edildi. İhraç edilenlerin sadece 16'sı göreve geri dönebildi.
KHK'lerle toplam 4326 yargı munsubu ihraç edildi. Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu kararıyla ise 3659 hakim ve savcı ihraç edildi.
TSK'dan ihraç edilenlerin sayısı 7152'ye ulaştı. İhraç edilenlerin sadece 39'u hakkında verilen ihraç kararı geri alındı.
20 Temmuz 2016-31 Aralık 2016 tarihlerini kapsayan 5,5 aylık dönemde toplam 87 bin 346 kişi kamu kurumlarından ve meslekten çıkarıldı. Bu dönem içinde sadece 319 kişi hakkındaki ihraç kararı kaldırıldı.
OHAL döneminde hangi kurumlar kapatıldı, hangi haklar çiğnendi, ihraçlar nasıl gerçekleştirildi, çıkarılan KHK'lerin hukuki durumları nedir? Hukuki mücadele nasıl veriliyor?
(HA)