RSF : Tasarı Basın Özgürlüğünü Cezalandırıyor
Ménard "Uyum Yasa Tasarısı basın özgürlüğünü cezalandırıyor" dedi.
RSF : "basın suçlarının kapsamı genişletiyor"
RSF Genel Sekreteri Robert Ménard, Avrupa Birliği'nin Genişlemeden Sorumlu Komiseri Gunter Verheugen'e gönderdiği mektupta, "Avrupa Birliği'nin reform isteklerine yanıt verme durumunda olan Türk Hükümeti, reform adı altında giriştiği düzenlemelerle basın suçlarının kapsamını genişletiyor" dedi.
Ménard, Gunter Verheugen'e gönderdiği mektupta şu değerlendirmeleri yaptı:
* Türk yetkilileri bir yandan adaylık statüsü gereği taahhütlerde bulunuyor, diğer yandan da ifade özgürlüğünün her biçimini denetim altında tutmak için elinden geleni yapıyor.
Sizden, Yasa Tasarısının kabul edilmez olduğunu, Türk yetkililerine açıkça bildirmenizi rica ediyoruz"
2001'de 50'den fazla gazeteci yargılandı
* Ekim 2001'deki Anayasa değişikliklerinden sonra, Türk yetkilileri, Avrupa Birliği'ne yakınlaşmak amacıyla Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) basına ilişkim maddelerinde değişikliğe gitme kararı aldı. Ancak, 24 Ocak'ta gündeme gelen değişiklikler, yürürlükteki yasaları daha da sert hale getiriyor.
* Güçlü bir muhalefetle karşılanan Tasarının tekrar gündeme gelmesi bekleniyor.
"Tahrik olasılığı", "bir kısım"...
* Üzerinde çalışılan Tasarıyla, "tahrik olasılığı"da "Ayrım gözetilerek kin ve düşmanlığa tahrik" fiilini cezalandıran TCK 312. maddesindeki suç kapsamına alınıyor.
* Ayrıca, "Kişi onuruna hakaret" ve "Halkın bir bölümüne hakaret" unsurları da suç kapsamında değerlendirilerek 6 aydan 2 yıla kadar hapisle cezalandırılıyor.
* Tasarıda TCK 159. maddenin öngördüğü üst ceza sınırı 3 yıl hapse düşse de, maddenin kapsamı genişliyor. Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu 'nun (TMY) 7 ve 8. maddeleri de değişiyor.
Mektupta Özkoray, Taş, Başlangıç, Düzel ve Başkaya örnekleri
RSF'nin mektubunda 2001'de Türkiye'de 50'den fazla gazetecinin tasarı kapsamındaki yasa maddeler uyarınca yargılandığı vurgulandı. Mektupta, bu davalarla ilgili şu örnekler verildi :
* Üç ayda bir yayımlanan "İdea Politika" dergisi sahibi ve yazı işleri müdürü Erol Özkoray, halen "Devletin askeri kuvvetlerini ve Cumhuriyeti tahkir ve tezyif" ettiği gerekçesiyle yargılanıyor. Gazeteci, yayımladığı birçok yazıda, Türkiye'deki kurumlar içinde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK)rolü, politikadaki yeri ve ekonomik maliyetiyle ilgili incelemelere yer verdi. Gazeteci Özkoray, TSK'nın, Avrupa Birliği'ne aday bir ülke olarak Türkiye'nin önünü tıkadığını savundu. 9 Kasım 2001'de açılan ilk dava takipsizlikle sonuçlandı. Diğer beş dava ise sürüyor. Bunlarda biri, Türkiye rejimini "Şizofren" olarak değerlendiren RSF Genel Sekreteri Robert Ménard ile yapılan bir mülakatla ilgili. Söz konusu davanın duruşması 4 Nisan 2002'de görülecek.
* "Aram Yayınları"sorumlusu Fatih Taş, 13 Şubat 2002'de, İstanbul 3 Nolu DGM'sinde yargı önüne çıkacak. Dilbilimci ve siyasi analist Noam Chomsky 'nin yazılarını içeren ve Kürt sorunuyla ilgili ifadelerin de yer aldığı "Amerikan Müdahaleciliği" başlıklı kitabı yayımladığı için Tas, "bölücülük propagandası" iddiasıyla yargılanıyor. Noam Chomsky de bu duruşmada hazır bulunacak.
* "Radikal" gazetesi yazarı Neşe Düzel, gazetenin 8 Ocak 2001 sayısında yer verilen ve Pir Sultan Abdal Vakfı Başkanı Murtaza Demir ile yapılan röportajda "Halkı mezhep farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik" ettiği gerekçesiyle üç kez hakim karşısına çıktı.
* "Radikal"gazetesi yazarı Celal Başlangıç ve İletişim Yayınları sorumlusu Osman Nihat Tuna, 15 Şubat'ta, bir kez daha hakim karşısına çıkacak. Celal Başlangıç tarafından kaleme alınan "Korku Tapınağı" kitabı yayınlanır yayınlanmaz, Ağustos 2001'de toplatıldı. Başlangıç ve Tuna, "Devletin askeri kuvvetlerini tahkir ve tezyif" gerekçesiyle (TCK 159) yargılanıyor.
* "Özgür Bakış"gazetesi yazarı ve öğretim üyesi Fikret Başkaya, 29 Haziran 2001'den bu yana Ankara Kalecik Cezaevi'nde tutuluyor. 26 Ocak 2001'de, Yargıtay Dairesi "bölücülük propaganda" gerekçesiyle Başkaya hakkında verilen 1 yıl 4 aylık hapis ve 1.066.000.000 TL para cezayı onadı. Gazeteci Başkaya, "Özgür Bakış" gazetesinin 1 Haziran 1999 sayısında yayımlanan "Tarihi Bir Dava Mı?" başlıklı yazıyı kaleme aldığı için mahkum edildi.(EÖ/NU)