Rusya'ya uzayda test kınaması

*Uluslararası Uzay İstasyonu. Fotoğraf: NASA. 

Rusya, dünya  kendi uydularından birini havaya uçurdu ve Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) ekibini kapsüllere sığınmaya zorlayan enkaz yarattı.

• NOT: İstasyonda şu anda yedi mürettebat bulunuyor - dört ABD'li, bir Almanyalı ve iki Rusyalı. Uzay istasyonu, yaklaşık 420km (260 mil) yükseklikte yörüngede dönüyor.

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price dün bir brifingde, "Bugün erken saatlerde, Rusya Federasyonu kendi uydularından birine karşı doğrudan yükselen bir anti-uydu füzesinin yıkıcı bir uydu testini pervasızca gerçekleştirdi" dedi ve ekledi:

"Test şimdiye kadar 1.500'den fazla izlenebilir yörünge enkazı ve yüz binlerce parça daha küçük yörünge enkazı üretti ve bu artık tüm ulusların çıkarlarını tehdit ediyor."

NASA Yöneticisi Bill Nelson da gelişmeye sert tepki gösterdi: 

"İnsanlı uzay uçuşundaki uzun ve hikayeli geçmişiyle, Rusya'nın sadece ISS'deki Amerikalı ve uluslararası ortak astronotları değil, aynı zamanda kendi kozmonotlarını" ve Çin'in uzay istasyonundaki Çinli 'taikonotları' tehlikeye atması kabul edilemez" dedi.

Casus uydusu imha edildi

Rusya uzay ajansı Roscosmos olayı küçümseyen tonda bir açıklama yaptı.

Ajans, "Bugün mürettebatı standart prosedürlere göre uzay aracına girmeye zorlayan cismin yörüngesi, ISS yörüngesinden uzaklaştı. İstasyon yeşil bölgede" dedi.

Enkaz, ABD basınına göre parçalanmış bir Rus uydusu olan Kosmos-1408'den gelmiş gibi görünüyor. 1982'de fırlatılan casus uydusu, bir tondan fazla ağırlığa sahipti ve yıllar önce çalışmayı bırakmıştı.

Yıllarca yörüngede kalacak

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace da, testin "uzayın güvenliği, emniyeti ve sürdürülebilirliği için tam bir ihmali gösterdiğini" söyledi.

"Bu testten kaynaklanan enkaz, önümüzdeki yıllarda uyduları ve insan uzay uçuşlarını riske atan yörüngede kalacak" diye ekledi. 

Rusya, dünya da habersiz ve izinsiz nükleer testlerle dünyaya zarar vermekle suçlanıyor.

İstasyon modüllerini delebilir

Astronotlar, eski uydulardan ve roketlerden gelen parçalar rahatsız edici bir şekilde yaklaştığında giderek daha fazla önlem almak zorunda kalıyor.

Bu malzemenin hareket ettiği hızlar, istasyonun modüllerinin duvarlarını kolayca delebileceği anlamına geliyor.

Dünya yörüngesini tehdit ediyorlar

1957'de uzay çağının başlangıcından bu yana fırlatılan roket sayısı yaklaşık 6 bin 20.

Bu roketlerin Dünya yörüngesine yerleştirdiği uydu sayısı 10 binin üzerinde. Bunların 6 bin 250'si hala uzayda ve 3 bin 600'ü aktif olarak çalışıyor.

Dünya yörüngesindeki tüm uzay nesnelerinin toplam kütlesi ise 9 bin 200 tondan fazla.

Alçak Dünya Yörüngesi'nde (LEO), Uluslararası Uzay İstasyonu haricinde, bugün çoğu iletişim hizmetlerinde kullanılan 3 bine yakın uydu bulunuyor.

Avrupa Uzay Ajansına göre uydular haricinde 10 cm'den büyük 34 bin, 1 santimetreden 10 santimetreye kadar 900 bin 1 milimetreden 1 santimetreye kadar 128 milyon nesne bulunuyor.

Çoğu uzay çöpü, bir mermiden neredeyse yedi kat daha hızlı şekilde yörüngede dolaşabiliyor.

LEO'daki hız oranı ve enkaz hacmi nedeniyle, mevcut ve gelecekteki uzay tabanlı hizmetler, keşifler ve operasyonlar, uzaydaki ve dünyadaki insanlar ve mülkler için büyük bir güvenlik riski oluşturuyor.

LEO şu anda dünyanın en büyük çöplüğü olarak görülüyor. Ancak buradaki enkazı temizlemek için uluslararası uzay yasaları yok.

Uzay çöplerini LEO'dan çıkarmak da ayrıca pahalı çünkü uzay çöpü sorunu giderek büyüyor.

(PT)