Sansür, yasaklar, gözaltılar, tutuklamalar ve yargılamalar: Türkiye bildiğiniz gibi

Düşünce Suçu?!na Karşı Girişim, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve İnsan Hakları Derneği (İHD) aylık olarak ortaklaşa hazırladığı ‘İfade, örgütlenme ve gösteri özgürlükleri ihlal raporları’nın Temmuz sayısını yayımladı.

Rapora ilişkin bir değerlendirme yapan TİHV Genel Sekreteri Coşkun Üsterci Temmuz’da en az 37 gazetecinin haklarında açılan ‘örgüt üyesi olma’, ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’, Cumhurbaşkanına hakaret’, ‘örgüt propagandası yapma’ vb. iddialarla açılan davalarda yargılandığını söyledi.

İki gazetecinin ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ iddiasıyla gözaltına alındığını, Mezopotamya Ajansı eski muhabiri Sadık Topaloğlu’nun da tutuklandığını aktardı. Gazeteci Hayko Bağdat’ın ise ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddiasıyla açılan davada hapis cezasına çarptırıldığının bilgisini verdi:

Aralarında parti yöneticilerinin, müzisyenlerin ve yurttaşların bulunduğu en az 94 kişi, ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındı, bunlardan 32’si tutuklandı.

LGBTİ+ aktivisti İris Mozalar, Kayseri’de başlayan ve mültecileri/sığınmacıları hedef alan ırkçı saldırılara karşı yaptığı sosyal medya paylaşımları nedeniyle tutuklandı.

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından 1 radyo kanalının yayın lisansı iptal edildi, bir dijital yayıncılık platformunda gösterilen “Sosis Partisi” isimli film katalogdan çıkartıldı.

Ay boyunca en az 59 haber ve sosyal medya içeriğine erişim engeli getirildi. Aynı zamanda bu içeriklerin 17’sinin silinmesine mahkemeler tarafından hükmedildi.

17 protestoya polis müdahalesi

Toplantı ve gösteri özgürlüğüne yönelik ihlallere değinen Üsterci kolluk kuvvetlerinin Temmuz’da en az 17 barışçıl toplantı ve gösteriye müdahale ettiğini, 129 kişinin ‘işkence ve diğer kötü muamele’ niteliğindeki uygulamalarla gözaltına alındığını ve 176 kişinin ‘Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’, ‘görevi yaptırmamak için direnme’ ve ‘kamu malına zarar verme’ iddialarıyla haklarında açılan davalarda yargılandığını aktardı. Ayrıca en az dört farklı ilde eylem ve etkinlik yasağı ilan edildiğini söyledi:

Bu barışçıl toplantı ve gösterilerin ikisi belediye işçilerinin hak arama amaçlı gösterileri, biri Boğaziçi Üniversitesi alternatif mezuniyet töreni, ikisi Dicle Elektrik Dağıtım A. Ş.’ye (DEDAŞ) yönelik protestolar, biri Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKYB) sınırları içinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafında sürdürülen operasyonlara yönelik protestolar, dördü Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde olan Öğretmenlik Meslek Kanunu’na dair tepki ve taleplerini dile getiren öğretmenlerin eylemleri, dördü yine TBMM gündeminde olan sokak hayvanları ile ilgili kanuna tepki gösteren yaşam savunucularının eylemleri, üçü ise Suruç Katliamı anmaları ile ilgiliydi. Görüleceği üzere bu toplantı ve gösterilerin tamamının amaç ve içeriği, demokratik bir toplumda yurttaşların karar vericilerin eylem ve icraatlarına yönelik olağan eleştiri ve tepkilerinden hiç farklı değil.

Siyasilere yeni davalar

Üsterci, örgütlenme özgürlüğü konusunda ise ülke genelinde, aralarında iki avukat, bir dernek başkanı, bir siyasi parti üyesi olmak üzere en az 226 kişinin, ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüte yardım etme’, ‘örgüte finansman sağlama’ iddialarıyla gözaltına alındığını, gözaltına alınan kişilerden 14’ünün tutuklandığını, üçünün de adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığını anlattı.

Biri eski milletvekili, dördü avukat, 17’si ESP üyesi, ikisi HDP eski yöneticisi, dördü belediye meclisi üyesi olmak üzere en az 41 kişi, haklarında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla açılan davalarda yargılandı.

Öte yandan Temmuz’da dokuz milletvekili hakkında 10 fezleke TBMM’ye sunuldu. Bu fezlekelerin üçü DEM Parti, ikisi İYİ Parti, biri CHP, biri DBP, biri AKP, biri de MHP milletvekiline yönelikti.

İhlaller şöyle:

İdari yasaklar ve kolluk müdahalesi

01: Batman Valilik, il genelinde yapılacak her türlü eylem ve etkinliği 15 gün süreyle yasakladı.

01: Hakkari Meclis toplantısına katılma amacıyla Belediye binasına giden DEM Parti’den seçilmiş belediye meclis üyelerinin binaya girişleri polis tarafından engellendi.

02: Ankara Öğretmenlik Meslek Kanunu’na ilişkin talepleri ile ilgili Milli Eğitim Bakanlığı önünde oturma eylemi gerçekleştiren Özel Öğretmenler Sendikası üyelerine yönelik polis müdahalesinde 25 kişi kötü muamele ile gözaltına alındı.

02:Antalya Antalya Valiliği, Onur Ayı konulu tüm eylem/etkinlikleri 15 gün süreyle yasakladı.

03: İstanbul Radyo Televizyon Üst Kurulu, Açık Radyo’nun yayın lisansını iptal etti. Karar, radyo programında bir konuğun “Ermeni soykırımı” ifadesini kullanması üzerine RTÜK’ün verdiği 5 gün yayın durdurma cezasının uygulanmadığı ileri sürülerek verildi. Radyo, yayın durdurma ile beraber verilen para cezasının ilk taksitinin ödendiğini” açıklayarak kararın iptali için yargıya başvurdu ve İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurdu.

03: Van Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Rastak isimli müzik grubunun konseri Valilik tarafından kentte Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği ‘Kültür Yolu Festivali’ gerekçe gösterilerek yasaklandı.

07: Mardin Artuklu’da bekçiler tarafından durdurulan bir kişi bekçilerin fiziksel şiddetine maruz kaldı, olay yerine sevk edilen polisler de aynı kişiye fiziksel şiddet uyguladı.

07: Urfa Haliliye ilçesinde bir ihbar ile ilgili N. H. isimli bir kişiyi durduran polis, sesini yükselttiği iddiasıyla kendisine fiziksel şiddet uyguladı ve yüzüne yakın mesafeden göz yaşartıcı kimyasal gaz sıktı, N. H.’ye yardım için giden 5 kişi de aynı polisler tarafından kötü muameleye maruz kaldı, N. H.’nin oğlu H. A. H.’nin tüm giysileri çıkarılarak bahçe demirlerine ters kelepçelendi, kötü muameleyi video ile kayda alan kişiler polisler tarafından engellendi, N. H., H. A. H. ve S. H. “görevi yaptırmamak için direnme”, “hakaret” ve “tehdit” iddialarıyla gözaltına alındı.

08: Ankara Öğretmenlik Meslek Kanunu’nu protesto amacıyla Eğitim-İş tarafından Milli Egemenlik Parkı’ndan Birinci Meclis binası önüne yapılacak yürüyüş, Valilik tarafından ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kapsamında belirtilen yürüyüş alanı olmadığı’ gerekçesiyle yasaklandı.

09: Ankara Öğretmenlik Meslek Kanunu’nu protesto amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) önünden TBMM’ye yürümek isteyen Eğitim-Sen üyelerine göz yaşartıcı kimyasal ajan ile müdahale eden polis 15 kişiyi kötü muamele ile gözaltına aldı.

12: Mardin Valilik, Dargeçit İlçesi Dibekli, Alayurt ve Sümer Mahalleleri sınırlarında bulunan bölgeleri 15 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan etti.

12: Mardin Valilik, Dargeçit’e bağlı Sümer Mahallesi’nde ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti.

14: Antalya Muratpaşa ilçesinde bulunan Attalos Meydanı’nda Onur Ayı kapsamında basın açıklaması yapan LGBTİ+ aktivistlerine yönelik polis müdahalesinde 4 kişi, kötü muamele ile gözaltına alındı.

15:Şırnak Valilik, Merkez İlçe sınırlarında bulunan Bestler Dereler , Merkez ve Güçlükonak ilçeleri sınırlarında bulunan Gabar Dağı, Merkez İlçe ile Silopi ve Cizre ilçeleri sınırlarında bulunan Cudi Dağı, Merkez İlçe, Silopi ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Kurt Dağı, Beytüşşebap İlçesi sınırlarında bulunan Kelmehmetler-Dönmezler-Kovankay, Tahtareş, Hüsrevpaşa-Suhurpaşayayla, İncebeldağları, Faraşin, Beytüşşebap İlçesi sınırlarında bulunan Altındağları, Beytüşşebap ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Oymakaya bölgelerini 15 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan etti ve söz konusu bölgelere girişleri yasakladı.

16: Ankara Öğretmenlik Meslek Kanunu’na karşı özel sektör öğretmenleri ile öğretmen sendikalarının çağrısıyla Meclis Parkı’nda başlatılan oturma eyleminin 15 Temmuz gerekçe gösterilerek polis tarafından engellendi ve öğretmenlerin parka girişleri engellendi.

16: Ankara Sokak hayvanlarının yaşam hakkı için Yaşam İçin Yasa ve Hayvan Yaşam Özgürlük inisiyatiflerinin çağrısıyla ‘Yaşam Nöbeti’ başlatanların Meclis Parkı’na girmeleri polis tarafından engellendi.

17: Ankara Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine karşı TBMM önüne gelerek açıklama yapanlar polis tarafından TBMM önünden uzaklaştırıldı.

18: Adana Seyhan’da M. Ç. isimli bir kişi sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılama’ iddiasıyla gözaltına alındı.

18: Ankara 20 Temmuz 2015 tarihinde yapılan bombalı saldırıda 33 kişinin yaşamını yitirdiği Suruç Katliamının anmasına katılım çağrısı yapan 5 kişi gözaltına alındı.

20: Ankara 20 Temmuz 2015’te Urfa’nın Suruç ilçesinde yapılan ve 33 kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırının yıldönümü nedeniyle Yüksel Caddesinde yapılan anmaya müdahale eden polis en az 30 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.

21: İstanbul Suruç katliamının 9. yıldönümünde Taksim meydanında açıklama yapmak çok sayıda genç gözaltına alındı. Eylemi takip eden gazeteciler de polis tarafından darp edilerek engellendi.

23: Ankara Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde olan Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine karşı Atatürk Bulvarı’nı trafiğe kapatan yaşam savunucularına polis tarafından müdahale edildi.

23: Mardin Derik’te DEDAŞ ekiplerinin ödenmeyen faturaları gerekçe göstererek askerler eşliğinde trafo sökmesini protesto eden kişilere askerler göz yaşartıcı kimyasal gaz ile müdahale etti.

23: Mersin Mersin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nin mezuniyet töreni etkinliğinde sahne alacak bir müzik grubunun Grup Yoruma ait ‘Düşenlere’ isimli parçayı sahnelemesi, “protokolde rahatsızlık oluşturabileceği” gerekçesiyle üniversitenin diş hekimliği fakültesi dekanlığı tarafından yasaklandı.

24: Ankara Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile ilgili Tarım Orman ve Köy İşleri Komisyonu toplantısına katılım sağlamak üzere TBMM’ye gelen Veteriner Hekimler Derneği Genel Başkanı Gülay Ertürk, 17 Temmuz 2024 tarihindeki bir toplantıya katılarak konuşma yaptığı gerekçesiyle toplantıya alınmadı. Ertürk’ün 28. Yasama Dönemi boyunca TBMM’ye girişi yasaklandı.

24: Ankara Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde olan Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine karşı yaşam savunucuları tarafından yapılan yürüyüşe müdahale eden polis 4 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.

25: Sakarya Yönetmen Ömer Leventoğlu ve kameraman Hüseyin Altürk, özel araçlarıyla İstanbul’a yolculuk ederken, yol kontrolünde araçlarında bulunan 4 adet Selahattin Demirtaş baskılı tişört nedeniyle gözaltına alındı.

25: Tunceli Valilik, her türlü eylem ve etkinliği 5 gün süreyle mülki amirin iznine bağladı.

26: Ankara Bir kişi, ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alındı.

26: Mardin Derik’e bağlı Kutluca kırsal mahallesinde DEDAŞ ekiplerinin ödenmeyen faturaları gerekçe göstererek trafoları sökmesini protesto edenlere göz yaşartıcı kimyasal gaz ile müdahale eden jandarma biri engelli 4 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.

26: Mersin Sahilde halay çektikleri ve slogan attıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 9 kişi, sevk edildikleri 1. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı.

26: Şırnak Valilik, il genelinde her türlü eylem ve etkinliği 5 gün süreyle yasakladı.

27: İstanbul 13 kişi, katıldıkları bir düğünde "PKK/KCK Silahlı Terör Örgütünü övücü/destekleyici şarkılar eşliğinde halay çekerek terör örgütü propagandası yaptıkları" iddiasıyla gözaltına alındı 21’i tutuklandı.

29: Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından yaya geçitlerine koyulan ve üzerinde Kürtçe “Hedî” (Yavaş) ve “Peşî Peya” (Önce Yaya) yazan uyarı tabelaları “standartlara uygun olmadığı” gerekçesiyle Valilik talimatıyla karalandı.

30: Mardin Dargeçit Belediyesi tarafından ilçenin farklı noktalarındaki yaya geçitlerine yazılan Kürtçe “Pêşî Peya” (Önce Yaya) yazıları Karayolları Bölge Müdürlüğü ekipleri tarafından zırhlı araçlı polisler eşliğinde silindi.

30: Mardin Valilik, Nusaybin ilçesi Karacaköy, Doğanlı, Kuyular ve Çalıköy Mahalleleri sınırlarında bulunan bölgeleri 15 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan etti.

31: Batman Belediye tarafından ilin farklı noktalarındaki yaya geçitlerine yazılan Kürtçe “Pêşî Peya” (Önce Yaya) yazıları Karayolları Bölge Müdürlüğü ekipleri tarafından polisler eşliğinde silindi.

31: İstanbul Radyo Televizyon Üst Kurulu, dijital yayın platformları MUBİ ve BluTV’ye Gaspar Noe imzalı Climax filmini kataloglarından çıkarmaları için talimat verdi ve idari para cezasına hükmetti. RTÜK, Netflix’e de daha önce Prime TV’de yayınlanan ve Türkiye kataloğundan çıkarılan “Sosis Partisi” animasyon yapımını kataloğundan çıkarması talimatını iletti.

Soruşturma ve yargılamalar

01: Ankara Dokunulmazlığı kaldırıldıktan sonra 3 Eylül 2022 tarihinde tutuklanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır eski Milletvekili Semra Güzel hakkında 22. Ağır Ceza’da açılan dava sürüyor. Gelecek duruşma 11 Eylül’de.

01: Ankara İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni olan Doğan Ergün ile Haber Müdürü İzel Sezer hakkında 25 Ekim 2021’de İleri Haber’de yayınlanan “Tarım ve Orman Bakanlığında milyonluk ihale oyunu” başlıklı haber gerekçe gösterilerek 20 bin TL tazminat talebiyle 20. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan dava reddedildi.

02: Ankara Eski milletvekili Leyla Zana, 2014 ve 2015 yıllarında yaptığı konuşmalar gerekçe gösterilerek 27. Ağır Ceza’da ‘örgüt propagandası yapma’ suçlamasıyla açılan davada beraat etti.

03: Ankara 11 gazeteci hakkında Jinnews ve Mezopotamya Haber Ajansı’nda yer alan 149 ayrı haber gerekçe gösterilerek 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karara bağlandı. Mahkeme, Berivan Altan, Selman Güzelyüz, Diren Yurtsever, Emrullah Acar, Hakan Yalçın, Öznur Değer, Deniz Nazlım ve Zemo Ağgöz’ü ‘örgüt üyesi olma’ suçundan ayrı ayrı 6’şar yıl 3’er ay hapisle cezalandırırken Habibe Eren, Ceylan Şahinli ve Mehmet Günhan’ı akladı.

03: Ankara 2022 yılının Temmuz ayında gerçekleştirilen 2. Onur Yürüyüşüne yönelik polis müdahalesinde kötü muamele ile gözaltına alınan 42 kişi hakkında 52. Asliye Ceza’da açılan davada tüm sanıklar beraat etti.

03: İstanbul Boğaziçi Üniversitesi’nde gökkuşağı bayrağı taşıdıkları gerekçesiyle gözaltına alınan arkadaşları için bir araya geldikleri Çağlayan Adliyesi'nde gözaltına alınan 51 öğrenci ve gazeteci Yağmur Kaya’ya açılan dava 17. Asliye Ceza’da sürüyor. Gelecek duruşma 11 Ekim’de.

04: Ankara TİHV Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı hakkında bir haber kanalında Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri tarafından Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) Zap, Metina ve Avaşin bölgelerinde kimyasal silah kullandığı iddialarına ilişkin açıklamaları gerekçe gösterilerek 2. Asliye Hukuk’ta Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından 200 bin TL tazminat talebiyle açılan dava sürüyor. Gelecek duruşma 24 Eylül’de.

04: İstanbul 27. AğırCeza, Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabirleri İsminaz Temel ve Havva Cuştan, Ezilenlerin Hukuk Bürosu (EHB) avukatları Sezin Uçar ile Özlem Gümüştaş ve Ezilenlerin Sosyalist Partisi(ESP) üyelerinin de aralarında bulunduğu 23 kişinin “silahlı terör örgütüne üyelik” ve “örgüt propagandası” suçlamalarıyla yargılandığ davada Özlem Gümüştaş hakkındaki imza yükümlülüğünün kaldırılmasına ancak Sezin Uçar hakkında ayda iki defa imza atma yükümlülüğünün devamına karar Verdi. Gelecek duruşma 13 Kasım’da.

06: Batman Gercüş bağlı Dereiçi köyünde ve merkez ilçeye bağlı Bayındırlık Mahallesi’ne jandarma tarafından yapılan ev baskınlarında 7 kişi kötü muameleye maruz kaldı. Gözaltına alınan 14 kişiden 12’si tutuklandı.

08: İstanbul 'Metastaz 2: Cendere’ kitabının yazarları gazeteciler Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan ile kitap hakkında söyleşi yapan Can Bursalı, Gökmen Karadağ, Doğan Akın, Nevzat Çiçek, Can Özçelik ve Fatih Portakal’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikâyetiyle “aleni hakaret” ve “iftira” iddialarıyla yargılandıkları dava 2. Asliye Ceza’da sürüyor. Gelecek celse 28 Kasım’da.

09: Ankara 28 Kasım 2021 tarihinde yapılan “Geçinemiyoruz” eyleminde gözaltına alınan 24 kişi hakkında ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’ ve ‘görevi yaptırmamak için direnme’ iddialarıyla 18. Asliye Ceza’da açılan davanın karar duruşmasında mahkeme 12 kişinin cezalandırılmasına,12 kişinin ise beraatına hükmetti.

09: Mardin Nusaybin’e bağlı Eskihisar köyünde jandarma tarafından yapılan ev baskınlarında biri çocuk 3 kişi fiziksel şiddet uygulanarak gözaltına alındı. Bu kişiler hakkında herhangi bir gözaltı kararı olmadığı ve resmi gözaltı işlemi yapılmadığı öğrenildi.

10: İstanbul Gazeteci Hayko Bağdat'ın “Cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçlamalarıyla yargılandığı davada İstanbul 50. Asliye Ceza; Bağdat hakkında “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasından beraat kararı verirken “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasından 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezasına hükmetti ve cezayı erteledi.

10: Mardin Nusaybin’de yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 2 kişiden biri tutuklandı.

12: İstanbul Özgür Gündem’in “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katıldığı için “örgüt propagandası”, “suç işlemeye alenen tahrik” ve “suçu ve suçluyu övmek” suçlamalarından hakkında verilen ceza ertelenen Evrensel gazetesi yazarı İhsan Çaralan, yeniden yargılandı. 14. Ağır Ceza, daha önce verilen ve hükmün açıklanması geri bırakılan kararın üzerinden 5 yıl geçmesi nedeniyle davanın düşürülmesine hükmetti.

12: Mardin Dargeçit’te yapılan ev baskınlarında 4 kişi gözaltına alındı.

13: Urfa Ceylanpınar’da sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan A. R. gözaltına alınırken ters kelepçe uygulamasına karşı çıktığı için polislerin fiziksel şiddetine maruz kaldı, emniyette ifade işlemleri sırasında bir polis memuru tarafından İstiklal Marşı’nı okuması yönünde baskı gördü.

15: Elazığ Merkez ilçeye bağlı Gazi Caddesi’nde bulunan Atatürk büstüne taşla saldırdığı iddia edilen H. K. gözaltına alındı.

16: Şırnak İdil’de yapılan ev baskınında 2 kişi gözaltına alındı.

18: Hakkari Aralarında Yüksekova Belediyesi eski Eş Başkanı Remziye Yaşar’ın da olduğu 30 kişi hakkında 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada “örgüt üyesi olma” iddiasıyla hapis cezası verilen kişilerden 24’ünün cezaları Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından onandı.

19: Ankara 9 milletvekili hakkında dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle 10 fezleke hazırlandı.

19: İstanbul 1 Mayıs 2024 İstanbul eylemlerinin ardından tutuklanan ve üç ayrı iddianame ile yargılanan eylemcilerden 23’ü daha 44. Asliye Ceza ‘da ilk duruşmada tahliye edildiler. Daha önce İstanbul 25. Asliye Ceza’da görülen ilk duruşmada 8 kişi tahliye edilmişti. Diğer iddianame kapsamında tutuklu 6 eylemcinin tutukluluk helleri 24. Ağır Ceza’da sonlandırılmıştı. Böylece 1 Mayıs 2024 İstanbul davaları kapsamında tutuklu sanık kalmadı.

20: Adıyaman Yaptığı açıklamalarda “örgüt propagandası yaptığı” gerekçe gösterilerek gözaltına alınan DEM Parti Merkez İlçe Eş Başkanı Yusuf Özperçin, sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından tutuklandı.

20: İstanbul Gazeteci Tunca Öğreten ve Murat Baykara hakkında Türkiye’de kullanımı süratle artan ve önemli bir sorun haline gelen metamfetamin kullanımını tartıştıkları “Met Çıkmazı” belgeseli sebebiyle “uyuşturucuya özendirme” ve “suçu bildirmeme” iddialarıyla dava açıldı. Davanın ilk duruşması 31 Ekim’de Bakırköy 13. Asliye Ceza’da görülecek. Davaya konu olan belgesel Metin Göktepe Gazetecilik ödüllerinde “jüri özel ödülünü” kazanmıştı.

22: Kayseri Kocasinan ilçesindeki Atatürk anıtına saldırdıkları gerekçesiyle gözaltına alınıp tutuklanan Yaşar Kılıçkaya ve Zeynep Abdullah isimli 2 kişi hakkında 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine başlandı. Duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.

22: Van İpekyolu ilçesinde yapılan ev baskınlarda 3 kişi gözaltına alındı.

23: Eskişehir TBMM gündeminde olan Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne karşı 21 Temmuz 2024 tarihinde katıldığı barışçıl protesto gösterisinde konuşma yapan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İl Başkanı Talat Yıldız hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı kanunlara karşı direnmeye tahrik’ iddiasıyla soruşturma başlatıldı.

25: Ağrı Doğubayazıt’ta yapılan bir düğünde halay çekerken slogan attıkları iddiasıyla 6 kişi ev baskınlarıyla gözaltına alındı. Müzisyen Gökhan Rızaoğlu tutuklandı

25: Şırnak 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde taşımalı seçmenlerin oy kullanmasına ilişkin görüntüleri sosyal medya hesabında paylaşan gazeteci Ömer Akın hakkında soruşturma başlatıldı.

26: İstanbul Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Prof. Dr. Vedat Demir ve beraberindeki 16 akademisyen hakkında “örgüt üyeliği” iddiasıyla verilen 6 yıl 8 ay hapis cezasını bozarak, sanıkların yeniden yargılanması için dosyayı İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. 672 sayılı KHK ile İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’ndeki görevinden ihraç edilen akademisyen Demir hakkındaki yargı süreci, OHAL döneminde üniversitelerde yürütülen “cadı avı” ile başlamış, dosya kapsamında köşe yazıları, OHAL KHK’sıyla ihraç edilmesi, meslektaşlarıyla yaptığı telefon görüşmeleri suçlamalara gerekçe gösterilmişti. Ayrıca, davanın karar duruşmasında mahkeme heyeti başkanlığına birçok tartışmalı kararda imzası bulunan ve halen Adalet Bakanı Yardımcılığı görevinde bulunan Akın Gürlek getirilmişti.

27: Siirt Kurtalan’da yapılan bir düğünde Kürtçe müzik eşliğinde halay çekilmesi ile ilgili başlatılan soruşturma kapsamında gerçekleştirilen ev baskınlarında gözaltına alınan 1’i çocuk 5 kişiden 4’ü tutuklandı.

28: Hakkari Polisler tarafından çalınan Kürtçe müzikler gerekçe gösterilerek basılan düğünde 5’i müzisyen olmak üzere 6 kişi gözaltına alındı. 4 müzisyen tutuklandı.

29: Bitlis Gözaltına alındığı sırada jandarmanın kötü muamelesine maruz kalan kişinin yaptığı suç duyurusu Cumhuriyet Savcılığı tarafından “yetersiz delil” gerekçesiyle takipsizlik ile sonuçlandı.

30: Van Yapılan ev baskınlarında aralarında DEM Parti İl Eş Başkanları Veysi Dilekçi ve Gülşen Kurt’un da olduğu en az 15 kişi “örgüt propagandası” iddiası ile gözaltına alındı.

31: Urfa Sosyal medya paylaşımında zafer işareti yaptığı gerekçesiyle gözaltına alınan Müslüm Güneş götürüldüğü İl Emniyet Müdürlüğü’nde kötü muameleye maruz kaldı kendisine zorla “Ölürüm Türkiyem” şarkısı söyletildi.

Diğer uygulamalar

02: Antep Suriye vatandaşı mülteci/sığınmacı işçileri taşıyan minibüslerin önleri ırkçı gruplar tarafından kesildi ve işçiler araçlardan indirilmeye çalışıldı.

07: Ankara Önceki dönem AKP’li Sancaktepe Belediyesi’nin yaptığı ihalelerle ilgili Birgün ve Haber Sol adreslerinde yer alan 2 içeriğe kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Haymana Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla erişim engeli getirildi.

09: Ankara Halk TV sitesinde yer alan “Aileye zimmetli T.C. ateşe koltuğu: Lahey’de skandal atama” başlıklı habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla erişim engeli getirildi.

11: Diyarbakır Dicle’de Zülküf Atay isimli (60, e) kanser hastası, 6 yıl 3 ay hapis cezasının infaz erteleme süresi dolduğu gerekçesiyle gözaltına alındı.

12: Ankara Wattpad isimli hikaye yazma ve yayınlama platformuna ait internet sitesine 10. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla erişim engeli getirildi.

12: Diyarbakır Sur’ da bulunan 2 kafeye silahlı ve ses bombalı saldırı düzenlendi. Kafe sahiplerinin saldırı öncesinde de tehdit edildikleri ve durumu polise bildirdikleri belirtildi.

12: Mardin Anadolu Gençlik Derneği şubesinde 13 çocuğun M. S. D. tarafından cinsel istismara maruz bırakılması ile ilgili bir içeriğe ve bir sosyal medya paylaşımına 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişim engeli getirildi.

13: Batman Gözaltına alınıp tutuklanan 3 kadın M Tipi Cezaevi’nin girişinde çıplak arama ve ayakta sayım dayatmasına maruz kaldı.

16: Erzurum Dumlu 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Rıdvan Barık isimli mahpus, infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldı ve ölümle tehdit edildi.

17: Ağrı Gazeteci Abdullah Kaya Diyadin İlçesi’nde Emniyet Müdürlüğü’nün önünden geçerken bir polis amiri tarafından tehdit edildi.

19: Tunceli TSK’nın Irak Kürdistanı sınırları içinde devam etmekte olan operasyonlar ile ilgili yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis bir kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında EMEP İl Başkanı Ergin Tekin beline aldığı bir darbe sonucu yaralandı.

22: Urfa 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Abdurrahim Yüksel isimli mahpusun infaz koruma memurları ile tartıştığı gerekçesiyle konulduğu tek kişilik hücrede kendini yaktığı ve sevk edildiği Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yaşamını yitirdiği öğrenildi.

23: Diyarbakır 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Mazlum Dağtekin tarafından yapılan ve Mem û Zin’i anlatan bir yağlı boya tabloya cezaevi idaresi tarafından “tabloda örgüt propagandası yapıldığı” iddiasıyla el konuldu.

24: Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan ve almış olduğu müebbet hapis cezasının yasaya göre 30 yıla karşılık gelen infazını 5 Nisan 2023 tarihinde tamamlayan mahpus Serdar Şitilay’ın tahliyesi Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu tarafından “pişmanlık” dayatmasını kabul etmediği gerekçesiyle 3. kez 6 ay süreyle ertelendi.

24: Mardin Nusaybin’de işkence ve diğer kötü muamele iddialarına ilişkin haberler ile 2 sosyal medya paylaşımına, bir şikayet üzerine Nusaybin Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirildi.

25: Ankara Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, DEVA Partisi Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen ve DEVA Partisi Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın’ın Komisyon Başkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yapılan Dışişleri Komisyonu toplantısından çıkarıldı.

26: Van Büyükşehir Belediyesi tarafından bir yaya geçidine yazılan Kürtçe “Pêşî Peya” ifadesi kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından sprey boyayla kapatıldı ve üzerine “Türkiye Türk’tür Türk kalacak” yazıldı.

27: Adana Tatlıcı ailesinin miras davası ile ilgili, 12 Punto, A Haber ve NTV sitelerinde yer alan toplam 3 habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla erişim engeli getirildi.

27: Konya Diken sitesinde yer alan, Selçuk Üniversitesi rektörü ile ilgili bir köşe yazısıyla ilgili haberin kişilik hakları ihlali gerekçesiyle silinmesine 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla hükmedildi.

27: Tunceli 22. Munzur Kültür ve Doğa Festivali kapsamında Aram Yayınları’nın açtığı stantta bulunan “Jineolojiye Giriş” isimli kitaba İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 6 Şubat 2019 tarihli kararı gerekçe gösterilerek el konuldu.

27: Van F Tipi Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Daveti Tan, hafıza ve aşırı kilo kaybı şikayetleriyle çıkarıldığı cezaevi revirinde görevli hekim tarafından hastaneye sevk edilmesine rağmen sevk işlemi gerçekleştirilmedi.

29: Ankara Guatemala’da Türkiye’den gönderilen 240 ton uyuşturucu ele geçirilmesi hakkında KrtTV adresinde yer alan bir habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Çubuk Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirildi.

29: Ankara Hakimler Savcılar Kurulu (HSK) Teftiş Kurulu Başkanı’nın komşuları tarafından CİMER üzerinden şikâyet edilmesi hakkında OdaTV adresinde yer alan bir habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle 2. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirildi.

30: Ankara Hakimler Savcılar Kurulu (HSK) Teftiş Kurulu Başkanı’nın komşularıyla davalık olması hakkında gazeteci Barış Pehlivan tarafından yazılan ve Cumhuriyet, DokuzsekizHaber ve BirinciHaber adreslerinde yer alan toplam 3 habere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle 3. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirildi.

30: Antalya Bir eski milli güreşçinin nitelikli cinsel saldırı suçundan hapis cezası alması ile ilgili BBC, Evrensel ve Diken sitelerinde yer alan toplam 3 habere unutulma hakkı ve kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Korkuteli Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişim engeli getirildi.

(HA)